6. Модерация және балл қою
Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация
үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін
балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.
29
ІІІ ТОҚСАН БОЙЫНШ1А ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Табиғат физикасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлімше
5.2 Жарық
5.4 Жылу
Оқу мақсаты
4.5.2.2 Жарықтың шағылуы, жұтылуы сияқты қасиеттерін
зерттеу және түсіндіру
4.5.4.1 Түрлі материалдардың жылуөткізгіштігін зерттеу
Бағалау критерийі
Білім алушы
•
Жарықты шағылдыратын және жұтатын денелерді
анықтап, түсіндіреді
•
Әртүрлі материалдардың жылуөткізгіштік қасиетін
анықтайды
Ойлау дағдыларының
деңгейі
Білу және түсіну
Қолдану
Орындау уақыты
20 минут
1-тапсырма
Суреттерге мұқият қара. Қай заттар жарықты жұтады, қай заттар жарықты шағылдырады?
Неліктен? Сөйлемдерді толықтыр.
ақ түсті картон
қара түсті мата
айна
1) Ақ түсті картон жарықты __________________________________________, себебі
____________________________________________________________________
2) Қара түсті мата жарықты __________________________________________, себебі
____________________________________________________________________
3) Айна жарықты ___________________________________________________, себебі
____________________________________________________________________.
30
2-тапсырма
Суреттерге қара. Жылуды жақсы өткізетін денелерді белгіле ().
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
Дескриптор
Білім алушы
Балл
Жарықты
шағылдыратын және
жұтатын денелерді
анықтап, түсіндіреді
1
жарықты шағылдыратын денені анықтайды;
1
дененің жарықты шағылдыру қасиеті
туралы қорытынды жасайды;
1
жарықты шағылдыратын екінші денені
анықтайды;
1
дененің жарықты шағылдыру қасиеті
туралы қорытынды жасайды;
1
жарықты жұтатын денені анықтайды;
1
дененің жарықты жұту қасиеті туралы
қорытынды жасайды;
1
Әртүрлі
материалдардың
жылуөткізгіштік
қасиетін анықтайды
2
жылуды жақсы өткізетін денелерді
ажыратады:
- бірінші;
- екінші;
- үшінші.
1
1
1
Барлығы
9
31
«Табиғат физикасы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні:______________________________________________
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен
Орта
Жоғары
Жарықты шағылдыратын
және жұтатын денелерді
анықтап, түсіндіреді
1
Жарықты шағылдыратын,
жұтатын денелерді
анықтауда және себебін
түсіндіруде қиналады.
Жарықты шағылдыратын/
жарықты жұтатын денелерді
анықтауда немесе себебін
түсіндіруде қателіктер
жібереді.
Жарықты шағылдыратын,
жұтатын денелерді
анықтайды және себебін
түсіндіреді.
Әртүрлі материалдардың
жылуөткізгіштік қасиетін
анықтайды
2
Жылуды жақсы өткізетін
денелерді анықтауда
қиналады.
Жылуды жақсы өткізетін
денелерді анықтауда
қателіктер жібереді.
Жылуды жақсы өткізетін
денелерді дұрыс ажыратады.
32
«Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлімше
3.4 Табиғат ресурстары
Оқу мақсаты
4.3.4.1 Кейбір пайдалы қазбалардың (бор, тұз, әктас, саз,
мұнай, гранит, көмір) қолданылу саласын анықтау
4.3.4.3 Пайдалы қазбаларды сақтау және үнемді
қолданудың жолдарын ұсыну
Бағалау критерийі
Білім алушы
•
Пайдалы
қазбалардың
қолданылу
саласын
сипаттайды
•
Пайдалы қазбаларды сақтау және үнемдеу жолдарын
ұсынады
Ойлау дағдыларының
деңгейі
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Орындау уақыты
20 минут
1-тапсырма
Берілген пайдалы қазбалар қайда қолданылады? Кестеге жаз.
Пайдалы қазбалар
Қолданылуы
бор
тұз
көмір
саз
әктас
мұнай
гранит
33
2-тапсырма
Сұрақтарға жауап жаз.
a) Пайдалы қазбаларды сақтап қалу үшін адамдар не істеуі керек?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
b) Пайдалы қазбаларды неліктен қорғау керек?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
Дескриптор
Білім алушы
Балл
Пайдалы қазбалардың
қолданылу
саласын
сипаттайды
1
пайдалы қазбалардың қолданылу
салаларын атайды:
- бор;
- саз;
- тұз;
- әктас;
- мұнай;
- гранит;
- тас көмір;
1
1
1
1
1
1
1
Пайдалы қазбаларды
сақтау және үнемдеу
жолдарын ұсынады
2
пайдалы қазбаларды сақтау жолдарын
ұсынады;
1
пайдалы қазбаларды қорғаудың маңызын
сипаттайды.
1
Барлығы
9
34
«Заттар және олардың қасиеттері» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні: ______________________________________________
Бағалау критерийі
Тапсырма
№
Оқу жетістіктерінің деңгейі
Төмен
Орта
Жоғары
Пайдалы қазбалардың
қолданылу саласын
сипаттайды
1
Пайдалы қазбалардың
қолданылу салаларын атауда
қиналады.
Бор/ саз /тұз/ әктас /мұнай/
гранит/ тас көмірдің қолданылу
салаларын атауда қателеседі.
Пайдалы қазбалардың
қолданылу салаларын
атайды.
Пайдалы қазбаларды
сақтау және үнемдеу
жолдарын ұсынады
2
Пайдалы қазбаларды сақтап
қалу жолдарын ұсынуда
және оларды қорғаудың
маңыздылығын сипаттауда
қиналады.
Пайдалы қазбаларды сақтап
қалу жолдарын ұсынуда/
пайдалы қазбаларды қорғаудың
маңыздылығын сипаттауда
қателеседі.
Пайдалы қазбаларды сақтап
қалу жолдарын ұсынады
және оларды қорғаудың
маңыздылығын сипаттайды.
35
ІІІ тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың спецификациясы
1. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мақсаты
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау білім беру мазмұнын жаңарту аясындағы оқу
бағдарламасының мазмұнына сәйкес білім алушылардың оқу мақсаттарына жеткендігін
тексеруге және тоқсан барысында меңгерген білім, білік және дағдыларын анықтауға
бағытталған.
Спецификация 4-сыныпта «Жаратылыстану» пәнінен тоқсан бойынша жиынтық
бағалаудың мазмұны мен өткізу рәсімін сипаттайды.
2. Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мазмұнын анықтайтын құжаттар
Бастауыш білім беру деңгейінің 1-4-сыныптарына арналған «Жаратылыстану» пәнінен
үлгілік оқу бағдарламасы
3. ІІІ тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу
3.1 Ұзақтығы – 40 минут
Балл саны – 18
3.2 Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі: көп таңдауы бар, қысқа және толық
жауапты қажет ететін тапсырмалар қолданылады.
Көп таңдауы бар тапсырмаларда білім алушы ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрысын
таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларға білім алушы сөздер немесе сөйлемдер
түрінде жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмаларда максималды балл жинау үшін білім
алушыдан тапсырманы орындаудың әр қадамын анық көрсетуі талап етіледі.
Тапсырма бірнеше құрылымдық бөліктерден/сұрақтардан тұруы мүмкін.
Берілген нұсқа көп таңдауы бар, қысқа және толық жауапты қажет ететін
7 тапсырмадан тұрады.
36
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
№
Бөлім
Бөлімше
Оқу мақсаты
Тапсырманың сипаттамасы
Тапсырма
саны
Жалпы
балл
1
Табиғат
физикасы
Заттар және
олардың
қасиеттері
(«Табиғат
құбылыстары»,
«Қоршаған
ортаны қорғау»
ортақ
тақырыптары
аясында)
5.2 Жарық
4.5.2.1 Көлеңкенің кедергі өлшеміне
және жарық көзінен кедергіге дейінгі
қашықтыққа тәуелділігін зерттеу
және түсіндіру
Білім алушы ашық түрдегі қысқа
жауапты қажет ететін тапсырманы
орындайды.
1
2
5.5
Электрлік
4.5.5.1 Әртүрлі материалдардың
электрөткізгіштігін зерттеу
Білім алушы бірнеше дұрыс жауапты
таңдауды қажет ететін жабық түрдегі
тапсырманы орындайды.
1
3
5.3 Дыбыс
4.5.3.1 Белгілі бір кедергілердің
дыбыстың қаттылығы мен таралуына
әсерін зерттеу және түсіндіру
Білім алушы бір дұрыс жауабын
таңдауды қажет ететін жабық түрдегі
және толық жауапты қажет ететін ашық
түрдегі тапсырманы орындайды.
2
4
5.4 Жылу
4.5.4.1 Түрлі материалдардың
жылуөткізгіштігін зерттеу
Білім алушы ашық түрдегі толық
жауапты қажет ететін тапсырманы
орындайды.
1
1
2
3.4 Табиғат
ресурстары
4.3.4.1 Кейбір пайдалы қазбалардың
(бор, тұз, әктас, саз, мұнай, гранит,
көмір) қолданылу саласын анықтау
Білім алушы ашық түрдегі қысқа
жауапты қажет ететін тапсырманы
орындайды.
1
4
4.3.4.2 Қазақстанның негізгі
пайдалы қазбалары өндірілетін
кен орындарын картадан көрсету
Білім алушы ашық түрдегі қысқа
жауапты қажет ететін тапсырманы
орындайды.
1
4
Барлығы
7
18
37
4. Тапсырмалар мен балл қою кестесінің үлгісі
«Жаратылыстану» пәнінен 3-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1-тапсырма
Жарық көзі мен дененің арасындағы қашықтық көлеңкенің өлшеміне қалай әсер етеді?
Суреттерге мұқият қара және сөйлемдерді толықтыр.
1) Жарық көзі мен дененің арасы жақын болса, көлеңкенің өлшемі
_____________________________________________________________________
2) Жарық көзі мен кедергінің арасы алыс болса, көлеңкенің өлшемі
_____________________________________________________________________
[2]
2-тапсырма
Электр тогын өткізетін денелерді белгіле ().
[3]
3-тапсырма
Сұрақтарды оқы және дұрыс жауапты белгіле ()
a) Қай қабаттағы жабық терезеден даладағы шу қаттырақ естіледі?
Үстінгі қабаттағы
Төменгі қабаттағы
b) Қандай залда ойнаған оркестрдің даусы қаттырақ естіледі?
Адам толы залда
Бос тұрған залда
[2]
атауы
электр тогын өткізеді
пластмасса сызғыш
аллюминий қасық
резеңке қолғап
шыны ыдыс
темір шеге
тұзды су
38
4-тапсырма
Ішінде ауасы бар және ауасы жоқ, бірақ көлемі бірдей екі шыны ыдыстың ішіне қоңыраулы
сағаттар қойылды.
а) Қай суреттегі сағаттың дыбысы сыртқа естілмейді? Белгіле ().
1.
2.
ішінде ауа бар
ішінде ауа жоқ
b) Неліктен? Себебін түсіндіріп жаз.
______________________________________________________________________
[2]
5-тапсырма
Суреттерге мұқият қара.
ыдыстың тұтқасы металдан жасалған
ыдыстың тұтқасы пластмассадан жасалған
Тұтқасы металдан жасалған ыстық ыдысты оттан алу үшін тұтқыш (матадан немесе киізден
жасалған қолғап) қажет болады, ал тұтқасы пластмассадан жасалған ыдысты оттан
тұтқыштың көмегінсіз де алуға болады. Неліктен? Себебін түсіндіріп жаз.
_____________________________________________________________________
[1]
6-тапсырма
Суретте бейнеленген заттарды жасау үшін қандай пайдалы қазбалар қолданылған?
1)_______________
2)_______________
3)_______________
4)_______________
[4]
39
7-тапсырма
Қазақстанның пайдалы қазбалар картасына қара.
Шартты белгілер бойынша анықтап, жаз:
а) көмір өндірілетін үш кен орнының атауын
1) ________________________________________
2) ________________________________________
3) ________________________________________
[3]
b) мұнай мен газ қатар өндірілетін бір кен орнының атауын
1) ________________________________________
[1]
Балл қою кестесі
№
Жауап
Балл
Қосымша ақпарат
1
қысқарады/қысқа болады/кіші болады/ кішірейеді
1
ұзарады/ ұзын болады/ үлкен болады...
1
2
аллюминий қасық
1
темір шеге
1
тұзды су
1
3
1) төменгі қабаттағы
2) бос залда
1
1
4
Екінші суретте/ ішінде ауасы жоқ ыдыста
1
Ішінде ауа жоқ болғандықтан дыбыс естілмейді/Ауа жоқ
жерде дыбыс таралмайды.
1
Тапсырманың мазмұнына сәйкес
баламалы жауаптар қабылданады.
5
Себебі металл жылуды өте тез өткізеді, ал пластмасса
жылуды нашар өткізеді/...
1
6
тас көмір/көмір/бояуды көмірден алады
1
Тапсырманың мазмұнына сәйкес
қысқа және толық жауаптар
қабылданады.
гранит/баспалдақ граниттен жасалған
1
мұнай/целлофанды мұнайдан жасайды
1
саз/ыдыстар саздан жасалған
1
7
Қарағанды, Екібастұз, Жаңғызтөбе, Рудный, Өскемен,
Ленгір, Арал
3
Кез келген 3 кен орнының атауы
қабылданады. Әр дұрыс жауапқа
1 балдан қойылады.
Қарашығанақ, Жетібай, Жаңаөзен
1
Тек қана мұнай өндірілетін кен
орнының атауы қабылданбайды.
Барлығы
18
40
5. Тоқсан бойынша жиынтық бағалауды өткізу ережелері
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға
мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер, плакаттар
немесе карталарды) жауып қойған дұрыс.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған нұсқау
оқылып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығы хабарланады. Білім алушыларға
жұмыс барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі. Нұсқаулықпен
таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталғанға
дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтылады.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау
барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар
(спецификацияда
рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына
мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіледі. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне
көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі.
Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен
сызып қою ұсынылады.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім алушылар
тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім алушыларға көмек
беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға немесе көрсетуге тыйым
салынады.
Тоқсандық жиынтық бағалаудың аяқталуына 5 минут уақыт қалғандығын үнемі хабарлап
отыру қажет.
Тоқсандық жиынтық бағалау аяқталғаннан кейін білім алушылардан жұмыстарын
тоқтатып, қалам/қарындаштарын партаның үстіне қоюларын өтіну керек.
6. Модерация және балл қою
Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация
үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін
балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.
41
IV ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Жер және ғарыш» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлімше
1.1.Жер
1.2 Ғарыш
Оқу мақсаты
4.4.1.1 Жер бетінің ірі элементтерін атау және сипаттау
4.4.2.1 Жекелеген ғарыш денелерін сипаттау
4.4.2.2 Жердегі тіршілікке ғарыштың әсерін анықтау
Бағалау критерийі
Білім алушы
•
Жер бедерінің түрлерін атайды және ерекшелігін
сипаттайды
•
Жекелеген ғарыштық денелерді сипаттайды
•
Ғарыштық денелердің Жер бетіндегі тіршілікке тигізетін
әсерін түсіндіреді
Ойлау дағдыларының
деңгейі
Білу және түсіну
Қолдану
Орындау уақыты
20 минут
1-тапсырма
a) Суретте бейнеленген жер бедерлерінің атауын жаз.
______________________________
______________________________
b) Олардың біреуін сипаттап жаз.
_____________________________________________________________________
Достарыңызбен бөлісу: |