КУРСТЫҚ ЖҰМЫСҚА ТАПСЫРМА
Кәсіпорындарды электрмен қамтуды жобалау пәні бойынша
Студент Абылай Қ.Б. тобы ЭЭ-18-1
Тақырып: Электрмен жабдықтау схемаларын есептеу және жобалау ___________________________________________________________________
Бастапқы мәндер:
I тапсырма:
Нұсқа
|
Генератор
|
ГРУ жүктемесі
|
Түрі
|
Vг, кВ
|
cos
|
nгру
|
nбл
|
Рсн, %
|
Рмин МВт
|
Рмакс МВт
|
cos
|
1
|
Т-6-2
|
6,3
|
0,8
|
4
|
2
|
10
|
5
|
10
|
0,9
|
II және III тапсырмалар:
Нұсқа
|
II тапсырма
|
III тапсырма
|
Электр желілері
|
1 тұтынушы
|
2 тұтынушы
|
Маркасы
|
|
|
, МВт
|
, кВ
|
|
, МВт
|
, кВ
|
|
1
|
АСКП
|
0,9
|
1000
|
63
|
6,3
|
0,8
|
25
|
35
|
0,95
|
IV тапсырма:
Нұсқа
|
Тр-тор орнатылатын жер
|
|
|
, ч
|
,ч
|
Қосымша
ақпарат
|
1
|
ТТҚС
|
III-тапсырмадан
|
3000
|
4000
|
ТТҚС-тораптық тарату қосалқы станциясы
|
V тапсырма:
Нұсқа
|
ЭСН санаты
|
|
Электрқабылдағыштар нөмірі
|
1
|
1
|
450
|
1-4-14-17-23-25-28
|
VI тапсырма:
Параметрлер V тапсырмадан:
|
|
|
|
|
|
КҚ-сыз НН барлығы
|
0,61
|
1,3
|
218,77
|
483,71
|
530,88
|
VII тапсырма:
Нұсқа
|
Параметр
|
Цех номері
|
Ц1
|
Ц2
|
Ц3
|
Ц4
|
Ц5
|
1
|
|
25
|
40
|
63
|
100
|
160
|
|
0,4
|
0,5
|
1,5
|
2,4
|
1,5
|
|
0,4
|
1,4
|
1,2
|
1,0
|
0,5
|
|
0,7
|
0,75
|
0,8
|
0,85
|
0,9
|
Тапсырма берілді « ___» __________2021 ж.
Жетекшісі Агильбаева М.Ж қолы____________________
Студент Абылай Қ.Б. қолы ____________________
Мазмұны
II.Электр желілерін есептеу және оқшауланбаған сымдарды таңдау 8
III.Тораптық тарату қосалқы станциясындағы трансформаторлар мен автотрансформаторларды есептеу және таңдау 9
IV.Трансформатордағы қуат пен электр энергиясының шығынын есептеу 11
V.Цехтың электр жүктемелерін есептеу. Қоректендіруші трансформаторлардың саны мен қуатын таңдау 13
VI.Компенсаторлық құрылғыны есептеу және таңдау 18
VII.Қосалқы станцияның орналасқан жерін анықтау 20
Кіріспе
Өнеркәсіптік кәсіпорындардың электрмен жабдықтау жүйелері өнеркәсіптік электр қабылдағыштарын электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету үшін жасалады. Электр тұтынудың дамуымен өнеркәсіптік кәсіпорындардың электрмен жабдықтау жүйелері де күрделене түседі. Тұтынылатын электр энергиясының мөлшері бойынша бірінші орын өнеркәсіпке тиесілі, оның үлесі елде өндірілетін энергияның 60% - дан астамын құрайды. Электр энергиясының көмегімен миллиондаған станоктар мен механизмдер қозғалады, үй-жайларды жарықтандыру, технологиялық процестерді автоматты басқару жүзеге асырылады және т.б. электр энергиясы жалғыз энергия тасымалдаушысы болып табылатын технологиялар бар. Қазақстанның энергетикалық саясаты энергия үнемдеу бағдарламасын одан әрі дамытуды көздейді. Энергетикалық ресурстарды үнемдеу: өндірістің энергия үнемдейтін технологияларына көшу; энергетикалық жабдықты жетілдіру, ескірген жабдықты қайта жаңарту жолымен жүзеге асырылуы тиіс; энергетикалық шығындардың барлық түрлерін азайту және қайталама энергетикалық ресурстарды пайдалану деңгейін арттыру. Тікелей энергия және ресурс үнемдеуден басқа бірқатар өзекті міндеттер бар, оларды шешу, сайып келгенде, өндірістік қондырғылардың өзінде, тұтастай өндірісте де сол нәтижеге әкеледі.
Бұл, ең алдымен, электрмен жабдықтаудың сенімділігін арттыруды қамтиды, өйткені электрмен жабдықтауды кенеттен, кейде тіпті қысқа мерзімді тоқтату өндірісте үлкен шығындарға әкелуі мүмкін. Бірақ сенімділіктің жоғарылауы электрмен жабдықтау жүйесінің құнының жоғарылауымен байланысты, сондықтан сенімділіктің оңтайлы көрсеткіштерін анықтау, электрмен жабдықтау жүйесінің оңтайлы құрылымын таңдау маңызды міндет болып саналуы керек.
Электр станциясындағы байланыс трансформаторларының саны мен қуатын таңдау
Берілгені: 1- нұсқа
Генератордың типі – Т-6-2
Vг= 6,3 кВ
cos
nгру= 4
nбл= 2
Рмин= 5 МВт
Рмакс= 10 МВт
cos
Рсн= 10 %
Шешуі:
ГРУ трансформаторының есептік қуаты:
Блоктық трансформатордың есептік қуаты анықталады
Берілетін қуат анықталады
Берілетін кернеу
Кернеу шкаласына сәйкес қабылданады
Трансформаторларды таңдау:
ГТҚ үшін –
екі ТРДН-25000/110
|
Блокты –
бір ТДН-10000/110
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Трансформаторларды жүктеу коэффициенттері:
Жауабы: ЭС-қа ГТҚ екі ТРДН-25000/110 байланыс трансформаторлары таңдалды; ; БЛ – ТДН-10000/110; ; .
Электр желілерін есептеу және оқшауланбаған сымдарды таңдау
Берілгені:
Сым маркасы – АСКП
0,9
Шешуі:
Сыртқы төсемнің ӘЖ үшін сым таңдалады АСКП – ,
ЭБЖ оңтайлы ұзындығы анықталады:
деп алынады.
ЭБЖ кедергісі анықталады:
ЭБЖ-де қуаттың жоғалуы анықталады:
деп алынады, сонда шығындарды ескергенде
ЭБЖ-де кернеудің жоғалуы анықталады
Жауабы:
ВЛ – АСКП – , ;
Тораптық тарату қосалқы станциясындағы трансформаторлар мен автотрансформаторларды есептеу және таңдау
Берілгені:
0,8
0,95
Тұтынушылардың толық қуаты анықталады:
Трансформаторлар мен автотрансформаторлардың есептік қуаты ең үлкен мән бойынша анықталады:
А.3 және А. 4 кестелеріне сәйкес трансформаторлар мен автотрансформаторлар таңдалады, Kз анықталады:
125000-220/110
|
ТРДН-25000/110
|
Автотрансформаторлар (АТ) шартқа сәйкес жұмыс режимінің жарамдылығына тексеріледі
;
;
Тораптық тарату қосалқы станциясының (УРП) қуат балансы анықталды:
S_энс -тің теріс мәні электр станциясының тұтынушыларды электрмен толығымен қамтамасыз етілмейді және МВ ЭНС-тен электрмен жабдықтауға беріледі.
Жауабы: Тораптық тарату қосалқы станциясында (УРП) орнатылды:
,
,
Трансформатордағы қуат пен электр энергиясының шығынын есептеу
Берілгені:
ТТҚС трансформаторы РПЗ-3
ТРДН-25000/110
0,95
0,53
3000
4000
Трансформатордағы белсенді қуаттың жоғалуы анықталады
Трансформатордағы реактивті қуаттың жоғалуы анықталады
Трансформатордағы толық қуаттың жоғалуы анықталады
Кесте бойынша 1.4.1-ші суретте анықталады
Трансформатордағы белсенді энергияның жоғалуы анықталады
Трансформатордағы реактивті энергияның жоғалуы анықталады
Трансформатордағы толық энергияның жоғалуы анықталады
Жауабы:
Цехтың электр жүктемелерін есептеу. Қоректендіруші трансформаторлардың саны мен қуатын таңдау
Берілгені:
Санаты ЭСН - 1
Электр қабылдағыштар:
№ 1-4-14-17-23-25-28
Жұмыстың мақсаты:
ЭСН схемасын жасау;
Жүктемелерді есептеу және жүктің жиынтық парағын толтыру;
ТП 10/0,4 таңдау.
Шешуі:
1.5.5 - кестеге сәйкес қажетті электр қабылдағыштар сандар бойынша орналасқан және топтарға бөлінеді: 3 фазалы ДР, 3 фазалы ПКР, 1 фазалы ПКР, ОУ.
РУ түрлері таңдалады: ШМА, РП, ЩО.
ЭСН-1 санаттарының тұжырымдамасы негізінде жүктің бөлінуін ескере отырып, ЭСН схемасы жасалады.
1 санатты тұтынушы ЭСН болғандықтан, онда ТП – бұл екі трансформаторлы, ал АВР құрылғысы НН бөлімдері арасында орнатылады.
Трансформаторлар бірдей болуы керек болғандықтан, жүктеме секциялар бойынша бірдей бөлінеді, сондықтан келесі РУ қабылданады: РП 1 (3 фазалы ПКР үшін), РП 2 (1 фазалы ПКР үшін), ЩО, ЩМА1 және ЩМА2 (3 фазалы ДР үшін).
Мұндай таңдау секциялардағы жүктемелерді теңестіруге және ЭСН схемасын құруға мүмкіндік береді.
3 фазалық ПКР жүктемелері ұзақ режимге келтіріледі:
Сызықтық кернеуге қосылған 1 фазалық ПКР жүктемесі ұзақ режимге және шартты 3 фазалық қуатқа келтіріледі:
Онда
ОУ жүктемесі меншікті қуат әдісімен анықталады:
Жүктеме секциялар бойынша бөлінеді
Секция 1
|
Келтірілген жүктеме, кВт
|
Секция 2
|
РП1
|
|
|
РП2
|
Аспалы арба
|
16
|
42,6
|
Дәнекерлеу трансформаторы
|
ЩО
|
|
4,5
|
ЩО
|
|
|
|
Қыздыру шамдары
|
ШМА1
|
|
|
ЩМА2
|
Компрессорлық қондырғы
|
56
|
56
|
Компрессорлық қондырғы
|
Фрезерлік станок
|
80,5
|
80,5
|
Фрезерлік станок
|
Соғу балғасы
|
45
|
45
|
Соғу балғасы
|
Индукциялық пеш
|
16
|
16
|
Индукциялық пеш
|
ЖИЫНЫ
|
213,5
|
244,6
|
ЖИЫНЫ
|
РУ және ЭП атауы
|
Жүктеме орнатылған
|
Ауысымға орташа жүктеме
|
Максималды жүктеме
|
|
n
|
|
|
|
|
m
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
РП1
Аспалы арба
|
2
|
8
|
16
|
0,1
|
0,5
|
1,73
|
-
|
1,6
|
2,77
|
3,2
|
-
|
-
|
-
|
1,6
|
2,77
|
3,2
|
4,86
|
РП2
Дәнекерлеу трансформаторы
1-ф,
|
7,1
|
5
|
42,6
|
0,2
|
0,4
|
2,29
|
-
|
8,52
|
19,5
|
21,3
|
-
|
-
|
-
|
8,52
|
19,5
|
21,3
|
32,4
|
ШМА1
Компрессорлық қондырғы
|
28
|
2
|
56
|
0,65
|
0,8
|
0,75
|
|
36,4
|
27,3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Фрезерлік станок
|
11,5
|
7
|
80,5
|
0,14
|
0,5
|
1,73
|
|
11,27
|
19,5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Соғу балғасы
|
15
|
3
|
45
|
0,24
|
0,65
|
1,17
|
|
10,8
|
12,64
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Индукциялық пеш
|
8
|
2
|
16
|
0,75
|
0,35
|
2,67
|
|
12
|
32,04
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ШМА1 бойынша барлығы
|
-
|
14
|
197,5
|
0,36
|
0,61
|
1,3
|
|
70,47
|
91,48
|
115,5
|
14
|
1,45
|
1
|
102,2
|
91,48
|
137,2
|
208,7
|
ШМА2
Компрессорлық қондырғы
|
28
|
2
|
56
|
0,65
|
0,8
|
0,75
|
|
36,4
|
27,3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Фрезерлік станок
|
11,5
|
7
|
80,5
|
0,14
|
0,5
|
1,73
|
|
11,27
|
19,5
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Соғу балғасы
|
15
|
3
|
45
|
0,24
|
0,65
|
1,17
|
|
10,8
|
12,64
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Индукциялық пеш
|
8
|
2
|
16
|
0,75
|
0,35
|
2,67
|
|
12
|
32,04
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ШМА2 бойынша барлығы
|
-
|
14
|
197,5
|
0,36
|
0,61
|
1,3
|
|
70,47
|
91,48
|
115,5
|
14
|
1,45
|
1
|
102,2
|
91,48
|
137,2
|
208,7
|
ЩО
ҚШ-мен ОУ
|
-
|
-
|
5
|
0,85
|
1
|
-
|
-
|
4,25
|
4,25
|
6
|
-
|
-
|
-
|
4,25
|
4,25
|
6
|
9,13
|
ШНН-ға барлығы
|
|
|
|
|
|
|
|
155,31
|
209,48
|
260,77
|
|
|
|
218,77
|
483,71
|
530,88
|
-
|
Шығындар
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
10,62
|
53,1
|
54,15
|
-
|
ВН-ға барлығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
229,4
|
536,81
|
585
|
-
|
РУ-ға ток анықталады, нәтижесі 18 бағанға енгізіледі.
Трансформатордың шығындары анықталады, нәтижелері 15,16,17 бағандарға енгізіледі.
Трансформатордың есептік қуаты шығындарды ескере отырып анықталады, бірақ реактивті қуат өтелмейді.
[5, с. 116] бойынша
екі ТМ 400-10/0,4 трансформаторы алынады;
Жауабы: Цехтің таңдалды;
Компенсаторлық құрылғыны есептеу және таңдау
Берілгені: РПЗ-5-тен алынады.
Параметрлер
|
|
|
|
|
|
КҚ-сыз НН барлығы
|
0,61
|
1,3
|
218,77
|
483,71
|
530,88
|
Жұмыстың мақсаты:
Компенсациялау құрылғысын (КҚ) есептеу және таңдау
КҚ ескере отырып, трансформатор тандау
КҚ-сыз трансформаторларды салыстыру
Шешуі:
КҚ есептелген қуаты анықталады
[5, с. 127] бойынша әр секцияға бір 50 квар сатылы реттеуі бар .
Реактивті қуатты өтелгеннен кейін нақты мәндері анықталады:
Есептеулердің нәтижелері «жүктемелердің жиынтық ведомостысына» енгізіледі.
Шығындарды ескере отырып трансформатордың есептік қуаты анықталады:
[5, с. 110] бойынша ТМ 400-10/0,4 типті трансформатор таңдалынады;
Келесілер анықталады:
Жүктемелердің жиынтық ведомості
Параметрлер
|
|
|
|
|
|
КҚ-сыз НН барлығы
|
0,61
|
1,3
|
218,77
|
483,71
|
530,88
|
КҚ
|
|
|
|
|
|
КҚ-мен НН барлығы
|
0,96
|
0,28
|
218,77
|
283,71
|
358,3
|
Шығындар
|
|
|
7,2
|
35,83
|
36,55
|
КҚ-мен ВН барлығы
|
|
|
225,97
|
319,54
|
391,4
|
Жауабы: ;
трансформаторлары; үшін таңдалды; .
Қосалқы станцияның орналасқан жерін анықтау
Берілгені: Генплан 3×2 км цехтардың күштік жүктемелерімен (1 кл.=0,1 км)
Параметр
|
Цех номері
|
Ц1
|
Ц2
|
Ц3
|
Ц4
|
Ц5
|
|
25
|
40
|
63
|
100
|
160
|
|
0,4
|
0,5
|
1,5
|
2,4
|
1,5
|
|
0,4
|
1,4
|
1,2
|
1,0
|
0,5
|
|
0,7
|
0,75
|
0,8
|
0,85
|
0,9
|
Жұмыстың мақсаты:
ЭЖО активті координаталарын анықтау
ЭЖО реактивті координаталарын анықтау
Генпланға деректерді енгізу
Шешуі:
Бас жоспар(генплан) әрбір цехтың электр жүктемелері орталықтары (ЭЖО), бас жоспардың ауқымы енгізіледі км/см.
Бас жоспардың ауқымына қарай активті және реактивті жүктемелер шеңберлерінің радиусы анықталады.
Активті реактивті жүктемелердің масштабы бас жоспардың масштабына байланысты анықталады..
Ең аз жүктеме үшін қабылданады (Ц1) радиус км, онда
қабылданады
Қабылданған масштабта ең үлкен жүктеме радиусы анықталады
Осы масштабтағы бас жоспарға жүктемелерді орындауға мүмкін, масштаб бекітіледі. Қалған жүктемелер үшін шеңберлер радиусы анықталады
Әр цехтың реактивті жүктемелері келесі есепеулер арқылы анықталады
Реактивті жүктемелерге арналған шеңберлердің радиусы бірдей масштабта анықталады, яғни
Жүктемелер бас жоспарға шеңберлермен, активті – сызықпен, реактивті – штрихпен белгіленеді.
Активті және реактивті шартты ЭЖО анықталады.:
А(1,55;0,83) нүктесіне жақын БТП орналастырылады.
B(1,47;0,88) нүктесіне жақын КҚ немесе синхронды компенсаторды орналастырады.
Бүкіл кәсіпорын үшін жүктеме картограммалары жасалады және қажетті мәліметтер жазылады.
Цех жүктемелерінің жиынтық ведомосы
Параметр
|
Цех номері
|
Ц1
|
Ц2
|
Ц3
|
Ц4
|
Ц5
|
|
25
|
40
|
63
|
100
|
160
|
|
0,1
|
0,13
|
0,16
|
0,2
|
0,25
|
|
0,7
|
0,75
|
0,8
|
0,85
|
0,9
|
|
1,02
|
0,88
|
0,75
|
0,62
|
0,48
|
|
25,5
|
35,2
|
47,25
|
62
|
76,8
|
|
0,1
|
0,12
|
0,14
|
0,16
|
0,17
|
Жауабы: БТП және ЭЖО орналастыру орны А(1,55;0,83) нүктесі. КҚ және ЭЖО орналастыру орны B(1,47;0,88) нүктесі.
Достарыңызбен бөлісу: |