Косметика өндірісі мен технологиясына кіріспе
жүктеу/скачать 16,24 Mb. Pdf көрінісі
|
b436ce0a649361871333ff7a454fb4e8 original.17032999
| СІЗ БІЛДІҢІЗ БЕ?
Ежелгі Рим аңызына сәйкес, «сабын» атауы жануарларды өртеген Сапо тауы (Рим) атауынан шыққан. Жаңбыр өртенген жануарлардың майы мен ағаш күлінің қоспасын Тибр өзенінің бойымен сазды топыраққа жуып жіберді. Әйелдер бұл балшық қоспасы оларды аз күш көмегімен таза ететінін байқаған. Орта ғасырда Римнің құлауынан кейін суға түсу айтарлықтай азайды. Нашар санитарлық ерекшеліктер адамдардың бірқатар гигиеналық аурулар мен аурулардан зардап шегуіне әкелді. Жеке гигиенаның жоқтығынан туындаған ең танымал аурулардың бірі 14 ғасырдағы Қара індет болды.
Жеке тазалық Еуропаның көп бөлігінде тек 17 ғасырда ғана танымал болды.
Сабын өндіру бойынша шағын кәсіпорындар бүкіл Еуропада сабын өндіру үшін жануарлар мен өсімдік майларын және өсімдіктер күлін пайдалана отырып құрылды.
Италия, Испания және Франция зәйтүн ағаштарынан жасалған май сияқты дайын шикізат жеткізу арқасында сабын өндірісінің алғашқы орталықтары болды.
Сабынның ірі масштабты коммерциялық өндірісіне маңызды қадам 18-ші ғасырдың соңында, француз химигі Николя Леблан ас тұзынан кальцийленген сода (яғни, натрий карбонаты) жасау процесін патенттеген кезде болды. Қазіргі сабын қайнату (яғни, сабындалу) 19 ғасырдың басында туындады. Тағы бір француз химигі, Мишель Эжен Шеврёльді, майлар, глицерин мен май қышқылдарының арасындағы химиялық табиғат пен байланысты ашушылардың бірі деп есептейді. 1860-ші жылдары бельгиялық химик Эрнест Сольве сода шығынын азайтып, осы материалдың сапасын да, санын да жақсартып, процесті одан әрі жетілдірді, бұл сабын қайнату
өнеркәсібінің өсуін қолдау үшін маңызды болды. Сабын өндірісінің химиялық технологиясы Германияда алғашқы жуу құралы жасалғанға дейін 20 ғасырдың басына дейін өзгеріссіз қалды. 5 Кейін сабын көпіршіктері мен сұйық жуғыш заттар өндіруде айтарлықтай жақсартулар байқалып, олар танымал болды. 3 Қолға арналған антисептикалық гельдердің жұқпалы бақылаудың бөлігі ретіндегі маңыздылығына қатысты алғашқы алаңдаушылық 1800 жылдардың ортасында пайда болды. Профессор Игнац Земмельвейс (ана құтқарушысы деп белгілі) осы саладағы жаңа көкжиектерді ашушы деп саналады. Ол Вена ауруханасында жұмыс істеген венгер акушері болды. Ол босанудан кейінгі жұқпа «уланған ауамен» (босанудан немесе түсіктен кейінгі әйелдерде байқалатын жұқпа) байланысты деген сенімді жоққа шығарды. Ол жұмыс істеген ауруханада екі акушерлік бөлімше болды. Біріншісі дәрігерлер мен тағылымгерлердің бөлімшесі болды, ал екінші палатада тек акушерлер өз мамандығын зерттеді. Веналық ауруханада акушерлер жиі тілуді (яғни өлімнің себебін анықтау немесе растау үшін өлікті тексеру) таңертең өткізді, содан кейін 1 палатада өзінің басқа жұмысын жалғастырды. Акушерлер тілуді жүргізбеген. Ана өлімінің деңгейі 1 палатада жоғары, бірақ 2 палатада төмен болды. Земмельвейс тілу бөлмесінде жасалған жұмыс пен 1 палатаға келетін акушерлер
138 арасындағы байланыс болуы тиіс деп ойлады. Ол жоғары өлім-жітім өліктермен байланысты және инфекция бірінші бөлімшеде дәрігер-студенттер қатысқан әйелдерге қолмен берілді деген қорытындыға келді. Ол 1 палатаға кірер алдында және әйелдерді қарау алдында қолды хлор ерітіндісінде жууға бұйырды; содан кейін босанудан кейінгі жұқпа ауруы айтарлықтай төмендеді. 6
7 Теріні тазалауға арналған өнімдердің эволюциясы ғасырлар, мәдениеттер мен дәстүрлер бойы өз қарқынын қазіргі уақытта да тоқтатпады. Синтетикалық жуғыш құралдар бүгінгі күні теріні тазартуға арналған көптеген заманауи құралдардың негізін құрайды. Жаңа ингредиенттер, технологиялар мен өнімдер үнемі әзірленіп, нарыққа енгізілуде. Сонымен қатар, бүгінгі таңда қолды сумен сабындап жуу және қолға арналған
антисептикалық гельді қолданумен қолдың антисептикасы көптеген инфекциялық бақылау бағдарламаларының іргетасы болып табылады. жүктеу/скачать 16,24 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|