Іріктеме немесе таңдама (п) деп бас жиын мүшелерінің тобын түсінеді. Іріктемені құрастыру – статистикалық жиынды зерттеудің негізгі әдісі. Бас жиынды зерттеуге қарағанда оның бірқатар артықшылықтары бар: ең бастысы – бас жиынды зерттеу мүмкін емес немесе зерттеу қажетсіз жағдайларда оның бөлігін ғана есепке алып, мәліметтер алуға мүмкіндік береді. Бұдан бөлек, уақытты үнемдеп, еңбек шығынын (сынақ санын азайту арқылы) қысқартады. Іріктемені құрастырудағы ең басты талап – іріктелген жинақ бас жиынды мүмкіндігінше барынша жақын сипаттауы керек. Бұл үшін ол өкілетті (репрезентативті) болуы керек. Іріктеменің өкілеттілігі варианталарды бас жиыннан кездейсоқ сұрыптау арқылы іске асады. Іріктеме шағын немесе үлкен болуы мүмкін. Егер оның көлемі 30-дан аспаса (п< 30), онда мұндай іріктеме шағын деп, ал 30 мүшеден артық болса (п> 30) – үлкен деп аталады.
