Кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚм у бак, ж эне баспа орталығы, 2007


ДАРА ЖАРНАҚТЫЛАР КЛАСЫ - MONOCOTYLEDONEAE



Pdf көрінісі
бет146/160
Дата23.02.2022
өлшемі3,47 Mb.
#132975
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   160
Байланысты:
сімдіктер систематикасы О у ралы

ДАРА ЖАРНАҚТЫЛАР КЛАСЫ - MONOCOTYLEDONEAE
Дара жарнактылардың 122 тұқымдасы, 3100 туысы, 63000 түрі белгілі. Ж ер 
бетінің барлык кұрлыктарында кең таралған. Негізгі тіршілік формалары 
шөптесін өсімдіктер. Ж апырақтары жай кезектесіп 
ж эне кондырмалы 
орналаскан, паралель (катар), дога жэне кауырсынды-торлы жүйкеленген. 
Тамыр жүйесі шокганган - шашак тамыр. Гүлдері үш мушелі. Тұкы мда бір ғана 
түқым жарнағы болады, Ең маңызды түқымдастарын қарастырамыз.
Лилилидтер катары -Liliales
Лилиидтер негізінен кұргак жерлерде, кейбір түрлері ылғалды сулы ортада 
кездеседі. Ж апырактары жай, параллель немесе дога тәрізді жүйкеленген. 
Гүлдерінің мушелері 3 катар түзіп орналасады, Сабагы жуандамайды, өткізгіш 
шоктары жабык, сабактың көлденен кесіндісінде олар ретсіз шашыраңкы 
орналасады, ¥р ы қ ты ң бір гана тұқым жарнағы болады.
Лалагүлдер түкымдасы - Liliaceae
Лалагүлділер ірі 
түкымдас 1300 түрі белгілі. 
Соның ішінде ТМД 
елдерінде 640 түрі, БҚО -да 33 түрі, 9 туы сы кездеседі. Ж ер ш арының барлык
76


бөлігінде таралған. Әсіресе, кұрғак климатты аудандарда. далаларда, биік таулы 
аймақтарда көп кездеседі. Көпжылдык шөптесін өсімдіктер. Ж ер асты 
бөлімдері пиязшык немесе тамырсабактан тұрады (жер асты бөлімдері өте 
жаксы дамыған). Ж апырактары жай. таспа тэрізді немесе кандауыр пішінді 
болады.
Гүлдері актиноморфты, ірі, ашык түстерге боялған. Егер гүлдері ұсак 
болса. сыпырткы, шашак, шатыр гүлшоғырларына жинакталған, гүлсерігі 
күлтетэріздес 2 немесе 3 шенберден тұрады, тозаңкабы 6, екі шеңберге 
жинақталған, аналығы 1, 3 біріккен жеміс жапыракшаларынан түрады. Түйіні 
жоғары орналаскан. Жемісі корапша немесе жидек жеміс. Лалагүлдердін ішінде 
пайдалы түрлер де болады: азыктык (пияз, сарымсак), емдік (інжугүл), 
техникалық дакылдар (жаңазеландиялык зығыр), кұнды талшыктык 
жэне 
сәндік өсімдіктер (лалагүл, кызғалдак, сүмбіл).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   160




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет