Кәсіптік білім беру ұйымдарының о блыстық оқу-әдістемелік кабинеті «шешендік өнер әліппесі»

1. 
   Мұхтар Әуезовтың шығармаларын қағаз бетіне түсіруші хатшы, артына өлмес мол мұра қалдырған сөз зергері Данабике Байқадамованың «Абай жолы» романы қалай жазылғандығы туралы естелігінен үзінді оқы.
   

Өңдеудің де өзіндік әдістері мен тәсілдері болады. Осы тәсілдермен енді сен де таныс боласың. Бұл әдістерді игерген соң өз бетіңше өңдеп алуыңа болады.

Бірінші тәсіл

Сызып тастап, орнына қажет сөзді жаз

2. 
   Мәтінді мұқият оқы. Тым көп қайталанатын сөздерге назар аудар. Оларды басқа қандай сөздермен алмастыруға болатынын ойлан.
   

*Үлгі бойынша қалған сөйлемдердегі қайталанатын сөздерді сызып тастап, мағыналас сөздермен алмастыруға тырыс. Енді түзетілген мәтінді жаз.

3. 
   Соншама сөзінің соншалықты, сондай, сонша, соншалық, мұншама, мұншалық, мұншалықты, мұндайлық, сондайлық, бұнша, бұншама, мұнша, осынша, оншалықты, осыншалықты, осыншалық, әлейім, оншалық деген мағыналас сөздері бар екен. Төмендегі сөйлемдерге сәйкес сөздерді қайталамай қойып шық.
   

1. 
   Музыкалық аспаптар ____________________көп екен.
   
2. 
   Райханның зәресі ұшқаны_________________, үні шықпай қалды.
   
3. 
   Ақсақал, құдай ақына, мен сізді___________________ жақсы көрем, туған әкемнен кем көрмеймін.
   
4. 
   Мен де____________ мейір бар, теңіздей сезім бар деп ойласамшы.
   
5. 
   ____________________сұлулықты көрмеппін!
   
6. 
   Оның ___________________саламқты боп, ойға қалған түрін бұған дейін байқай қоймаған едім.
   
7. 
   Ай, сабазым, неге_____________________ сабылдың?
   
8. 
   Құдығын жөндеп қазбайтындардың_____________________ жерді талқандауы таңдандырады.
   
9. 
   Әсеке, ерте кезде қаз, үйрек тау көлінде _______________көп болмайтын.
   
10. 
    _______________қалың орманнан құстың да дауысы естілмейді.
    
11. 
    ____________________қуатты қайдан алды екен?
    
12. 
    Қуанышы қойнына сыймаған Сәуле машина табылмағанына _____________________ ренжіген жоқ.
    
13. 
    Мектеп ____________________қашық емес, әудем жер.