Ашық буын – а) жеке дауысты дыбыстан тұратын немесе ә) дауыссыз дыбыс пен дауысты дыбыстың тіркесінен тұратын буындар. Мысалы, ә-ке, а-та, а-па, т.б.
Тұйық буын – а) дауысты-дауыссыз дыбыстар тіркесінен және ә) дауысты-дауыссыз-дауыссыз дыбыстар тіркесінен тұратын буындар. Мысалы, от, ет, арт, ерт, т.б.
Бітеу буын – а) дауыссыз-дауысты-дауыссыз дыбыстар тіркесінен және ә) дауыссыз-дауысты-дауыссыз-дауыссыз дыбыстар тіркесінен тұратын буындар. Мысалы, тақ-тай, бұлт, қыр-ман, гүрс, т.б..
Қазақ тілінде жеке дауыстыдан тұратын (ашық буынның бірінші түрі) және дауыстыдан басталатын (тұйық буындар) буын түрлері сөздің тек бірінші буынында ғана кездеседі, екінші және одан кейінгі буындарда болмайды. Біріншіден кейінгі буындар дауыссыздан ғана басталады. Сондай-ақ қазақ сөзінің буынының бас жағында (орыс тіліндегі класс, брак, т.б.с.с.) екі дауыссыз дыбыс қатар келмейді.
Достарыңызбен бөлісу: |