■  Беттік белсенді заттар

 тазалау мен көбіктендіруге көмектеседі, екі фазаның арасындағы беттік керілуін 

азайтады. Сонымен қатар, беттік белсенді заттар көбік күшейткіштер мен көбік тұрақтандырғыштар 

ретінде әрекет етуі мүмкін. Әдетте, бірнеше беттік белсенді зат қалаған нәтижеге жету үшін біріктіріледі. 

Мысалы, майлы шашқа арналған сусабын құрамында тері майын кетіретін күшті қасиеттерге ие беттік 

белсенді  заттар  болады,  ал  боялған  шашқа  жұмсағырақ  заттар  қолданылады.  Түрлі  беттік  белсенді 

заттардың,  алайда,  әртүрлі  сипаттамалары  мен  шаш  пен  бас  терісіне  беретін  әсері  бар.  Аниониктер 

шашты өте таза ете алады, бірақ оларды қатты қылып, дөрекі етіп көрсетеді; ал иониктер емес шаштың 

жылтырлығы мен жарқылын арттыра алады, бірақ олар аниониктер сияқты көбік бермейді. Сондықтан 

беттік белсенді заттардың қолайлы түрі мен санын таңдау шешуші мәнге ие.

  беттік  белсенді  заттар  жақсы  тазалағыш  қасиеттерге  ие;  демек,  олар  әдетте  көптеген 

сусабында кездеседі. Анионды беттік белсенді заттардың үлгілері: натрий лаурилсульфаты сияқты 

лаурилсульфаттар;  натрий  лаурилсульфаты  сияқты  лауретсульфаттар;  натрий  лауроилсаркозинаты 

сияқты саркозиндер (олар тамаша кондиционерлер болып табылады, бірақ тері майын тиімді түрде 

алып тастамайды); натрий диоктилсульфосукцинаты сияқты сульфосукцинаттар.

 аниониктер сияқты танымал емес, олар көбіктенбейді және аниониктер сияқты майды 

тиімді түрде алып тастамайды. Сонымен қатар, олар, әдетте, аниониктермен үйлеспейді, бұл тағы бір 

кемшілік болып табылады. Олар негізінен аз тазартуды қажет ететін, алайда жұмсақтық пен күтімді 

арттыру  керек  болатын  құрамдарда  қолданылады;  (мысалы,  боялған  шашқа  арналған  күнделікті 

сусабын).

13

• 

Амфотериктер

 беттік белсенді заттардың барлық кластарымен үйлесімді. Осы жуу құралдары көзді 

тітіркендірмейді, жақсы көбіктенеді және шаш сәндеуін жақсартады. Олар жиі аниониктермен бірге 

қолданылады.

Мысалдар кокамидопропилбетаин және алкиламин қышқылдары сияқты бетаиндерді қамтиды.

• 

Иондық емес

 танымал беттік белсенді заттар және олар өте жұмсақ. Сондықтан олар ионды беттік 

белсенді  заттармен  бірге  қосалқы  беттік-белсенді  заттар,  реология  модификаторлары  және  хош 

иісті майлар  сияқты ерімейтін компоненттерге  арналған  еріткіштер ретінде жиі  пайдаланылады.

14

 

Мысалдар  полоксамерлерді;  кокамидопропиламин  тотығы  сияқты  амин  тотықтарын  және  лаурил 

381

жүктеу/скачать 16,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: