жұмысты өткізуге берілетін әдістемелік шарттар

1. 
   Жұмыс мақсаты. Байер әдісімен бокситтен глиноземді алудың басты үрдістердің технологиялық және физико-химиялық негіздерін зерттеу.
   

1.2.2 Материалдар мен жабдықтар.

1) Материалдар: бокситтер – аз кремнийлі, жоғары кремнийлі, гидраргилитті; әктас (реактив); айналмалы ерітінді (бастапқы).

2) Жабдықтар: бокситті автоклавсыз сілтілеу үшін арналған қондырғы; бокситті автоклавты сілтілеудің қондырғысы (2 сурет); кептіргіш шкаф; Киптің жабдығы; пульпаны сүзгілеу қондырғысы; кальцинациялық пеш; алундтық тигельдер; техникалық таразы, колбалар, мензуркалар, өлшеуіш цилиндрлер.

1.2.3 Жұмысты орындау тәртібі. Байер бойынша аз кремнийлі және жоғары кремнийлі (теңестіру үшін) бокситтердің сілтілеуін жүргізу. Концентрациясы 150-300 г/дм³ Na₂O_к болатын айналмалы ерітіндіні дайындау. Нақты шарттарды оқытушы көрсетеді. Айналмалы ерітіндіні, концентрациясы Na₂O_к – 400 г/дм³ және α_о – 3,5-4 болатын, бастапқы қаныққан ерітіндіні сұйылту жолымен алады. Сұйылту кезіндегі қосып салатын судың мөлшерін (15) формула бойынша есептеленеді.
(15)

мұндағы, V_в – бастапқы концентрациядан С₁ керекті

концентрациясын С₂ алу үшін 1 дм³ ерітіндіге қосатын

су мөлшері.

Бокситтің құрамы және айналмалы ерітіндінің есептелген құрамы бойынша ерітіндінің 50 см³-ге келетін бокситтің салымын, ал автоклавсыз сілтілеу үшін ерітіндінің 100 см³-ге салымын, α_а=1,9 деп алып, (9) формуламен есептеу. Есептеуді (8) формуламен тексеру керек.

Гидраргиллиттік бокситті 20, 50 және 100⁰С температурада 2 сағат, ал қиын ашылатын бокситтерді автоклавтарда температура 50, 100, 120, 160, 200, 240⁰С болғанда сілтілейді. Жоғары температуралы сілтілеу 290⁰С температурада 5, 10, 60 және 120 мин жүргізеді.

Сілтілеудің нақты шарттарын оқытушы береді. Кейбір тәжірибелерде бокситтің массасына шамамен 4% ізбесті салады.

Бокситтің салымын автоклав (3) салып (1-сурет), айналмалы ерітіндінін 50 см³ құяды да метал немесе шыны таяқшамен жақсылап араластырады. Автоклавты жауып, рамаға (4) термостатты (1) орналастырады. Тәжірибе біткеннен кейін автоклавты суық сумен жақсы суытып, ашады.