Тәжірибеде көрсеткендей, кеңістікте қозғалмайтын зарядтар әсерінен электростатикалық өріс пайда болады, сол сияқты тоғы және тұрақты магниті бар кеңістікте күш өріс пайда болады. Ол магнитті өріс деп аталады.
Магнит өрісінің ерекшеліктері
Магнит өрісі қозғалыстағы зарядтарға ғана әсер етеді;
Қозғалыстағы зарядтар магнит өрісін тудырады.
Магнит өрісі тыныштықта тұрған зарядтарға әсер етпейді.
Тоғы бар шеңбер (рамка) . Магнит өрісінің бағыты
Электростатикалық өрісті зерттегенде қолданбалы нүктелік зарядты қолданған, ал магнит өрісін зерттегенде тоғы бар жазық контурды (тоғы бар рамка) қолданады. Оның сызықтық өлшемі магнит өрісін тудыратын токқа дейінгі арақашықтығынан аз. Контурдың кеңістікте орналасуы контурға бағытталған нормальмен анықталады.
Тоғы бар шеңбер (рамка). Магнит өрісінің бағыты.
Нормальдің бағыты оң бұранда ережесімен анықталады: бұранданың ілгермелі қозғалысы тоқ бағытымен анықталса, онда бұранданың тұтқасының айналу бағыты магнит өрісінің күш сызықтарымен анықталады.
Берілген нүктедегі магнит өрісінің бағыты рамкаға сол нүктедегі магнит бағдаршасының солтүстік (N) полюске бағытталған күштің бағытымен анықталады немесе бос ілулі тоғы бар рамканың нормаль оң бағытына сәйкес.
Тогы бар шеңбер
Шеңбердің магнит моменті:
Магнит моментінің векторы шеңбердің оң нормалінің
бағытымен сәйкес келеді.
Магнит индукция векторы
Магниттік индукция – магнит өрісінің күштік сипаттамасы. Ол магниттік моменті бар рамкаға әсер ететін нормаль токтың бағытымен сәйкес В — максималды айналдырушы моментімен анықталады.
М = Pm B sin = ISB sin ,
Магнит индукция сызығы
Магнит индукциясының сызығы — В векторының бағытымен сәйкес келетін сызық.
