Бастапқы деректерді жинауды ұйымдастыру үшін жоспар жасалады, онда зерттелетін адамдардың іріктемесін жасау ерекшеліктері, бастапқы деректерді жинау әдістері, жинақ жүргізілетін құралдар, зерттелетін аудиториямен байланысты ұйымдастыру тәсілдері, деректерді жинау жөніндегі іс-қимылдардың күнтізбелік реттілігі көрсетіледі. Әрбір қосымшалар бойынша сауалнама үшін тартылатын респонденттердің саны сауалнама субъектілерінің жалпы санының кемінде 30%-ын құрауы тиіс.
Бастапқы деректерді жинау үдерісі келесідей ұйымдастырылуы керек:
зерттеу мақсатына сәйкес келді, яғни сәйкестік ұстанымы сақталды (ағылшын тілінен relevant – бұл ақпараттық сұрау мен оған жауап арасындағы семантикалық іске қатысты сәйкестік);
нәтижелердің сенімділігін қамтамасыз ету үшін жиналды және өңделді;
олар жоғары объективтілікпен ерекшеленді, оған материалмен жұмыс кезінде бейтараптықты сақтау арқылы қол жеткізіледі.
Деректерді жинаудың әртүрлі тәсілдері бар:
Деректерді дұрыс жинау маңызды.
Жеке сұхбат кезінде өзін таныстыру және респонденттерді зерттеу мақсаттарымен таныстыру қажет. Сауалнаманы пайдаланған кезде бұл ақпарат оның кіріспе бөлігінде болуы керек.
Жауаптардың құпиялылығын атап өткен жөн.
Сауалнама қанша уақытты алатынын хабарлаңыз.
Жеке сипаттағы сұрақтардан бастамаңыз.
Респондентке қиын сұрақтарды түсінуге көмектесіңіз.
Егер сұрақтар туындаса, түсініктеме беруді ұсыныңыз.
Деректерді жинау әдістері Сұхбат, сауалнама (ағылш. survey research) – зерттеу тақырыбы бойынша іс-шараға қатысушылардың ұстанымдарын анықтауға бағытталған бастапқы деректерді жинау үдерісі. Ол икемділікпен, деректерді алудың салыстырмалы түрде жоғары жылдамдығымен және алынған ақпарат бірлігінің салыстырмалы түрде төмен құнымен сипатталады.
Бақылау (ағылш. observational research) – осы іс-шараға қатысушылардың белгілі бір ортадағы әрекеттері туралы бастапқы деректерді жоспарлы және жүйелі түрде жинау үдерісі. Бақылау іс жүзінде сауалнамаға қарағанда әлдеқайда азырақ қолданылады, дегенмен оның көмегімен адамдар сауалнама барысында ұсынғысы келмейтін немесе бере алмайтын ақпаратты алуға болады.
Сауалнама – зерттеліп жатқан адамдарға немесе ұйымдарға жолданған зерттеуші жасаған сұрақтар тізімі, олардың жауаптары жалпылау мен қорытынды жасауға арналған алғашқы материал болып саналады. Сауалнама – деректерді жинауда кеңінен қолданылатын құралдардың бірі.
.
