Коммерциялық емес акционерлік қоғам Ғ. Ж. ДӘукеев

Қайта өрлеу дәуірінде Макиавелли, Мор және Бодин сияқты ойшылдар индивидуализмнің, ақыл мен білімнің маңыздылығын атап өтіп, Үкімет пен қоғам туралы дәстүрлі түсініктерге қарсы шықты. Бұл идеялар ағартушылыққа жол ашуға көмектесті, бұл жеке бостандықтың, ақыл-ойдың және прогрестің маңыздылығын көрсететін қарқынды интеллектуалды және мәдени қызмет кезеңі.

Ағарту дәуірі тарихтағы ең ықпалды саяси ойшылдарды, соның ішінде Локк, Монтескье және Руссоны тудырды. Бұл ойшылдар жеке құқықтардың, биліктің бөлінуінің және халықтың ортақ ерік-жігерінің маңыздылығын қорғай отырып, Үкімет пен қоғам туралы дәстүрлі түсініктерге қарсы шықты. Олардың идеялары қазіргі демократиялық теорияны қалыптастыруға көмектесті және бүгінгі күні саяси ой мен тәжірибеге әсер етуді жалғастыруда.

Тұтастай алғанда, саяси ойдың дамуы көптеген тарихи, мәдени және интеллектуалды факторлармен қалыптасқан күрделі және көп қырлы процесс болды. Бұл идеялар бүгінгі күні Үкімет пен демократия туралы түсінігімізді дамытып, қалыптастыруды жалғастыруда және болашақта да солай болатыны сөзсіз.

Маңыздысы, бұл саяси идеялардың әсері әрқашан оң немесе даусыз болмаса да, саяси ойдың дамуы біздің қоғам ретінде өзімізді қалай түсінетінімізге және ұйымдастыратынымызға қатты әсер еткені анық. Біз жаңа саяси қиындықтармен бетпе-бет келіп, күрделі әлеуметтік мәселелерді шешуді жалғастыра отырып, осы ұлы ойшылдардың эпифанияларын есте сақтау және олардың идеяларына сыни және рефлексиялық көзқараспен қарауды жалғастыру маңызды.

Дегенмен, бұл саяси идеялардың шектеулілігі мен сынын мойындау да маңызды. Олар демократия мен адам құқықтарының дамуына айтарлықтай үлес қосқанымен, оларды қазіргі капиталистік идеологиялар біріктірді және әлеуметтік теңсіздік пен әділетсіздіктің әртүрлі формаларын ақтау үшін пайдаланылды. Сонымен қатар, кейбір сыншылар ағартушылық Ойдағы индивидуализм мен еркіндікке баса назар аудару әлеуметтік келісімнің әлсіреуіне әкеліп соқтырды және популистік және ұлтшыл қозғалыстардың өсуіне ықпал етті деп сендірді.

Қорытындылай келе, саяси ойдың дамуы әртүрлі тарихи, мәдени және зияткерлік факторлармен қалыптасқан күрделі және үздіксіз процесс болғанын атап өтеміз. Тарих бойында саяси ойшылдар ұсынған идеялар біздің мемлекеттік басқару, Демократия және адам құқықтары туралы түсінігімізге қатты әсер етті. Біз қазіргі әлемнің қиындықтарымен күресуді жалғастыра отырып, әділетті қоғам құру үшін осы идеяларды сыни және ойластырған жөн.

1. 
   Aristotle. (350 BCE). Politics. Oxford: Oxford University Press.
   
2. 
   More, T. (1516). Utopia. London: Penguin Classics.
   
3. 
   Bodin, J. (1576). Six Books of the Commonwealth. Cambridge: Cambridge University Press.
   
4. 
   Hobbes, T. (1651). Leviathan. London: Penguin Classics.
   
5. 
   Paduansky, M. (1310-1313). Defensor Pacis. Cambridge: Cambridge University Press.
   
6. 
   Berlin, I. (1958). Two Concepts of Liberty. Oxford: Oxford University Press.