Орфоэпиясы Орфографиясы

2-кесте

Орфоэпиясы	Орфографиясы
Жұуұну жұуұқ	Жуыну жуық

Сондай сияқты әр тақырыпқа кестелерді қолдануға болады.

Көрнекіліктердің түрлері көп:дидактикалық кәртішкелер,суретті көрнекілік,интерактивті тақта,жылжымалы тақта, т.б..

Сурет-схема арқылы балалар тақырыптарды тез меңгере алады. Мысалы төмендегі сурет-схеманы пайдалана отырып,оқушы өз туралы әңгімелей біледі.

Менің атым Оразалы.Мен сегіз жастамын.Мен мектепке барамын.Екінші сыныпта оқимын. Менің отбасым шағын.Отбасымда әке,шеше,мен және інім бар.

Сондай сияқты әр балаға арналған жеке конверт.

Ұсақ карточкаларда:

1. 
   Жануарлар,құстар,отбасы,жыл мезгілдері т.б. суреті
   
2. 
   Негізгі түстер
   
3. 
   Сандар (1-100)
   
4. 
   белгілер ( «-» жоқ , «+» бар, «--- » жатыр, өседі)
   

Сабақта осындай әр түрлі көрнекіліктерді пайдалану оқушылардың логикалық ойын дамытады.Тақырыптарды салыстара отырып,тілдің категориялардың атаулары мен бір-бірінен мағыналық айырмашылықтарын,кейбір тақырыптардың іштей байланысын түсінетін болады.

Педагогикалық машық кезеңдерінде ұстаздар көрнекіліктерді көбірек қолдануға тырысады.Себебі,сыныпты жалпы және әр баланы жеке көріп-білуге,олардың эстетикалық талғамын,қызуғышылуғын,сабаққа деген ынтасын арттыруға зор ықпал етеді.

Күнделікті сабақтарда тақырыпқа сай күйтабақтар,үй таспалары,тақырыптық суреттер,музыкалық т.б. пайдаланады.Көрнекіліктерді қолдануға мынадай талаптарды ескерген жөн.

1. 
   Көрнекілік оқу бағдарламасына сай дайындалуы керек.
   
2. 
   Эстетикалық тәрбие беру мақсатында балалардың талғамын өсіретіндей әсем,ұқыпты да тартымды орындалғаны жөн.
   
3. 
   Жүйелі,жинақты тұруы тиіс.
   
4. 
   Тақырыптың мазмұнын аша түсіп,толықтыратындай болуы керек.
   

Мысалы: «Жыл мезгілдері» туралы сабақ өткізсек,оқушыларға сөйлемдер құрастыруға оңай келеді,себебі суретке қарап:

1. 
   Жыл мезгілін атайды
   
2. 
   Жерде болатын өзгерістер туралы айтады
   
3. 
   Талдарда болатын өзгерістер туралы айтады
   
4. 
   Жел жайлы айтады
   
5. 
   Әр жыл мезгілінің өзгерістер туралы айтады.
   

Бастауыш сыныптарда балаларды оқытуда көрнекілік әдісі баланың ұғымын кеңейтіп,оқытуды түсінікті,қызықты,нақты етеді.Ойы мен бақылымпаздығын дамытады.

Көрнекілікке табиғи объектілер:өсімдіктер,заттармен құбылыстар жатады.Бұлардың мәнділігі дәл заттың өзімен таныстырады,балалар оларды тікілей сезім мүшелері арқылы қабылдайды.Бұлардың өзге оқу материалының мазмұнын түсіндіру үшін табиғи көрнекілікке жақын әдейі дайындалған көрнекі құралдар-заттын көшірмелері,үлгілер де пайдаланылады.Сол сияқты суреттер,иллюстрациялар,

фотосуреттер,картиналар,альбомдар,сондай-ақ дидактикалық құралдар қолданылады.

Оқу процесіне жаңа техникалық құралдарды еңгізу (теледидар, видеомагнитофондар) оқытудың көрнекілік әдісінің мүмкіндіктерін кеңейтеді. Қазіргі уақытта көрнекі құралдың жаңа түрі – жеке тұлғалар қолданатын компьютерлерге ерекше көңіл бөлініп, мектептерде электронды-есептегіш техникасы кабинеттерін құру міндеті шешілуде, оқу процесіне белгілі бір жағдаяттарды және процестерді үлгілеуге мүмкіндік беретін компьютерлерді еңгізу міндеті де қолға алынуда. Олар оқушыларға бұрын оқулық мәтінінен меңгерілген көптеген процестерді қозғалыста, көрнекі түрде көруге мүмкіндік береді. Компьютерлер, көрнекілік әдістерінің оқыту процесіндегі мүмкіндіктерін елеулі түрде кеңейтеді.
Оқытудың көрнекілік әдісінің шарттарды:
•    көрнекіліктің оқушылардың жасына сәйкестігі;
•    көрнекілікті сабақтың керек сәтінде қолдану;
•    демонстрацияланған затты барлық оқушылардың көруі;
•    иллюстрацияның ең бастысын, мәндісін нақты бөлу;
•    құбылыстарды демонстрациялау кезінде берілетін түсініктерді мұқият ойластыру;
•    демонстрацияланатын көрнекіліктің оқу материалы мазмұнымен сәйкес келуі;
•    көрнекі құрал мен демонстрациялық қондырғылардан керекті мәліметтерді табуға оқушыларды ңатыстыру.

Сабақта көрнекіліктерді үнемі көп көрсете беру нәтиже бермеуі мүмкін, сондықтан мұғалім оқу мазмұнын ауызша түсіндіру мен көрнекіліктерді ұштастырып, бірінен соң бірін алмастырып отырғаны дұрыс.

Қорыта айтқанда, көрнекі құралдар тіл дамыту сабақтарын жеңілдетуге ықпал етеді. Мол тәжірибе жинақтап, оны кеңейту мен тереңдету шеберлігін игеру арқылы бала қоршаған ортадағы затттар мен құбылыстарды қабылдауға үйренеді және бұл тәжірибені өзінің әр түрлі практикалық ойлау әрекетттерінде пайдаланады.

Көрнекі құралдарды пайдалану арқылы балалар өздері сөйлейді, жолдастарының сөйлегенін естіп қабылдайды.