1.12.4. Рефракцияның жұлдыздың тік шарықтауы мен еңкеюіне әсері
Бұл әсерді табу үшін PNZS параллакстық үшбұрышты қарастырады (1.23 сурет), S- жұлдыздың ақиқат орналасуы деп есептейік. Жұлдыздың зениттік қашықтығы (ZS доғасы) z тең.
Рефракция нәтижесінде жұлдыздың кескіні тік шеңбер бойымен бақылаушының зениті бағытында S нүктеге ығысады. S нүкте арқылы параллельді жүргізіп, нүктеден - параллелге және еңкеюлер шеңберіне перпендикулярларды түсірейік. доғасы пен рефракцияға тең екендігін, ал және үшбұрыштарды жазық деп есептеуге болатындығын еске алып, мынаны жазамыз:
(1.12.22)
(1.12.23)
мен мәндерін параллакстық үшбұрыш үшін формулалардан аламыз:
(1.12.24)
|
1.23 сурет - Координаттардың рефракция салдарынан өзгеруі
|
Онда
(1.12.25)
(1.12.26)
Жоғарыдағы теңдеулерді қолдансақ: , ал қорытқы теңдеулер мына түрде жазылады:
(1.12.27)
(1.12.28)
Бақылаулар меридианда жүргізілгенде sint=0 болады және координаттардың рефракциядан өзгеруі :
(1.12.29)
Демек, меридиандық бақылаулар жағдайында рефракция тек жұлдыздардың еңкеюлерін анықтағанда еске алынады.
Достарыңызбен бөлісу: |
