Жоспар I кіріспе
жүктеу/скачать 19,3 Kb.
|
1 2
Байланысты:ПСИХОЛОГИЯ
- Бұл бет үшін навигация:
- Психиканың эволюциясы. Оның дамуының негізгі деңгейлері
|
Жоспар I Кіріспе 1. Психика туралы жалпылама түсінік II Негізгі бөлім 2. Психиканың эволюциясы. Оның дамуының негізгі деңгейлері. 3. Эволюция процесіндегі психика дамуының негізгі кезеңдері. III Қорытынды IV Пайдаланылған әдебиеттер I Кіріспе Психика (гр. psychikos — ішкі сезім, көңіл-күй) жинақтайтын рухани бірлестігі. Психика биологиялық эволюцияның жемісі және жалғасы. Психика сыртқы құбылыстар мен заттардың көрінісін белсенді және озық түрде бейнелейді. Негізінде психика заттық ортаның дұрыс бейнесін және тіршілік иесінің өз ортасына бейімделетін бағдарын құрайды. Психиканың рефлекторлық сипаты оның объективті жағдайға тәуелділігін, қабылдау жүйесі құрамының қимыл атқару заңдылығын білдіреді. Психиканың рефлекторлық табиғатын алғаш И.М.Сеченов дәлелдеді. Адамның психикасы оның қимыл-әрекетін реттейтін және қоғамдық қатынасқа бейімдейтін жаңа құрылымның — сананың негізін құрайды. Осыдан адам психикасының дамуының жеке тұлғалық және әлеуметтік зандылығы қалыптасады. Психиканың эволюциясы. Оның дамуының негізгі деңгейлері Психика эволюциясы - эволюция процесінде психиканың үздіксіз, біртіндеп және ұзақ мерзімді дамуы. Жалпы, үш негізгі деңгей бар: эволюцияның түраралық деңгейі – бұл кезеңде психиканың қарапайымнан күрделі формаларға қарай біртіндеп өзгеруі жүреді, өйткені қарапайымдылардан сүтқоректілерге және адамның өзіне әр түрлі жануарлар түрлері дамиды. Ол Жер планетасындағы тіршіліктің барлық болып жатқан құбылыстарын ашады; эволюцияның түрішілік деңгейі – жануар немесе адам түрінің дамуына қарай психиканың бірқалыпты ауысуынан тұрады. Бұл жағдайда адам шамамен 3 миллион жыл бойы өмір сүрген сүтқоректілердің бір түрі ретінде әрекет етеді. Бүкіл кезең бойы психиканың өзінде үздіксіз өзгеріс болады; эволюцияның онтогенетикалық деңгейі – психиканың онтогенездегі дамуын, яғни адамның (немесе жануардың) туғаннан бастап өлгенге дейінгі бүкіл өмірінің процесінде ашады. Жердегі тіршілік құбылысы ретінде психика 500 миллионнан астам жыл бұрын пайда болды. Бүкіл осы кезеңде күрделіліктің жоғарылауы байқалады, орталық мидың және орталық жүйке жүйесінің құрылымын жақсарту процесі жүреді. Бастапқы деңгей бейсаналық болып саналады, психикалық рефлексиясы жоқ, өйткені ол негізінен өзін-өзі сақтау және көбейту инстинкттері, агрессия көріністері, иерархия, аумақтық инстинкттер, сондай-ақ өмірлік ресурстарды қамтамасыз етуге ұмтылу арқылы көрінеді. Ол қосмекенділерге, балықтарға, құстарға және бауырымен жорғалаушыларға тән. Шамамен 50 миллион жыл эволюциядан кейін одан да жетілген деңгей пайда болады және эмоциялар арқылы көрінетін сана пайда болады. Бұл жағдайда мысал қолтырауынның психикасы. Психикалық рефлексияның күрделі деңгейі ретінде иттің психикасын елестетуге болады. Адамға тән сана шамамен 500 мың жыл бұрын көріне бастады. Ол эволюциялық табиғи жолмен пайда болған психикалық рефлексия көрінісінің ең жоғарғы деңгейінде. Сана қазірдің өзінде шабыт, махаббат, альтруизм сияқты сезімдерді және адамды жануарлардан ерекшелейтін барлық нәрсені қамтиды. Адамда мақсатты арнайы және ұзақ мерзімді оқыту процесінде қалыптасқан ең күрделі психикалық формациялар суперсана ретінде әрекет етеді. Олар шамамен 5 мың жыл бұрын пайда болды. Көптеген адамдар табанындағы терінің құрылымдық ерекшеліктерімен емес, көптеген адамдар ойлағандай, олардың психикасының мүмкіндіктерімен анықталатын ыстық көмірмен жүру мүмкіндігіне ие. Дәл осындай формациялар жоғары сана деп аталатынға жатады. Бұдан біздің күнделікті өміріміздегі бейсаналық пен бейсаналық көрінгеннен гөрі маңызды рөл атқарады деген қорытынды жасаған жөн. Сана стресс факторларына төзімділігі төмен. жүктеу/скачать 19,3 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2