Алтау ала болса, ауыздағы кетеді, төртеу түгел болса, төбедегі келеді. A) жинақтық
B) топтау
C) болжалдық
D) есептік
E) реттік
233_
Болжалдық сан есімді белгілеңіз.
A) екінші
B) төртеу
C) жүздеген
D) тоқсан
E) бес-бестен
234_
Бөлшектік сан есімді белгілеңіз.
A) оннан бір
B) мыңға жуық
C) елулерде
D) тоқсандай
E) бір-бірлеп
235_
Қате жазылған сан есімді белгілеңіз.
A) 100-деген
B) 5-терде
C) 23-қатар
D) VІ сынып
E) 10-15 тен
236_
Сан есімдердің атқаратын қызметі.
Атадан – алтау, анадан – төртеу, Жалғыздық көрер жерім жоқ (Абай). A) анықтауыш
B) бастауыш
C) баяндауыш
D) пысықтауыш
E) толықтауыш
237_
Туынды етістікті белгілеңіз.
A) күре
B) ойна
C) көр
D) жаз
E) қара
238_
Болымсыз етістікті белгілеңіз.
A) келген
B) барар
C) көбей
D) кетпеді
E) ойнат
239_
Болымды етістікті белгілеңіз.
A) жазар емес
B) көрмеген
C) көбейтпе
D) берген жоқ
E) тазалады
240_
Сабақты етістікті белгілеңіз.
A) сайланды
B) жазбаймын
C) сөнді
D) оқылды
E) өкпеледі
241_
Сабақты етістікті сөз тіркесін белгілеңіз.
A) досыңа көмектес
B) тапсырманы орында
C) орныңа отыр
D) үйге кел
E) білегіне сенеді
242_
Өзгелік етісті белгілеңіз.
A) айтқызба
B) киінді
C) тазаланды
D) жинасты
E) қойылды
243_
Көсемшенің жұрнақтарын белгілеңіз.
A) –ған,-ген
B) –ар,-ер,-р
C) –мақ,-мек
D) –ғалы,-гелі
E) –атын,-етін
244_
Болымсыз тұлғалы есімшені белгілеңіз.
A) көрмегелі
B) қимайтын
C) көздеген
D) орындамақ
E) баратын
245_
Әрі тұйық етістік, әрі зат есім ретінде қолданылатын сөзді белгілеңіз.
A) күресу
B) айтқызу
C) сабау
D) жүру
E) айтысу
246_
Сөйлемдегі есімшенің қызметін анықтаңыз.
Көшкен ауылды іздеп табалық (Ы.Алтынсарин). A) баяндауыш
B) пысықтауыш
C) бастауыш
D) толықтауыш
E) анықтауыш
247_
Есім сөздердің орнына қолданылатын сөз табын белгілеңіз.
A) етістік
B) есімдік
C) шылау
D) үстеу
E) одағай
248_
Сөйлемдегі есімдіктердің мағыналық түрін анықтаңыз.
Біз, жастар, тағдырымыз сенімен байланысты екенін білеміз, туған жер! A) жіктеу есімдігі
B) сұрау есімдігі
C) белгісіздік есімдігі
D) жалпылау есімдігі
E) өздік есімдігі
249_
Есімдіктердің түрлерін анықтаңыз.
Бұл ұрыста біз жеңеміз. A) сұрау, өздік
B) сілтеу, жіктеу
C) өздік, жалпылау
D) белгісіздік жіктеу
E) сілтеу, жалпылау
250_
Тәуелденіп септеліп тұрған өздік есімдігін белгілеңіз.
A) өзгенің
B) өзіне
C) өзгеге
D) өзім
E) өзің
251_
Жалпылау есімдігін белгілеңіз.
A) барлық
B) өзімнің
C) маған
D) әркім
E) әлдекім
252_
Жіктеу есімдігін белгілеңіз.
A) анау
B) саған
C) мынау
D) барша
E) түгел
253_
Есімдіктің мағыналық түрін анықтаңыз.
Дүние жүзіндегі барлық халық бейбітшілікті сүйеді. A) жіктеу есімдігі
B) жалпылау есімдігі
C) сілтеу есімдігі
D) белгісіздік есімдігі
E) болымсыздық есімдігі
254_
Есімдіктердің мағыналық түрін анықтаңыз.
Акула ешқашан тоймайды, бәрін жей береді. A) белгісіздік, жіктеу
B) болымсыздық, жіктеу
C) жалпылау, сілтеу
D) жалпылау, жіктеу
E) болымсыздық, жалпылау
255_
Дұрыс жазылған белгісіздік есімдігін белгілеңіз.
A) әр қашан
B) әр адам
C) кейқұрбы
D) кімдекім
E) әр бір
256_
Қате жазылған есімдікті белгілеңіз.
A) бір мезгілде
B) ешқашан
C) әр кім
D) әрқалай
E) ешуақытта
257_
Негізгі үстеулерді белгілеңіз.
A) ақырын, жылдам
B) кешірек, балаша
C) ақшалай, осыншама
D) жорғадайын, өзінше
E) жоғары, шикілей
258_
Туынды үстеуді белгілеңіз.
A) соншалық
B) жоғары
C) тезірек
D) ілгерірек
E) жылдамырақ
259_
Күрделі үстеуді белгілеңіз.
A) былтырғы
B) осыншалық
C) бүгін
D) кешірек
E) азырақ
260_
Кірігу жолымен жасалған күрделі мезгіл үстеуі
A) сөйтіп
B) жаздыгүні
C) Амангелді
D) ақырын
E) қыстақ
261_
Мезгіл үстеулерін белгілеңіз.
A) ақырын, ертең
B) жылдам, тез
C) кеше, бүгін
D) ала жаздай, әрең
E) кешқұрым, артта
262_
Мөлшер үстеуін белгілеңіз.
A) керемет
B) шарасыздан
C) ақырын
D) соғұрлым
E) былтыр
263_
Мақсат үстеулерін белгілеңіз.
A) биыл, ала жаздай
B) неғұрлым, ерте
C) орасан, нағыз
D) әдейі, босқа
E) жорта, қасақана
264_
Үстеудің мағыналық түрін анықтаңыз.
Түн мұнарына батқан айнала енді тым-тырыс болды. A) мезгіл үстеуі
B) мекен үстеуі
C) мақсат үстеуі
D) мөлшер үстеуі
E) күшейткіш үстеуі
265_
Мөлшер үстеуін белгілеңіз.
A) ақырындап
B) лажсыздан
C) қыруар
D) тысқары
E) күн-түні
266_
Сын-қимыл үстеуін белгілеңіз.
A) әлгінде
B) қолма-қол
C) соншалық
D) бекерге
E) осында
267_
Еліктеуіш сөзден жасалған қос сөзді табыңыз.
A) ат-мат
B) әке-шеше
C) жігіт-желең
D) бала-шаға
E) тарс-тұрс
268_
Бейнелеуіш сөзді белгілеңіз.
A) қорбаң-қорбаң
B) сарт-сұрт
C) гүрс-гүрс
D) сақыр-сұқыр
E) қорс-қорс
269_
Туынды еліктеу сөзді белгілеңіз.
A) шіңк
B) мырт
C) сылаң
D) морт
E) тоңқ
270_
Негізгі еліктеу сөздерді анықтаңыз.
A) жайнаң, иірең
B) қызараң, тарс
C) кіржің, шаңқ
D) күрс, жылт
E) дік, бүгжең
271_
Қосарлану жолымен жасалған күрделі еліктеу сөзді белгілеңіз.
A) опыр-топыр
B) гүж-гүж
C) едірең-едірең
D) тарс-тұрс
E) жалт-жұлт
272_
Етістіктен жасалған туынды еліктеу сөзді белгілеңіз.
A) домалаң
B) жылтың
C) быжың
D) елпең
E) томпаң
273_
Еліктеу сөзден зат есім тудыратын жұрнақтарды белгілеңіз.
A) -ыра, -іре
B) -ла, -ле
C) -да, -де
D) -аң, -ең
E) -ыл, -іл
274_
Еліктеу сөзден жасалған туынды зат есімді белгілеңіз.
A) жалпаңда
B) үлбіре
C) қызараң
D) томпаң
E) бүлкек
275_
Салт етістікпен тіркескен еліктеу сөзді белгілеңіз.
A) Тарсыл естілді.
B) Морт сынды.
C) Гүрілді естіді.
D) Баж-бұжды елемеді.
E) Тықыр естіді.
276_
Қосарланған бейнелеуішті белгілеңіз.
A) сақ-сақ
B) бырт-бырт
C) алба-жұлба
D) шап-шұп
E) тапыр-тұпыр
277_
Адамның әр түрлі көңіл күйін білдіретін немесе жануарларға қаратылып айтылатын сөз табын белгілеңіз.
A) шылау
B) зат есім
C) одағай
D) еліктеу сөздер
E) үстеу
278_
Лексикалық мағынасы жоқ, сөйлем мүшесі бола алмайтын сөз табын белгілеңіз.
A) зат есім
B) үстеу
C) одағай
D) етістік
E) сын есім
279_
Жекіру одағайын белгілеңіз.
A) қош-қош
B) әттең
C) қап
D) түу
E) тек
280_Көңіл күй одағайларын белгілеңіз.
A) тәйт, жә
B) моһ-моһ, айт
C) пырс, шөре-шөре
D) тек, құрау-құрау
E) қап, пай-пай
281_
Өкіну мәнін білдіретін одағайды анықтаңыз.
A) алақай
B) қап
C) бәрекелді
D) япырай
E) жә
282_
Тыныс белгісі дұрыс қойылмаған одағайды белгілеңіз.
A) Пай-пай! Шіркін, қазақтың келіндері-ай!
B) Тұрсам, о тоба-ай, айнала көк шалғын!
C) Сізге, тәйірі, со да сөз болып па?!
D) Соны айтшы, бәсе!
E) Бүгін менің туған күнім әй бәле-ай!
283_
Көңіл күй одағайларын белгілеңіз.
A) әттең, ойпырай
B) қап, шөре-шөре
C) кә-кә, пай-пай
D) құр-құр, жә
E) тәйт, тек
284_
Жылқы малын шақыру үшін қолданылатын одағайды белгілеңіз.
A) көс-көс
B) аухау-аухау
C) құрау-құрау
D) қош-қош
E) шөре-шөре
285_
Сиырды шақыру үшін қолданылатын одағайды белгілеңіз.
A) шөре-шөре
B) кә-кә
C) аухау-аухау
D) құр-құр
E) пұшайт-пұшайт
286_
Сөйлемдегі одағайдың мәнін анықтаңыз.
Қап, барлық еңбектері далаға кетеді-ау! A) өкіну
B) шаттану
C) таңдану
D) қуану
E) армандау
287_
Шылау арқылы байланысқан қатарды белгілеңіз.
A) күміс білезік
B) жиналыстың аяғы
C) жұмысқа орналасу
D) оқиғаны зерттеу
E) үйге қарай жүгіру
288_
Сөз бен сөзді байланыстыру үшін қолданылатын сөз табын белгілеңіз.
A) одағай
B) еліктеу сөз
C) сан есім
D) шылау
E) үстеу
289_
Сұраулық шылау қатысқан сөйлем.
A) Арман оған сылқ-сылқ күлді.
B) Әнуар осы үнге құлақ түрді.
C) Астана қандай қала?
D) Күн жаңа ғана шыға бастады.
E) - Абай аға, сіз есеп білесіз бе?
290_
Септеулік шылауды белгілеңіз.
A) арқылы
B) бірақ
C) алайда
D) біресе
E) өйткені
291_
Барыс септігіндегі сөздермен тіркесетін шылауды белгілеңіз.
A) бұрын
B) таман
C) бірге
D) үшін
E) сияқты
292_
Жалғаулық шылауларды белгілеңіз.
A) дегенмен, сонда да
B) таман, үшін
C) сонда да, бірге
D) арқылы, жуық
E) түгіл, тұрмақ
293_
Шылау арқылы байланысқан тіркесті белгілеңіз.
A) Асан мен Үсен
B) Асанмен келді.
C) Мектепті көрді.
D) Қалыңдау кітап
E) Басыңқы сөйлем
294_
Демеулік шылау
A) сен де
B) мал үшін
C) мұздаған сайын
D) желі де, шөлі де
E) содан кейін
295_
Шектік мәнді демеулікті белгілеңіз.
A) айтыпты-мыс
B) айттым ғой
C) сен ғана
D) үйден кейін
E) ол түгіл
296_
Демеулік шылауды белгілеңіз.
A) айтамысың
B) сондықтан
C) әйтпесе
D) дегенмен
E) туралы
297_
Еркін сөз тіркесін белгілеңіз.
A) жүрегі ұшу
B) көзді ашып-жұмғанша
C) жүз отыз екі
D) қалың кітап
E) жер шары
298_
Күрделі сөзді белгілеңіз.
A) Бидай өңді
B) Қара жүрек
C) Қас қаққанша
D) Алтын сағат
E) Ит арқасы қиянда
299_
Тұрақты сөз тіркесін белгілеңіз.
A) Қара ағаш
B) Қара ала
C) Қара сақал
D) Қара жүрек
E) Қара көйлек
300_
Есімді тіркесті көрсетіңіз.
A) ақырын келді
B) жүрегі ұшты
C) жан қалта
D) қара торы
E) қара сұр
301_
Етістікті сөз тіркесі
A) отыз бес
B) жиырма жылқы
C) қара торы
D) күміс білезік
E) бүгін келді
302_
Жалғау арқылы байланысқан тіркесті белгілеңіз.
A) Ғұлама ғалым.
B) Берен мылтық.
C) Өлең жазды.
D) Ермек үшін жазбады.
E) Ағаш күрек.
303_
Орын тәртібі арқылы байланысқан қатарды белгілеңіз.
A) Бұл – мектеп.
B) Біздің үй
C) Тас жол.
D) Туыңды тік.
E) Жиналыстың соңы.
304_
Қабыса байланысқан сөз тіркесін белгілеңіз.
A) Шоқпыт лашықтар.
B) Бүгін келді.
C) Оқушының кітабы.
D) Бізбен ақылдасты.
E) Сендер келіңдер.
305_
Меңгеріле байланысқан сөз тіркесі
A) Бақытты балалық.
B) Алтын уақыт.
C) Бидай өңді.
D) Балаша шаттану.
E) Тілек айтты.
306_
Буын үндестігі тіл білімінде қалай аталатындығын анықтаңыз.
A) сингармонизм
B) дисфемизм
C) ассимиляция
D) диссимиляция
E) эвфемизм
307_
Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөздерді белгілеңіз.
A) әкетай, балапан
B) сәнқой, өсімтал
C) балалар, дәптер
D) кітап, қарындаш
E) желім, ермексаз
308_
Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөзді белгілеңіз.
A) әсемпаз
B) әлсіз
C) мейірімді
D) жұмысшы
E) көмектес
309_
Дұрыс жазылған сөзді белгілеңіз.
A) тарихқа
B) тарихтен
C) тарикті
D) тарихке
E) тарихте
310_
Буын үндестігіне бағынбайтын септікті белгілеңіз.
A) атау септігі
B) барыс септігі
C) жатыс септігі
D) шығыс септігі
E) көмектес септігі
311_
Дұрыс жазылған сөзді белгілеңіз.
A) кінәлеу
B) тарихке
C) полюске
D) парашютты
E) хирургқа
312_
Кейінді ықпалды белгілеңіз.
A) жабылды
B) қаланды
C) салынды
D) көрінді
E) жазылды
313_
Ілгерінді ықпалды белгілеңіз.
A) Егінбай
B) Жанболат
C) Жанпейіс
D) Жақыпбек
E) Бақыт
314_
Орфоэпия нормасы бойынша дұрыс жазылған сөзді белгілеңіз.
A) сақ адам
B) қара ағаш
C) көп бала
D) қашша
E) боз жирен
315_
Тоғыспалы ықпалды белгілеңіз.
A) қара ала
B) сақ құлақ
C) жүрек жұту
D) саптыаяқ
E) тасжарған
316_
Жұрнақ арқылы жасалған сөзді белгілеңіз.
A) өнім
B) өктем
C) сықақ
D) тәрбие
E) иман
317_
Түбірлес сөздерді белгілеңіз.
A) бастық, басшы, басқа
B) өнім, өндіріс, өнгіш
C) әкетай, ағатай, апай
D) саналы, сансыз, сандық
E) кіріс, кіре, келіс
318_
Түбірлес сөздерді белгілеңіз.
A) білім, білгіш, білімпаз
B) өнерпаз, өнерлі, өнегелі
C) тәрбие, тәлім, тәрбиелі
D) саналы, санасыз, санамақ
E) сыйлы, сыйымды, сыйлық
319_
Туынды түбірді белгілеңіз.
A) мектеп
B) оқушы
C) шәкірт
D) кітап
E) қалам
320_
Туынды зат есімдерді белгілеңіз.
A) басшы, достық
B) көргіш, көрік
C) ынталы, саналы
D) сулы, тұзды
E) берешек, барымта
321_
Туынды сын есім тудыратын жұрнақтар
A) -шы, -ші
B) -шаң, -шең
C) -ла, -ле
D) -ған, -ген
E) -ма, -ме
322_
Есім сөзден етістік тудырушы жұрнақтар
A) -ла, -ле
B) -шаң, -шең
C) -шы, -ші
D) -шақ, -шек
E) -ы, -и
323_
Екі түбірден жасалған сөзді белгілеңіз.
A) маңдай
B) білім
C) достық
D) жақсы
E) аққу
324_
Екі түбірден жасалған қала атауын белгілеңіз.
A) Атырау
B) Өскемен
C) Марқакөл
D) Ақтөбе
E) Алатау
325_
Туынды түбірден жасалған сөздер қатарын белгілеңіз.
A) өнерлі, мақта
B) жарық, еріншек
C) аспалы, сөзшең
D) жұқа, зейінді
E) құмды, мезгіл
326_
Тура мағынадағы сөз
A) қатты кісі
B) қатты жел
C) қолы қатты
D) қатты кетті
E) қатты ағаш
327_
Тура мағынада қолданылып тұрған сөз қатысқан сөйлем
A) Әңгіменің аяғын созбақтатып жіберді.
B) Қонақ күту - қазаққа біткен қасиет.
C) Сұрағына ащы мысқылмен жауап берді.
D) Жиынның аяғында Бәтима тұрып сөз сөйледі.
E) Ерке анасын үйінің жанында тұрып күтті.
328_
Ауыспалы мағынадағы сөз қатысқан сөйлем
A) Жүйрік атты ерттеп мінер күн бар ма?
B) Қасқа жирен жүйріктігін білдіріп, аспанға шапшып келеді.
C) Жүйріктік - Ақтаңгердің қанына біткен қасиет.
D) Ол бала жасынан қарасөзге жүйрік.
E) Кілең жорға, жүйрік мінгендер алда келеді.
329_
Тура мағынада қолданылып тұрған сөз
A) Туған тілді құрметтеу - парыз.
B) Жирен аттың тілі ағарып кетіпті.
C) Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп...
D) Ағылшынша тілін әлі сындыра алмай келеді.
E) Тіл-көзім тасқа тисін
330_
Ауыспалы мағынадағы сөз қатысқан сөйлем
A) Өсімдік түбірін қопсыту - оның бала күнгі ермегі.
B) Ұялғаннан беті алаулап кеткен Айша теріс бұрылды.
C) Сөз төркініне үңілсек, біраз жайды аңғарғандай боламыз.
D) Үйдің кілтін қайда қойғанын есіне түсіре алмады.
E) Тіл - сөйлеу аппаратының негізгі құралдарының бірі.
331_
Ауыспалы мағынадағы сөз қатысқан сөйлем
A) Сәрсенбі - аптаның сәтті күні.
B) Ертегі - ауыз әдебиетінің бір саласы.
C) Білім - рухани құндылықтың негізі.
D) Қанағат - денсаулық көзі.
E) Күн - әлемдегі жарық ғаламшар.
332_
Ауыспалы мағынадағы сөзі бар сөйлем
A) Ауылдың маңында терең сай бар.
B) Көз - адамның көру мүшесі.
C) Достық - адамгершілік қасиет.
D) Мал бағу - атадан келе жатқан кәсібі.
E) Сөз де - кілт, көңіл құлпын ашады.
333_
Сөздің ауыспалы мағынада қолданылу тәсілі
A) синекдоха
B)ассонанс
C)метафора
D)синоним
E)омоним
334_
Ауыспалы мағынадағы сөз қатысқан сөйлем
A) Өлең - сөздің патшасы, сөз сарасы.
B) Азия - ежелгі құрлықтардың бірі.
C) Қорқыт - түркі халықтарына ортақ мұра.
D)Шалкиіз - афоризм сөздердің авторы.
E) Балет - бидің көркем негізі.
335_
Ауыспалы мағынада қолданылу тәсілі арқылы жасалған сөзі бар сөйлем
A) Ой маржанын тере білген адам рухани өсіп өркендейді.
B) Тіл қай сөзде де дыбыстың шығуына қатысады.
C) Қыстаудың маңында әркімнің меншіктеніп алған шабындық жері болады.
D) Мұхаң нұрға толған ұялы көзімен жымиып қана лекцияға кірісіп кетті.
E) Адам баласы шыңдар құпиясын ашуды мақсат етіп келеді.
336_
"Ауыр" сөзімен тіркескенде тура мағынада қолданылатын сөз
A) сөз
B) міндет
C) жүк
D)жара
E)мінез
337_
Көп мағынаға ие болатын сөз
A) түбір
B) толқын
C) ақша
D)кітап
E)сөйлем
338_
Көп мағыналы сөздер
A) өмір жолы, тас жол
B) поезд жолы, сүрлеу жол
C) жай жол, тастақ жол
D) жаяу жол, соқпақ жол
E) ұшақ жолы, теміржол
339_