СІЗ БІЛДІҢІЗ БЕ?
Гиалурон қышқылы – табиғи түрде дермада болатын сызықтық
полисахарид. Бұл теріні ылғалдайтын табиғи ылғалдаушы. Гиалурон
қышқылы әдетте АҚШ-та бет әжімдерін толтыру үшін дермал толтырғыш
ретінде қолданылады.
■
Ретиноидтар –
А дәрумені (ретинол) және оның туындыларын қамтитын заттар класы. Бұл
ингредиенттер рецепт босатылатын препараттарға және рецептісіз дәрілік-косметикалық өнімдерге
енгізілген. Ретиной қышқылы және оның туындылары, адаптален, тазаротен және бексаротин тіркелген
рецептуралық препараттар болып табылады. Қартаюға қарсы құрамаларда пайдаланылатын жергілікті
қолданылатын ретинол туындылары ретинол эфирлерін, ретинолды, ретинальдегид пен оксиретиноидтарды
қамтиды.
30
Әдетте, ретиноидтар эпидермис пен дермаға ене алатын, липофильді молекулалар болып
табылады.
31
Олардың әсерлері беттің кедір-бұдырлығын жақсарту, пигментті дақтарды жақсарту және
коллаген ыдырауын азайту және жаңа коллаген өндірісін ынталандыру есебінен жұқа әжімдерді азайту
кіреді.
32
,
33
Ретиноидтар тері жасушаларында рецепторлар арқылы молекулалық деңгейде жұмыс істейді.
Ретиной қышқылы бастапқыда безеуді емдеуге арналған. Клиникалық зерттеулер, алайда, ол безеуді
емдеу кезінде ғана тиімді емес, сонымен қатар терінің қартаюын болдырмайтынын және зақымдалған
теріні жақсартатынын көрсеткен. Содан бері ол фотоқартаю, безеу және басқа да дерматологиялық
бұзылуларды тиімді жергілікті қолданылатын емдеу ретінде кеңінен зерттеліп, қолданылды. Бұл тек
рецепт бойынша қол жетімді. Оның негізгі кемшіліктерінің бірі – ол терінің тітіркенуін тудыруы мүмкін,
және дамыған жағдай әдетте «ретиноидты дерматит» немесе «ретиноидты реакция» деп аталады, бұл
оны пайдалануды шектейді. Күйіп қалу, қызару және қабыршақтану сияқты елеулі әсерлер әрдайым
өтпелі болып табылады және негізінен ретиной қышқылымен емдеудің алғашқы апталарында пайда
болып, қолдануды жалғастыру кезінде азаяды.
34
Алайда көптеген пациенттер осындай симптомдар
туындаған кезде емді тоқтатады. Ретиной қышқылының тітіркендіргіш әлеуетін төмендету үшін
тәсілдемелер қабылданды. Олар жаңа туындыларды синтездеу мен нақты жеткізу жүйелер құрамасын
қамтиды.
35
Ретиноидты терапияға байланысты қосымша жанама әсер әдетте емнің басында болатын
фотосенсибилизация болып табылады. Ретиноидты ем алатын емделушілерге күннен қорғану үшін
күн астында көп уақыт болмау және сақтық шараларын (күннен қорғау құралдарын пайдалану сияқты)
қабылдау ұсынылады. Дегенмен, бірнеше ай емдеуден кейін УК-сәулеге тері реакциясы қалыпты болады.
36
Ретинальдегид және ретинол ретиной қышқылының жұмсақ туындысы болып табылады, сондай-ақ
олар терінің қартаюын алдын алу үшін әсер етеді деп ғылыми дәлелденген. Олар рецептісіз қол жетімді.
Ретинальдегид және ретинол ретиной қышқылының алғашқы хабаршысы болып табылады (яғни, олар
ретиной қышқылына, терідегі А дәруменінің биологиялық белсенді түріне айналады.
37
Ретинол төмен
концентрациялардағы ретиной қышқылына қарағанда қауіпсіз, тиімді және жақсы төзеді.3
8 – 40
Қазіргі
уақытта ретинол сыртқы факторлардың әсерінен болған қартаюға ғана емес, ішкі факторлардың әсерінен
болған терінің қартаюына да оң әсер ететін жиі қолданылатын ретиноид болып табылады.
41
Тітіркенуді
болдырмау үшін, өнімдерді түнде аз мөлшерде пайдалану керек. Дерматологтар жиі құрғауды болдырмау
үшін ылғалдандыру құралдарын пайдалануды ұсынады. Ретиноидтерді қолданған кезде күннен қорғану
құралдарын қолдану да маңызды, себебі бұл өнімдер теріні жарыққа сезімтал етеді. Ретиноидтар
фото-
әсерсіздендірілгендіктен, оларды түнде пайдалану жақсы, бұл тікелей күн сәулесі оларды бұзып,
азырақ тиімді етеді дегенді білдіреді.
42
Ретионоидтерді пайдалану кезінде қартаю белгілерінің көптеген
жақсартулары емдеудің бірінші жылы ішінде орын алатыны және жақсартулар 4 жылға дейін ұзақ
қолданғанда сақталатыны көрсетілді.
43
203
Достарыңызбен бөлісу: |