Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы

жүктеу/скачать 1,76 Mb.

Pdf көрінісі

бет	234/236
Дата	04.11.2023
өлшемі	1,76 Mb.
	#189815

1 ... 228 229 230 231 232 233 234 235 236

Байланысты:
Күдеринова Құралай монография Қазақ жазуының тарихы

Вариация (бөгде реңк) –
айтылу кезінде тілде жоқ,

бөгде
тілдің дыбысына ұқсап кететін, дыбыстың уақытша түрленімі.
Дыбыс қоры –
бір фонеманың өздік,

өзгелік,

бөгде реңктерінің
жиынтығы
Сөз (речь) –
тілдің қолданыстағы қалпы
Жазудың негізгі категориялары –
жазу теориясының негізгі
ұғымдары: әліпби, графика және орфография
Әліпби –
белгілі бір жазба тілдегі әріптердің реттелген
жиынтығы.
Көне түркі жазуы –
V-VIII

ғғ.

түркі халықтарының руна
таңбаларынан тұратын төл жазуы.
Араб графикасына негізделген қазақ жазуы –
Х-ХІХ ғғ.
338
339

қазақ даласында қолданылған, қазақ жазба тіліне қызмет еткен
араб алфавитін пайдаланған қазақ жазуы.
Жәдид жазуы –
дауысты дыбыстар харакаттар арқылы емес,
таңба арқылы берілген, араб әліпбиіндегі басы артық таңбалар аз
қолданылған, демократиялана бастаған қазақ жазба тіліне қызмет
еткен араб графикалық қазақ жазуының кейінгі жүйесі.
Қадим жазуы –
дауысты дыбыстардың таңбаланбауымен
ерекшеленетін араб графикасына негізделген қазақ жазуы.
Латын графикасына негізделген қазақ жазуы –
1929-
1940жж. қазақ жазба тілінде қолданылған 29 әріптен тұрған,
1938 ж. өзгертуге ұшыраған латын-қазақ жазуы.
Орыс графикасына негізделген қазақ жазуы –
1940ж.

қазірге
дейін қолданылатын 42 әріптен тұратын, құрамында цитататық
принциппен жазу үшін алынған орыс алфавиті әріптері мен араб
сөздерінде кездесетін дыбысты беретін таңбалары бар жазу.

жүктеу/скачать 1,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 228 229 230 231 232 233 234 235 236