(А1у$$ит), бөденешөп
(Уегопіса), ебелек
(Сегаіосагриз) туыстарьпіа жататын эфемерлер; 2) тамырына,
сабағьгаа, жапырактарына суды мол жинап, оны куаңшылык кезде
ртемдеп пайдалануға бейімделген суккулент өсімдіктер. Мысалы,
Америкалық шөлдерге кең таралған кактус
(Сегеиз), опунция
(Орипгіа) және Азиялық шөлдерге тән көптеген түрлі шырынды
сораңдарды
(Заһоіа) атауға болады; 3) діңі қысқа, бүтақтары көп
салаланған, жапырақтары қалың шөл бұталары. Бұган мысал ретінде
сексеуіл
(Наіохуіоп), жүзгін
(СаІІІ£опит) т.б. көптеген бүталарды
атауға болады; 4) шымқабат түзетін көпжылдық астык түқымдастар:
бұлардың тамырлары. тамырсабақтары топыракпен бірге өзара
ұйысып нығыз біткен шымқабатын түзеді, ылғалдың булануын азайту
үшін жапырағы түтікше тәріздсніп ширатыла бүктеледі. Мысалы,
шөлдің жатаған боздары
(8ііра %Іагео$а, 5.
$оЫса, 5.
саріИаШ), бидайык
(А§горугит) қатарлы өсімдіктер.
Шөл беддемінің жануарлар әлемі айтарлықтай алуантүрлі.
Омыртқасыз жануарлардан шөлге тэн өкілдерінің бірі - сары құршаян
(Виіһиз еиреш). Ол күндіз тастың асты, бұтаның түбі т.б. көзге
шалынбайтын жерде бұғып жатады да, түнде жем іздеп белсенді
тіршілік етеді
Жәндіктерден саяқшегірткелердің
(АсгШМае), қарақоңыздардың
(ТепеһгіопЫае) көптеген түрлері кездеседі
(30-сурет). Қосмекенділер
(АтрһіЬіа) шөл белдемінде жоққа тән. Орта Азия
мен Қазақстанның шөлінде ғана куаңшылыққд
төзімді
жасыл
құрбақа
(Ви/о
