Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы



Pdf көрінісі
бет234/236
Дата04.11.2023
өлшемі1,76 Mb.
#189815
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   236
Байланысты:
Күдеринова Құралай монография Қазақ жазуының тарихы

Вариация (бөгде реңк) –
айтылу кезінде тілде жоқ,
 
бөгде
тілдің дыбысына ұқсап кететін, дыбыстың уақытша түрленімі.
Дыбыс қоры – 
бір фонеманың өздік,
 
өзгелік,
 
бөгде реңктерінің
жиынтығы
Сөз (речь) – 
тілдің қолданыстағы қалпы
Жазудың негізгі категориялары – 
жазу теориясының негізгі
ұғымдары: әліпби, графика және орфография
Әліпби – 
белгілі бір жазба тілдегі әріптердің реттелген
жиынтығы.
Көне түркі жазуы – 
V-VIII
 
ғғ.
 
түркі халықтарының руна
таңбаларынан тұратын төл жазуы.
Араб графикасына негізделген қазақ жазуы – 
Х-ХІХ ғғ.
338
339


қазақ даласында қолданылған, қазақ жазба тіліне қызмет еткен
араб алфавитін пайдаланған қазақ жазуы.
Жәдид жазуы –
дауысты дыбыстар харакаттар арқылы емес,
таңба арқылы берілген, араб әліпбиіндегі басы артық таңбалар аз
қолданылған, демократиялана бастаған қазақ жазба тіліне қызмет
еткен араб графикалық қазақ жазуының кейінгі жүйесі.
Қадим жазуы –
дауысты дыбыстардың таңбаланбауымен
ерекшеленетін араб графикасына негізделген қазақ жазуы.
Латын графикасына негізделген қазақ жазуы –
1929-
1940жж. қазақ жазба тілінде қолданылған 29 әріптен тұрған,
1938 ж. өзгертуге ұшыраған латын-қазақ жазуы.
Орыс графикасына негізделген қазақ жазуы – 
1940ж.
 
қазірге
дейін қолданылатын 42 әріптен тұратын, құрамында цитататық
принциппен жазу үшін алынған орыс алфавиті әріптері мен араб
сөздерінде кездесетін дыбысты беретін таңбалары бар жазу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   236




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет