Лабораториялық ЖҰмыс №3. «Достық» қолданушы интерфейсін құру
Қажетті оқу-лабораториялық құрылғылары
жүктеу/скачать 2,43 Mb.
|
интерфейс пр мет
| Қажетті оқу-лабораториялық құрылғылары:
- Қысқаша теориялық мәлімет Қолданушы интерфейстің жоғары деңгейлі жобалану практикасында біріншілік бастапқы жобалауды тексеріп жетілдіреді, ол құрылушы қосымшаның қажетті функционалдылығын айқындауға, сонымен қатар оның потенциалды Қолданушыларының ерекшеліктерін айқындауға мүмкіндік береді. Аталған мәліметтерді Қолданушыдан келіп түсетін ақпараттарды талдау арқылы білуге болады. осы мақсатта мақсатты аудиториялардан сұраулар жүргізіп және Қолданушылар профильдерін құрылымдайды. Мұндай категориялардың бірі профильдің негізі ретінде қабылдануы мүмкін. Профильдер деп Қолданушылардың басты категорияларының суреттелуін айтады. Атап өтетін жағдай, Қолданушыны егжей – тегжейлі сипаттайтын сипаттамалар қатары шешілетін міндеттердің контекстіне және заттық саласына байланысты болады. сондықтан белгілі бір мақсат және міндеттер бойынша жұмыстар жүргізу олардың профильдерін құру жұмыстарымен бірге параллельді жүргізіледі. Профильдің ең анағұрлым жалпылама шаблоны келесі бөлімдерден тұрады: - әлеуметтік сипаттамалар; - компьютерлермен жұмыс істеу біліктілігі мен дағдысы; - мотивациялық – мақсаттық орта; - жұмысшы орта; Компьютермен өзара әрекет ету ерекшеліктері (Қолданушылардың спецификалық талаптары, қажетті ақпараттық технологиялар және т.б.). Қолданушылар профильдері қажеттілігі бойынша Қолданушылардың басқа сипаттамаларын қосу арқылы кеңейтілуі мүмкін (жобалаушының көзқарасы бойынша маңызды дегендері қосылады). Қолданушылардың бір немесе бірнеше негізгі профильдерін бөліп алған соң және олардың алдында тұрған мақсаттар мен міндеттерді анықтаған соң жобалаудың келесі кезеңіне өтеді. Бұл кезең Қолданушылар сценарийлерін құрумен байланысты. Қағида бойынша ол профильдерді персоналаудан басталады (әрбір профильге шартты түрде ат беріледі), одан ары сценарий құрылымданады. Сценарий дегеніміз – ол Қолданушымен нақты бір міндетті шешу барысында өзінің мақсатына жету үшін қажетті орындалатын әрекеттер суреттемесі болып табылады. Әрине, бірқатар міндеттерді шеше отырып қандай да бір мақсатқа қол жеткізуге болады. олардың әрқайсысын Қолданушы бірнеше тәсілдермен шешуі мүмкін, және соған сай бірнеше сценарий құрылуы қажет екендігі айқын. Олардың саны неғұрлым көп болатын болса, солғұрлым кейбір басты объектілер мен операциялардың ұмыт қалдырылу ықтималдылығы төмен болады. Өз кезегінде, жасаушыда немесе жобалаушыда қосымшаның функционалдылығын формальдау үшін қажетті ақпараттар болады. ал сценарийлерді құрып болған соң жеке функциялардың тізімі белгілі болады. қосымшаларда функциялар сәйкес экрандық формамен функционалды блоктар түрінде ұсынылатын болады. мұнда сонымен қатар бірнеше функциялар бір функционалды блокқа біріктірілуі де мүмкін. Олай болатын болса, осы кезеңде экрандық формалардың қажетті саны анықталады. Функционалды блоктардың навигациялық өзара байланыстарын анықтау да маңызды болып табылады. Тәжірибеде бір блок үшін ең қажетті және оптимальды байланыстар саны үш деп қабылданған. Кейде, функциялардың орындалу тәртібі қатаң анықталған жағдайда сәйкес функционалды блоктар арасында процессуальды байланысты орнатуға болады. бұл жағдайда олардың экрандық формалары бірінен кейін бірі ретті түрде шақырылатын болады. мұндай жағдайлар әруақта қажет бола бермейді, сондықтан навигациялық байланыстар қосымша жұмыс істеп отырған мәліметтерді өңдеу логикасына байланысты, не болмаса Қолданушының түсініктері негізінде (карталық сұрыптау) құрастырылуы мүмкін. Жеке функционалды блоктар арасындағы навигациялық байланыстар навигациялық жүйе схемасында бейнеленеді. Қосымшалардағы навигация мүмкіндіктері әртүрлі навигациялық элементтер арқылы беріледі. Қосымшаның негізгі навигациялық элементі болып басты мәзір есептеледі. Басты мәзірдің ролі «Қолданушы - қосымша» жүйесінде диалогты өзара әрекеттесуді жүзеге асыратындығымен танымал. Одан басқа, мәзір жанама түрде Қолданушыны қосымшамен жұмыс істеуге оқыту функциясын атқарады. Мәзірге қойылатын талаптардың бірі болып оларды стандарттау есептеледі, оның мақсаты қосымшалармен жұмыс істеудің тұрақты моделін құрылымдау балып табылады. Стандарттау тұрғысынан алғанда бөлімдердің аталуын орналастыру орны, әртүрлі қосымшаларда жиі пайдаланылатын бөлімдер мазмұны, тақырыптар формалыр, каскадты мәзірді ұйымдастыру және т.б. сияқты талаптар бар. Стандарттау ең жалпы ортақ болып саналатын ұсыныстары келесілер болып есептеледі: - функционалды байланысқан бөлімдер топтарын бөлгіштерден ажыратады (сипаты немесе бос орны); - бөлімдердің аталуында фразаларды пайдалануға болмайды (мүмкіндігінше 2 ден көп болмауы қажет); - бөлімдердің атаулары бавс әріппен басталады; - мәзір бөлімдерінің аталуы, егер диалогты терезелерді шақырумен байланысты болатын болса көп нүктелермен аяқталады; - мәзірдің жеке бөлімдеріне қол жеткізу үшін клавишаларлы пайдаланады. Оларды сызу арқылы бөледі; - «ыстық клавиатураларды» пайдалануға жол беріледі, клавишалардың сәйке с комбинациялары мәзір тақырыптары басында көрініп тұрады; - мәзірге бағдарламаларды қосуды пайдалануға жол беріледі; - өзгертілген түспен қосымшамен жұмыс істеу барысында мәзірде көрінбейтін кейбір бөлімдердің қол жетусіз ориында екендігі көрсетіледі; - қол жектпейтін бөлімдерді көрінбейтін етіп жазуға болады. Мәзірдегі кейбір бөлімдерге қол жетпейтіндігі келесідей түсіндіріледі. Басты мәзір статикалық болып саналады және экранда қосымшамен жұмыс істеу кезінде бүкіл уақыт ішінде көрініп тұрады. Олай болса, әртүрлі экранды формалармен жұмыс істеу кезінде (әртүрлі функционалды блоктармен әсерлесуде) мәзірдің барлық бөлімдері мағынаға ие бола бермейді. Сондықтан Қолданушымен шішілетін міндеттердің контекстіне байланысты (кейде Қолданушының контекстіне байланысты) басты мәзір қосымшада әртүрлі образды көрінеді. Осы тәрізді сыртқы айрықшалаушы түсініктер туралы мәзірдің әртүрлі жағдайлары туралы деп сөйлеу қабалданған. Навигациялық жүйе схемасынан ерекшелігі, ертеректе құрастырылғаны және қажеттісі, негізінен жасаушыға Қолданушы мәзірінен тікелей өзара әсерлесуге енеді. Сондықтан мәзірлерді жағдайы графасын құрастырған жөн. Осы графаның шыңдары болып мәзірлердің әртүрлі жағдайы есептеледі (қол жеткізетін және қол жеткізбейтін бөлімдермен сол бір мәзірді сырттай түсіндіру). Әрбір шың мәзірдің сол жағдайының жеке экрандық формалар жағдайына сәйкестігі туралы түсініктерге ие болады. Жағдайлар графасының доғасы бір жағдайдан екінші біроіне ауысудағы операцияларға сәйкес келеді. Осы тәрізді графалар негізінен интерфейсті жобалаудың аяқтаушы сатыларында тестілік тапсырмаларды құрылымдауда пайдаланылады. Осыған байланысты оның құрылымдануында графалар бойынша мүмкін болатын ауысулар сценарийлерінің Қолданушы сәйкестігін тексеру маңызды болып табылады. жүктеу/скачать 2,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|