«Химия» пәні бойынша жиынтық бағалау
рәсімдерінің саны
Оқу пәнінен әр тоқсан сайын бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау (БЖБ) рәсімінің нақты санын және әр тоқсан сайын 1 рет тоқсандық жиынтық бағалау (ТЖБ) өткізу қарастырылған. Төменде оқу пәнінен бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау рәсімдерінің нақты саны көрсетілген.
Сынып
|
Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаурәсімдерінің саны
|
1-тоқсан
|
2-тоқсан
|
3-тоқсан
|
4-тоқсан
|
7-сынып
|
2
|
2
|
2
|
2
|
8-сынып
|
3
|
3
|
3
|
3
|
«Биология» оқу пәнін оқытуда оқу процесін ұйымдастырудағы ерекшеліктер
«Биология» пәні жаратылыстану ғылымдарының құрамдас бөлігі ретінде білім алушыларға қоршаған ортаның көптүрлілігі мен эволюциясы туралы білім береді, тірі ағзалардың даму заңы мен заңдылықтарын қарастырады, сонымен қатар әлемнің таңғажайып құбылыстарын оқып-тануға және зерттеуге мүмкіндік береді.
«Биология» пәнін зерттеу барысында алынған деректерді жинау, өңдеу және түсіндіру, зерттеу жүргізу, биология бойынша эксперименттік зерттеуді жоспарлау, биология пәні бойынша оқу жабдығын қалай пайдалану сияқты дағдыларын дамытуға ықпал етеді.Білім алушылар биология оқу процесінде алған білімдері мен дағдыларын күнделікті өмірде қолдана алады.
«Биология» пәнінің мақсаты – білім алушылардың бойында органикалық дүниенің көптүрлілігітуралы, ондағы болып жатқан процестер мен заңдылықтар туралы білім жүйелерін қалыптастыру, сонымен қатар адам оның ажырамас бөлігі туралы саналы түсінікқалыптастыру.
«Биология» пәні бойынша жаңартылған оқу бағдарламасының негізі оқытудың төрт бөлімін қамтиды: «Тірі ағзалардың алуантүрлілігі, құрылымы және функциялары»; «Көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік»; «Эволюциялық даму, ағза және қоршаған орта»; «Кіріктірілген қолданбалы ғылымдар».Биология бойынша білім беру бағдарламасы оқытудың бастапқы сатыларының өзінде пән туралы бүтіндей түсінік қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Биология бойынша оқу бағдарламасына (7,8-сыныптарда)алғаш рет мынадай бөлімшелер енгізілді: «Тұқым қуалаушылық және өзгергіштік заңдылықтары», оның аясында тұқым қуалайтын және жүре пайда болған белгілері қарастырылады, «Микробиология және биотехнология» – микроорганиздер, антибиотиктер және антисептиктер туралы түсініктер енгізіледі.
Аталған бөлімшелерді оқыту білім алушыларды қоршаған ортаны түсіну, сонымен қатар жоғары сыныптарда пәнді барынша тереңірек одан әрі зерделеуге көмектеседі.
Демек, білім алушылар ағзалардың әртүрлі топтарына тән биологиялық процестер мен құбылыстарды бір мезгілде зерделеу және салыстыру мүмкіндігін алады.
Оқу бағдарламасының мынадай бөлімдері бойынша тақырыптарды зерделеудің күрделілік және тереңдік деңгейіне назар аудару керек:
«Тірі ағзалардың әралуандылығы» – білім алушыларды ағзалардың әр түріне арналған анықтау-кілттерін құрастырған кезде дихотомия әдісін оқыту;
«Қорек» – адамның ас қорыту жүйесі бойынша білім негіздерін қалануы тиіс (аталған тақырыпты білім алушылар 9-сыныпта барынша толық зерделейтін болады).
«Жасушалық цикл» – генетикалық материал туралы түсінікті енгізу (химиялық формуланы ғана және ДНҚ-мен байланысты білім алушылар 10-сыныпта жан-жақты зерделейтін болады).
Сабақтарды жоспарлаған кезде практикалық дағдыларды дамытуға бағыталған белсенді оқыту әдістерін көбірек қарастыру керек.
«Биология» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
- 7-сыныпта: аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты.
- 8-сыныпта: аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты құрайды.
«Биология» пәні жаратылыстану ғылымдарының құрамдас бөлігі ретінде білім алушыларға қоршаған ортаның көптүрлілігі мен эволюциясы туралы білім береді, тірі ағзалардың даму заңы мен заңдылықтарын қарастырады, сонымен қатар әлемнің таңғажайып құбылыстарын оқып-тануға және зерттеуге мүмкіндік береді.
«Биология» пәнізерттеу барысында алынған деректерді жинау, өңдеу және түсіндіру, зерттеу жүргізу, биология бойынша эксперименттік зерттеуді жоспарлау, биология пәні бойынша оқу жабдығын қалай пайдалану сияқты дағдыларын дамытуға ықпал етеді.Білім алушылар биология оқу процесінде алған білімдері мен дағдыларын күнделікті өмірде қолдана алады.
«Биология» пәнінің мақсаты – білім алушылардың бойында органикалық дүниенің көптүрлілігітуралы, ондағы болып жатқан процестер мен заңдылықтар туралы білім жүйелерін қалыптастыру, сонымен қатар адам оның ажырамас бөлігі туралы саналы түсінікқалыптастыру.
«Биология» пәні бойынша жаңартылған оқу бағдарламасының негізі оқытудың төрт бөлімін қамтиды: «Тірі ағзалардың алуантүрлілігі, құрылымы және функциялары»; «Көбею, тұқым қуалаушылық, өзгергіштік»; «Эволюциялық даму, ағза және қоршаған орта»; «Кіріктірілген қолданбалы ғылымдар».Биология бойынша білім беру бағдарламасы оқытудың бастапқы сатыларының өзінде пән туралы бүтіндей түсінік қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Биология бойынша оқу бағдарламасына (7,8-сыныптарда)алғаш рет мынадай бөлімшелер енгізілді: «Тұқым қуалаушылық және өзгергіштік заңдылықтары», оның аясында тұқым қуалайтын және жүре пайда болған белгілері қарастырылады, «Микробиология және биотехнология» – микроорганизмдер, антибиотиктер және антисептиктер туралы түсініктер енгізіледі.
Аталған бөлімшелерді оқыту білім алушыларды қоршаған ортаны түсіну, сонымен қатар жоғары сыныптарда пәнді барынша тереңірек одан әрі зерделеуге көмектеседі.
Демек, білім алушылар ағзалардың әртүрлі топтарына тән биологиялық процестер мен құбылыстарды бір мезгілде зерделеу және салыстыру мүмкіндігін алады.
Оқу бағдарламасының мынадай бөлімдері бойынша тақырыптарды зерделеудің күрделілік және тереңдік деңгейіне назар аудару керек:
«Тірі ағзалардың әралуандылығы» – білім алушыларды ағзалардың әр түріне арналған анықтау-кілттерін құрастырған кезде дихотомия әдісін оқыту;
«Қорек» – адамның ас қорыту жүйесі бойынша білім негіздерін қалануы тиіс (аталған тақырыпты білім алушылар 9-сыныпта барынша толық зерделейтін болады).
«Жасушалық цикл» – генетикалық материал туралы түсінікті енгізу (химиялық формуланы ғана және ДНҚ-мен байланысты білім алушылар 10-сыныпта жан-жақты зерделейтін болады).
Сабақтарды жоспарлаған кезде практикалық дағдыларды дамытуға бағытталған белсенді оқыту әдістерін көбірек қарастыру керек.
«Биология» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
- 7-сыныпта: аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты.
- 8-сыныпта: аптасына 2 сағаттан, оқу жылында – 68 сағатты құрайды.
Мұғалімдер назарына!!!
Оқу бағдарламасы бойынша 7 және 8- сыныптарда қарастырылатын зертханалық жұмыстар мен модельдеу жұмыстары міндетті түрде жүргізілуі тиіс.Себебі қарастырылатын зертханалық жұмыстар мен модельдеу жұмыстары білім алушының ізденіс қабілеттерін арттыруға мүмкіндік жасайды. Модельдеу жұмыстары білім алушының өзіндік ғылыми ізденіс жұмысына бағытталған болғандықтан тоқсанның басында беріледі, оны орындау үшін нақты уақыты айқындалады. Сонымен қатар берілген жұмыстар бағаланады. Оқу бағдарламасы бойынша қарастырылған демонстрациялық жұмыстар бағаланбайды.Демонстрациялық жұмысты орындау үшін мұғалім кез-келген ақпарат көзін пайдалана алады.
Мұғалімдер назарына!
«Физика», «Химия», «Биология» және «География» курстарының оқу бағдарламаларында қарастырылатын зертханалық, практикалық жұмыстар, модельдеу міндетті түрде жүргізілуі тиіс, себебі бұл әрекет білім алушылардың ізденіс дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. Демонстрациялық жұмыстардан басқа барлық жұмыстар бағаланады. Демонстрациялық жұмысты орындау үшін мұғалім кез-келген ақпарат көзін пайдалана алады
Жаңартылған бағдарлама бойынша 7 сыныпта 14 зертханалық жұмыс, 4 модельдеу жұмыстары қарастырылған
|
Зертханалық жұмыстар
|
Модельдеу
|
Демонстрация
|
1-тоқсан
|
3
|
1
|
-
|
2-тоқсан
|
4
|
1
|
-
|
3-тоқсан
|
2
|
-
|
-
|
4-тоқсан
|
5
|
2
|
-
|
Барлығы
|
14
|
4
|
-
|
8- сыныпта 14 зертханалық жұмыс, 2 модельдеу, 2 демонстративтік жұмыс қарастырылған, оның ішінде қолданыстағы бағдарламада 8-сыныптан – 3 жұмыс алынған. 11 зертханалық жұмыс жаңадан қосылған.
|
Зертханалық жұмыстар
|
Модельдеу
|
Демонстрация
|
1-тоқсан
|
5
|
1
|
1
|
2-тоқсан
|
3
|
-
|
-
|
3-тоқсан
|
6
|
|
1
|
4-тоқсан
|
-
|
1
|
|
Барлығы
|
14
|
2
|
2
|
Бұл пәнді оқудың бірнеше негізгі мақсаттары бар. Мақсаттарының бірі мәліметтерді алу және ұсыну, нәтижелерді түсіндіру, ғылыми зерттеуді жоспарлау, бақылау сияқты зерттеу, ойлау және коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру мен дамыту болып табылады. Мысалы, әр түрлі тақырыптарды зерделеу арқылы білім алушы жоспары құруды, зерттеу, жіктеу, бақылау, эксперименттер жүргізу, нәтижелері баяндау мен бағалау, қорытындылар жасауға және ойша пайымдауды үйренеді. Білім алушылардың бойында үйде, мектепте, табиғаттан байқалатын объектілер мен құбылыстарды түсіндіру және сипаттау үшін алған білімі мен дағдыларын күнделікті өмірде қолдана білуі дамиды.
Білім саласы бойынша қолданбалы курстарға немесе таңдау курстарына ұсынылатын тақырыптар: «Биологиялық модельдер және қолданбалы есептер», «Әлемнің ғылыми-жаратылыстану эволюциялық бейнесі», «Биологиядағы математикалық модельдер және әдістер», «Тамақтану және денсаулық», «Экологиялық этика»,«Биология және денсаулық», «Әлемнің заманауи ғылыми-жаратылыстану бейнесі», «Биологиялық белсенді қоспалар», «Бәрі біздің түп-тұқиямызда (генетика негіздері бойынша)», «Әлемнің інжу маржаны (7–9-сынып қыздарына арналған курс)», «Менің денсаулығым – менің қолымда», «Тірі жасуша жұмбақтары», (Тұқым қуалаушылықтың заңдылықтары», «Биологияның проблемалары», «Жасушалар және тері», «Үй іргесіндегі телім», «Биогеография проблемалары», «Тері – денсаулық айнасы», «Заманауи микробиология», «Нанотехнологияға кіріспе».
Мұғалімдердің өздігінен білімін жетілдіруіне және әдістемелік бірлестіктерге ұсынылатын тақырыптар: «Биология сабағында білім алушылардың танымдық белсенділігін арттыру», «Биология және химия сабақтарында кіріктіріп оқытуды қолдану», «Биологияны оқытуда пәнаралық байланыстарды жүзеге асыру», «Оқу еңбегінің дағдыларын қалыптастыру және ұйымдастырудағы рефлексияның рөлі», «Биология сабақтарында білім алушы тәрбиесіндегі экологиялық бағыт», «Сабақта білім алушылардың шығармашылық және зияткерлік қабілеттерін дамыту», «Ойлау әрекетін белсендендіру кұралы ретінде жаңа материалды зерделеудегі проблемалық тәсіл», «Білім алушының белсенді өздік жұмысы арқылы проблемалық жағдайларды жасау», «Білім алушылардың сабақта және сабақтан тыс уақыттағы ғылыми және жобалық жұмыстары», «Білім алушыларды олимпиадаға дайындау әдіс-тәсілдері», «Оқу процесін жаңғырту жағдайында сабақтарға ақпараттық технологияларды қолдану».
Тақырыптар мұғалімдердің мүмкіндіктері және жағдайларына байланысты өзгертілуі мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |