Жас ерекшелігі психологиясы


Мектепке дейінгілердің балалардың когнитивтік дамуын зерттеу әдістемесі



бет70/129
Дата10.10.2020
өлшемі1,46 Mb.
#64287
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   129
Мектепке дейінгілердің балалардың когнитивтік дамуын зерттеу әдістемесі.

Зерттеу бойынша көптеген әдебиеттік кітаптармен көптеген суреттер арқылы балалардың сөйлеуі жеңілдікті түсінеді. Баланың ерекше тиімділігі әдебиет болып табылады. Ата-аналар балаларына оның сұрақтар қойып, балалар өздері ертегілерді ойдан шығарады. Осы образ арқылы балалар өздерінің сол жауаптарын және сұратарын қояды. Тіл және жыныс: Тіл маңызды құбылыс болып табылады. Бала өздерін түсінгенін және адамдармен қарым –қатынаста болады.

Ал жыныс-маңызды кішкентай балалардың котегориялық индентификациясы болыа табылады. Ата-ананың санасында балаларды қызын не баласын қалай өздерін ұстау керек екендігін және мәдениетке үйрету болып табылады. Баланың тілінің қалыптасуы жыныстық-тиімділікке үйрету болып табылады.

Бөпелер сөз айтады. Олар сөздерді үлкендермен және басқа адамдармен және де өздерімен өздері сөйлейді Олардың сөйлеулері қарапайым болады. Ең бастысы басқа адамдарға көңіл бөлуі керек. Бала жаңа бастаған өнерді меңгереді. Күн өткен сайын бұл қызығушылықтарын тиімді сөзбен ауыстыруы мүмкін. Содан кейін бала еске алады. Адамдар арасында басы мен ортасы және соңы болады деп. Бала әңгіме тыңдап отырса, біз мынаны байқаймыз олардың талқыған айырмашылығы бар. Кішкентай балалармен әңгімелесуі коллективтік монологтармен сөйлеседі. Әңгімелескен кезде олар кезекпен айтуы керек екенін бірақ әртүрлі әңгімеде айтуға болады және өздерінің арасындағы тақырып бойынша айтуға да болады. Кейін бұл тақырыпты айту кезінде олар өздерінің сөздерін біледі. Басқа адамдар мені тыңдап және түсініп жатырма деп қарайды.

Балалар үзіліс жасайды, бірнеше рет қайталайды өзін дұрыстайды. Мектеп жасындағы балалар кейде қиындықты сезінеді. Соны тыңдап отырған адамдарға еліктейді және 1-2 класста өздерін түсінеді.

Балалар өздерінің сөйлегенін басқарып отыру керек, тыңдап отырғандардың арасында қателеспеу және ұялмау керек екенін ескеріп отырады. Осы кезде басқарып отырған сөздері сыпайылық көрсетуі мүмкін. (Өтінемін және рахмет) назар аудару керек, дұрыс форманы айтуы керек және дұрыс айтқан сөздері тақырып бойынша әңгімеге сәйкес келуі керек. Бір уақытта балалар програмасыз аспектілік сөз және оны социологиялық функция қалыптасады. Олар біледі –сөз, социологиялық статус адам, роль бағалау болып табылады. Бала түсіне бастайды, сөздерін жазып айтуы синтаксис форма, арқылы әңгімелесіп жатқан адамдарға еліктейді. Балаларға бірнеше уақыт керек, ескерту керек. Олар жылдам талдау арқылы қандай жағдайда адамдар қалыптасып, қандай сөздік идеалды өзгерістер қалыптасады.

Крос-мәдениеттік зерттеу көрсеткендей, қандай халық болмасын өздерінің мінез-құлық сөз және ата-аналар балаларына мәдениеттік бағалау береді. мысалы: көптеген зерттеулер балаларды тәрбиелеуді Германия мен Америкада қалыптасқан. Неміс ата-аналары өте қатал балалармен сөйлеседі. Және американдық ата-аналар балалардың қалауын істейді.

Тағы зерттеу айырмашылығы Джудт Донн және Джей Броун ағылшын қаласынан Кембридж ата-аналар тәрбиесі қатысады. Балаларға талдау жасады. Және сөздік ережелерді көрсетті.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   129




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет