Қас жүйріктің белгілері.
Қас жүйріктің негізгі белгілері үшке бөлінеді:
сыртқы белгісі, ішкі белгісі, жасырын белгісі.
Әр жүйріктің тұқымына қарай белгілері де әртүрлі болады.
Сырт белгісіне қарай айтсақ жүк арбасын сүйрейтін аттардыңң бұлшық еттері жұмыр, денесі шымыр келсе жүйрік аттардың сыртқы бейнесі он түрге бөлінеді:
Бас, тұяқ, құйрық, дыбысы, су ішкені, ізі, жайылымы, тісі, тарамыс белгісі, дене белгілері.
Бас белгісі. Жүйрік аттың басын кейіпіне байланысты; қой басты, қоян басты, бақа басты, жыртқыш басты, бөкен басты, деп бөледі, Мұның ішінде қоян басты мен бақа бастысы ерекше жуйріктерге бітеді. Жүйрік аттың көз аясы шығыңқы, алысты болжағыш, маңдайы кең, құлағы ұзын - қамыс құлақ танауы кең, омыраулы, астыңғы еріні үлкен, тілі жатыңқы, екі жақтың арасы жұдырық айналатындай кең. әрі терең, қабағы үшкүл және көтеріңкі болып келеді,- дейді.
Тұяқ белгісі. Бұл белгі бойынша шыны тұяқ, ет тұяқ құйма тұяқ, тегеуір тұяқ, сарлық тұяқ, жүйрік тұяқ, құс тұлқ,құйма тұяқ - деп бөлінеді екен.Тұяқ белгілерінің ішіндегі ең жақсысы - сарлық тұяқ. Бұл ете жұмыр, табаны тым жалпақ емес, өкшесі кетік болады. Кейбір жүйрік аттарда құс бақайлы тұяқ та кездесетін көрінеді.
Құйрық беліісі. Жүйріктердің негізінен кұйрығы ұзын, сымпыш құйрық, құйымшақ жағының қылы төгілмелі, құйрықтың жағы жуантық болғанымен соңы сұйықтау болып келеді екен. Жүйрік аттың құйымшақ сүйегі тартқанда жамбастың басына дейін барады,— дейді
Дыбыс белгісі. Қандай ат болмасын мұрнымен кісінеп, дыбыс шығарғаны өте жаман дейді. Жыртқыш аңдар секілді күркіреп кісшесе, орташа, ал торғай секілді жіңішке дауысты, кісінеген кезде азынап шықса, бұл өте жақсы деп есептеледі екен.
Достарыңызбен бөлісу: |
