Курсы және оқу семестрі: V- курс, ІХ- семестр

	ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК Қалыпты және патологиялық физиология кафедрасы	044 -31/ 18-10 56 беттің -беті
	«Клиникалық патология » пәні бойынша әдістемелік өндеу

Әдістемелік өндеу кафедра мәжілісінде талқыланды және бекітілді

_____ _____________ 2014 ж. Хаттама № _____
Каф. меңгерушісі _____________ доцент Жолымбекова Л.Д.

2.Мақсаты'>Кредит №1

Әдістемелік өндеу №1

1.Тақырыбы: Жарақаттардың патофизиологиясы және травмалық ауру.

2.Мақсаты: жарақаттардың патогенезін, алдын алу шараларын және клиникалық көріністерін оқып үйрену.

3.Тапсырма

I кешені	II кешені
1.Сабақтың тақырыбы бойынша әдебиет дайындау. 2.Теоретикалық материалды зерттеу және талдау. 3.Сабақтың тақырыбы бойынша реферат дайындау. 4.Реферат материалын қысқаша және анық баяндау. 5.Реферат бойынша сұрақтарға жауап беруге дайын болу. 6.Сабақтың тақырыбы бойынша кроссворд құрастыру. 7.Сабақтың тақырыбы бойынша тест тапсырмаларды құрастыру.	1.Сабақтың тақырыбы бойынша әдебиет дайындау. 2.Теоретикалық материалды зерттеу және талдау. 3.Сабақтың тақырыбы бойынша презентация дайындау. 4.Презентация материалын қысқаша және анық баяндау. 5.Презентация бойынша сұрақтарға жауап беруге дайын болу. 6.Сабақтың тақырыбы бойынша глоссарий құрастыру. 7.Сабақтың тақырыбы бойынша жағдайлық есепті құрастыру.

4. Орындау түрі

I комплекс	II комплекс
1.Рефератты дайындау және қорғау. 2.Кроссворд құрастыру. 3.Тест тапсырмаларын құрастыру.	1.Презентация дайындау және қорғау. 2.Глоссарий құрастыру. 3.Жағдайлық есепті құрастыру (кейс-стади).

5.Орындау және бағалау критерийлері (тапсырманы орындау талаптары):

№ 1 қосымшаны қараңыз.

1. 
   Жарақат туралы түсінік?
   
2. 
   Жарақат түрлері?
   
3. 
   Алғашқы көмек көрсету дегеніміз не?
   
4. 
   Травмалық ауру болғанын қалай айқындауға болады?
   
5. 
   Травманың организмге әсер ету механизмі қандай?
   

1. 
   Жарақат шогының 1-дәрежесінен шыққаннан кейін сан сүйегінің диафизінің жабық сынығының остеосинтез операциясында ұсынылады 
   а) АҚ мен пульстің қалыпты жағдайға келгеннен кейін 
   
   б) диурез қажет келгенде 
   в) гемодинамиканың тұрақталуынан 12 сағаттан кейін 
   г) жарақаттан кейін бірнеше тәуліктен кейін 
   д) қысым мен пульс қалыптағаннан кейін 4-сағатта 
   

2. 
    Көп жарақат кезде бірінші кезеңдегі асқынуына не жатады
   а) сүиектің бітіспеуі
   б) жалған буын
   в) остеомителит
   г) май эмболиясы
   д) жарақаттық шок
   

3. 
   Жарақаттық шоктың 2 дәрежесінде аталғандардың барлығы болады.Бірақ қайсысы болмайды
   а) қан айналымының азайуы
   б) бауыр-көк бауыр тамырына канның ұюы 
   в) бұлшық еттің тамырына қан ұюы
   г) капилярға эритроциттердің жабысуы
   д) мембраналардың өткізгіштігінің ұлғайюы
   
4. 
   Көп мезгілдік иық сүйегінің шығуы деп санайды, егер жарақаттан кейін мерзімінен асып түссе
   а) 2 апта
   б) 3апта 
   в) 4апта 
   г) 5апта 
   д) 6апта
   
5. 
   Көптеген зақымдануларда ерте кезеңдегі өлімге әкелетін факторлар:біреуден басқа
   А) қан кету
   Б) бас сүйек ми жарақаты
   В) өмірге маңызды ағзалардың зақымдалуы
   Г) 4-дәрежелі жарақаттық шок 
   Д) екі асықты жіліктіңде сынуы
   

№ 1 қосымшаны қараңыз.

1. 
   Жүрек қызметінің жеткіліксіздігі?
   
2. 
   Қанайналым жеткіліксіздігінің түрлері?
   
3. 
   Қанайналым жеткіліксіздігінің клиникалық көріністері?
   
4. 
   Коронарлық қанайналым жеткіліксіздігі туралы түсінік, түрлері, патогенезі.
   
5. 
   Атеросклероздың асқынулары. Атеросклероздың алдын-алу шаралары мен емдеудің ұстанымдары. 
   
6. 
   Коронарлық жетіспеушіліктің ең жиі себебі болып табылады.
   
7. 
   Шынайы және салыстырмалы коронарлық жетіспеушілік туралы түсінік.
   

1. Жүрек жеткіліксіздігі бар науқастың аяқтарындағы ісіну мен іш шеменінің патогенезі:

A) Қуыс веналарда қысым жоғарылауы

B) Артериялық қысым жоғарылауы

C) Қақпа венасында қысым жоғарылауы

D) Қанның осмостық және онкотикалық қысымының жоғарылауы

E) Тіндердің оттегіні қамтуының әсерленуі және қанағымы жылдамдығының төмендеуі

F) Ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесінің әсерленуі

G) Лимфа ағып кетуінің әсерленуі

H) Тамыр қабырғасы өткізгіштігінің жоғарылауы

|A, C, F

|B, D, G

|E, C, D

|A, F, B

|E, D, G

2.Жүректік ісінудің тізбегінде маңыздысы:

A) Жүректің минуттық көлемі азаюы

B) Артериялық қысымның жоғарылауы

C) Айналымдағы қан көлемінің артуы

D) Тамырішілік веналық қысымның жоғарылауы

E) Қанағымы жылдамдығы төмендеуі және оттегінің тіндермен қамтылуының әсерленуі

F) Ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесінің әсерленуі

G) Лимфа ағымының әсерленуі

H) Ангиогенездің әсерленуі

|A, D, F

|B, C, G

|E, F, D

|A, B, C

|E, D, G

3. Жүрек жеткіліксіздігі бар науқастың аяқтарындағы ісіну мен іш шеменінің патогенезі:

A) Қуыс веналарда қысым жоғарылауы

B) Артериялық қысым жоғарылауы

C) Қақпа венасында қысым жоғарылауы

D) Қанның осмостық және онкотикалық қысымының жоғарылауы

E) Тіндердің оттегіні қамтуының әсерленуі және қанағымы жылдамдығының төмендеуі

F) Ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесінің әсерленуі

G) Лимфа ағып кетуінің әсерленуі

H) Тамыр қабырғасы өткізгіштігінің жоғарылауы

|A, C, F

|B, D, G

|E, C, D

|A, F, B

|E, D, G
Кредит №1

Әдістемелік өндеу №3

1.Тақырыбы: Биологиялық өлімнің критерийлері.

2.Мақсаты: Биологиялық өлімнің критерийлерін оқып үйрену және олардың патофизиологиялық талдауын жүргізе алу.

3.Тапсырма

I кешені	II кешені
1.Сабақтың тақырыбы бойынша әдебиет дайындау. 2.Теоретикалық материалды зерттеу және талдау. 3.Сабақтың тақырыбы бойынша реферат дайындау. 4.Реферат материалын қысқаша және анық баяндау. 5.Реферат бойынша сұрақтарға жауап беруге дайын болу. 6.Сабақтың тақырыбы бойынша кроссворд құрастыру. 7.Сабақтың тақырыбы бойынша тест тапсырмаларды құрастыру.	1.Сабақтың тақырыбы бойынша әдебиет дайындау. 2.Теоретикалық материалды зерттеу және талдау. 3.Сабақтың тақырыбы бойынша презентация дайындау. 4.Презентация материалын қысқаша және анық баяндау. 5.Презентация бойынша сұрақтарға жауап беруге дайын болу. 6.Сабақтың тақырыбы бойынша глоссарий құрастыру. 7.Сабақтың тақырыбы бойынша жағдайлық есепті құрастыру.

4. Орындау түрі

I комплекс	II комплекс
1.Рефератты дайындау және қорғау. 2.Кроссворд құрастыру. 3.Тест тапсырмаларын құрастыру.	1.Презентация дайындау және қорғау. 2.Глоссарий құрастыру. 3.Жағдайлық есепті құрастыру (кейс-стади).

5.Орындау және бағалау критерийлері (тапсырманы орындау талаптары):

№ 1 қосымшаны қараңыз.

1. 
   Биологиялық өлім дегеніміз не?
   
2. 
   Өлімнің түрлері қандай ?
   
3. 
   Өлу процессінің сатылары қандай?
   
4. 
   Өлімді қалай анықтауға болады?
   
5. 
   Алғашқы өліктік құбылыстардың пайда болуы?
   

1. Биологиялық өлімнің көріністеріне жататыны:

А) Естің көмескіленуі

В) Гаспинг тыныс

С) Жүрек қарыншаларының фибриляциясы

D) Гипорефлексия

Е) Жүректің және тыныстың тоқтауы

F) Теріде көгіс түсті бөліктердің пайда болуы

G) Дене температурасының қоршаған орта температурасына дейін түсуі

H) Аяқ бұлшықеттерінің тұрақты қатаюынан қозғалмауы

|F, G, H

|A, F, G

|E, A, C

|D, F, A

|H, A, G

2. Өлімнің жанталас сатысының клиникалық белгілері болып табылады:

А) Естің болмауы

B) Гаспинг тыныс

C) Есінің анық болуы

D) Артериялық гипертензия

E) Артериялық гипотензия

F) Дене температурасының қоршаған орта температурасына дейін түсуі

G) Гиперрефлексия

H) Тыныс пен жүрек соғуының тоқтауы

|A, B, E

|D, A, G

|E, F, B

|D, F, A

|C, D, H

3. Биологиялық өлімнің көріністеріне жататыны:

А) Естің көмескіленуі

В) Гаспинг тыныс

С) Жүрек қарыншаларының фибриляциясы

D) Гипорефлексия

Е) Жүректің және тыныстың тоқтауы

F) Теріде көгіс түсті бөліктердің пайда болуы

G) Дене температурасының қоршаған орта температурасына дейін түсуі

H) Аяқ бұлшықеттерінің тұрақты қатаюынан қозғалмауы

|F, G, H

|A, F, G

|E, A, C

|D, F, A

|H, A, G

4. Клиникалық өлімнен шығарған науқастың 1 тәуліктен соң жағдайы нашарлап, есінен танды, жүрек және тыныс жеткіліксіздігі көріністері күшейе түскен, осы постреанимациялық аурудың сатысы:

A) Организмнің негізгі қызметтерінің уақытша және салыстырмалы тұрақтану сатысы

B) Жағдайының қайталап нашарлау сатысы

C) Аяқталу сатысы

D) Қан қайта келгенде майлардың асқын тотығының әсерленуі

E) Зат алмасу бұзылыстары өнімдерімен уыттану

F) рН -7,35, SB – 21 ммоль/л BB - 50 ммоль/л

G) рО2 80 мм.с.б., рСО2 40 мм.с.б., ҚОС – 30 об%

H) ҚМК -5 л, АҚ 90/60 мм с.б.

|B, D, E

|A, F, G

|H, A, B

|D, C, A

|A, D, G

5. Клиникалық өлімнің басталғанын мәлімдейді:

A) Апнейстік тыныс және тамыр соғысының болмауы.

B) Жүрек соғуының тоқтауы

C) Естің көмескіленуі.

D) АҚ тез түсуі.

E) Тыныстың тоқтауы

F) Тамыр соғысының сиреуі

G) Рефлекстердің жоғалуы

H) ЭЭГ-да айқын бұзылыстар

|B, E, G

|A, F, C

|E, A, B

|C, H, A

|D, E, G
Кредит №1

Әдістемелік өндеу №4

1.Тақырыбы: Жүректі ауыстырудың патофизиологиялық аспектілері. Қазақстандағы трансплантологияның моральді-этикалық және құқықтық қағидалары.

2.Мақсаты: жүректі ауыстырудың патофизиологиялық аспектілерін және трансплантологияның моральді-этикалық және құқықтық қағидаларын оқып үйрену.

3.Тапсырма

I кешені	II кешені
1.Сабақтың тақырыбы бойынша әдебиет дайындау. 2.Теоретикалық материалды зерттеу және талдау. 3.Сабақтың тақырыбы бойынша реферат дайындау. 4.Реферат материалын қысқаша және анық баяндау. 5.Реферат бойынша сұрақтарға жауап беруге дайын болу. 6.Сабақтың тақырыбы бойынша кроссворд құрастыру. 7.Сабақтың тақырыбы бойынша тест тапсырмаларды құрастыру.	1.Сабақтың тақырыбы бойынша әдебиет дайындау. 2.Теоретикалық материалды зерттеу және талдау. 3.Сабақтың тақырыбы бойынша презентация дайындау. 4.Презентация материалын қысқаша және анық баяндау. 5.Презентация бойынша сұрақтарға жауап беруге дайын болу. 6.Сабақтың тақырыбы бойынша глоссарий құрастыру. 7.Сабақтың тақырыбы бойынша жағдайлық есепті құрастыру.

4. Орындау түрі

I комплекс	II комплекс
1.Рефератты дайындау және қорғау. 2.Кроссворд құрастыру. 3.Тест тапсырмаларын құрастыру.	1.Презентация дайындау және қорғау. 2.Глоссарий құрастыру. 3.Жағдайлық есепті құрастыру (кейс-стади).

5.Орындау және бағалау критерийлері (тапсырманы орындау талаптары):

№ 1 қосымшаны қараңыз.

1.Трансплантология дегеніміз не?

2. Жүректі ауыстырудың патофизиологиялық аспектілері қандай?

3. Трансплантологияның моральді-этикалық және құқықтық ережелері?

4. Жүректі ауыстыру қандай себептерден туындайды?
Тесттер

1.Артериядағы тромб, дамытуы мүмкін:

A) Веналық гиперемияны.

B) Артериялық гиперемияны.

C) Қанның ағып кетуінің қиындауын.

D) Ишемияны.

E) Іркілістік стазды.

F) Ишемиялық стазды

G) Тіннің жергілікті гипоксиясын

H) Тіннің толыққандығын

|D, F, G

|E, F, H

|E, G, A

|B, D, G

|E, F, C