Қалыпты режімдер. Қалыпты режімдер деп ешқандай шектеусіз ұзаққа рұқсат берілетін режімдерді айтамыз.
Оларға жататындар:
Осындай режімдегі параметрлердің ауытқуы генераторлардың əртүрлі
бөліктерінің қызуына байланысты шектелінеді (статордың орамасы, статордың
өзекшесі жəне генератордың басқа элементтері) жəне дайындаушы-заводтардың
деректерінде жəне МЕМСТ (ГОСТ) көрсетіледі.
Қалыпты емес режімдер.
Синхронды генераторларды пайдалану кезінде айрықша қалыпты емес режіммен жұмыс істеуге тура келеді. Оның əсерін энергожүйеде апат болғанда немесе генераторлардың роторларыжəне статорлардың электрлік тізбегінің тұтастығы бұзылғанда байқауға болады.
Қалыпты емес режімдерге келесілер кіреді:
Генераторлардың асқын жүктелуі.
Энергожүйеде немесе электр станцияның өзінде апат болғанда, генераторларда аз уақытқа рұқсат етілетін шамадан тыс жүктеме болуы мүмкін.
2. Асинхронды режім.
Генертордың синхронды айналымы бұзылған кезде мүмкін болады. Бұл режім қоздыру жүйесінің жоғалған (қоздырғыштың бұзылуы,қоздыру тізбегінің бұзылу салдарынан жəне т.б.) немесе оның бар кезінде болуы мүмкін. Жанама салқындатқышты генераторлар қоздырғышсыз 30 мин, бұл мезгілде статор жүктемесі 0,6 Iном артық емес, ал тікелей салқындатқышты генераторлар жүктемемен арнайы белгіленген байқау арқылы жұмыс істей алады. Асинхронды режімде генераторлар тораптан бірталай реактивті қуатты тұтынады.
3. Қысқа тұйықталу режімі
Тораптың сыртында қысқа тұйықталуы кезінде немесе генератордың ішінде пайда болуы мүмкін (орамдарында немесе орамдар аралық тұйықталу). Осы жағдайда, қысқа тұйықталу тізбегіндегі кедергі азаяды, ал статордағы ток бірнеше есе көбейеді. Қысқа тұйықталу кезінде қоздырудың жылдамдату əрекеті жəне АРВ генератор роторындағы қоздыру тоғының көбеюіне сонымен қатар оның орамының қосымша қыздырылуына əкеледі. Қоздыруды жылдамдату кезінде ротор тоғының өту ұзақтығының мəні қалыптыдан 2 есе асады, жанама салқындатқышты генераторлар үшін – 60с, ТВФ генераторлары үшін – 30с артық емес жəне ТВВ жəне ТГВ генераторлары үшін – 20с артық рұқсат берілмейді.
4. Симметриялы емес режім
тораптағы кернеу сапасының төмендеуінен жəне тораптағы симметрияның жоғалуы себеп болып табылады. Сонымен қатар,генераторлардың орамаларының, ротор жəне статордың құралымдық элементтерінің қосымша қызуы пайда болады. ПТЭ номиналды мəнді 10% аспайтын, статордағы ток симетриялық емес кезінде номиналды қуатпен генератордың жұмысын ұзартады.
