Казиев Дамир 307а

Пс 14

Дені сау адамда анаболизм мен катоболизм тапе теңдікте болады, сондықтан азоттық тепе теңдік 0 ге тең. Жарақат немасе стресс кезінде азотты қолданудан шығарылуы күщейеді, ол кезде теріс баланс дамиды.

Нәруыз құрамында 16% азот болады, және организмге азот тұтынылған нәруыз өнімдерімен түседі. Нәруыз азотымен бірге қалдық азот деген ұғым бар, олды өте маңызды, ол нәруыздарға жатпайтын азоттар. Бұл азоттар, қан сарысуындағы нәруыздар тұнғаннан кейін қалып қойған азоттар. Оған несепнәр азоты жатады.

Қанда қалдық азот мөлшері көбейуі азотемия деп аталады, ол организмде ауытқу бар екенін көрсетеді. Азотемияны мұқият талдау үшін, несепнәрдегі, аминқышқылдар азоты, зәр қышқылы, аммиак, креатинин зкөрсеткіштерін зерььеу қажет. Несепнәр азоты барлық қалдық азоттың 50% болып табылады. Соны еске ала отырып қандағы несепнәр мөлшері организмнің барлық қалдық азотының көсеткіш күйі деуге де болаыды.

Қан сарысуындағы несепнәр мен креатининді анықтау барлық ауруды зерььеуге стандарт.

Қан сарысуындағы несепнәр концентрациясы өзгерісіне организмдегі бірқатар физиологиялық және патологиялық факторлар себеп болады.

Нәруызы аз диета кезінде, жүктілік, бауыр аурулары, несепнәр концентрациясы төмендеуіне әкеледі.

Нәруызды тамақты өте көп ішу, катоболизм күщейуіне әкелетін ұзақ ашығу, құсу, дегидратация, ойық жарадан асқазан ішектен, варикозды кеңейулерден қан кетулер несепнәрдің артуына әкеледі. Дегенмен бұл жағдайда несепнәр синтезі не реабсорбциясы күшейгенмен, бүйрек арқылы тез арада шығарылып, қандағы концентрациясы түседі. Сол себепті қандағы несепнәрдің көбейуі, бүйрек ақауына негіз бола алады.