Дәрілік заттардың сіңірілуі - Сіңірілу дегеніміз – бұл ДЗ енгізілген жерінен қанға түсуі. Сіңірілу үрдісі ДЗ енгізу жолына, липидтерде ерігіштігіне, енгізген жердің қан айналымына байланысты. ДЗ артерия немесе вена ішіне енгізген кеде, әрине, сіңірілу туралы сөз болмайды, өйткені, препарат тікелей қанға түседі.
- Сіңірілудің механизмдері:
- пассивті диффузия – липофильді (липидтерде еритін) ДЗ тән;
- фильтрация – гидрофильді ДЗ (суда еритін) тән;
- кейбірДЗ белсенді тасымалдану жолымен сорылады.
ДӘРІЛІК ЗАТТАРДЫҢ ӨЗАРА ӘСЕРЛЕСУІ - Бір мезгілде екі немесе одан көп препараттарды бірге қолданғанда, әсер олардың әрқайсысын жеке қолданғандағы әсерден өзгеше болса, мұндай құбылысты ДЗ өзара әсерлесуі деп атайды.
- ДЗ өзара әсерлесуі төменде аталған құбылыстарға әкеледі:
- препараттың бірінің әсерінің төменедуі, не болмаса толық жойылуы – бұл құбылыс антагонизм деп аталады.
- ДЗ қосарлап қолданғанда бір бағытты әсер көрсетіп, эффект күшейсе синергизм деп аталады.
ДӘРІЛІК ЗАТТАРДЫҢ ЖАНАМА ӘСЕРІ
А-типті
| - ДЗ мөлшерден тыс қолданғандағы дамыған токсикалық әсер (мысалы, парацетамолдың жоғары мөлшерде қабылдағандағы гепатотоксикалық әсері)
- екінші дәрежелі жанама әсер (мысалы, антигистаминді ДЗ седативті әсері)
- екінші реттік жанама әсер (мысалы, антибиотиктерді қолдану салдарынан туындаған дисбактериоз)
- ДЗ өзара әсерлесу салдарынан туындаған жанама әсерлер (мысалы, теофиллиннің эритромицинмен бірге қолданғанда дамитын жанама әсерлері)
|
В-типті
| - ДЗ жақпауы
- идиосинкразия
- ДЗ жоғары сезімталдылық (иммунологиялық)
- жалған аллергиялық реакциялар
|
С-типті
| - ДЗ тәуелділік
- жойылу реакциясы (рикошета)
- толеранттылық
|
D-типті
| - канцерогендік әсер
- мутагендік әсер
- тератогендік әсер
| Пайдаланылған әдебиеттер - Основы клинической фармакологии и рациональной фармакотерапии: Рук. для практикующих врачей / под общ. ред. Ю.Б.Белоусова, М.В.Леоновой. М.: Бионика, 2002.- 368 с.
- Клинический проектный менеджмент: Уч. пос. / Ю.Б.Белоусов, А.И.Вялков, Д.Ю.Белоусов. -М.: ГЭОТАР-МЕД, 2003.- 448 с.
- Клиническая фармакология: Учеб. / Под ред. В.Г.Кукеса. – 3-е изд., перераб. И доп. – М.: ГЭОТАР-МЕД, 2004. – 944 с.: ил.
- Клиническая фармакокинетика. Практика дозирования лекарств: Спец. выпуск серии «Рациональная фармакотерапия» / Ю.Б.Белоусов, К.Г.Гуревич. -М.: Литтерра, 2005.- 288 с.
- Общая и частная клиническая фармакокинетика / под общ. ред. Ю.Б.Белоусова, К.Г.Гуревича. - М.: Ремедиум, 2006.- 783 с.
- Клиническая фармакология: национальное руководство / под. ред. Ю.Б.Белоусова, В.Г.Кукеса, В.К.Лепахина, В.И.Петрова. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2009.- 976 с.
Достарыңызбен бөлісу: |
