Лекция 5. HTML тілінде тізімдерден пайдалану

• 
  Тізім түрлері.
  
• 
  Маркерленген тізімді құру тэгтері.
  
• 
  Тізім қатарын ұйымдастыру.
  
• 
  Нөмірленген тізімдерден пайдалану.
  

Web-құжатта ақпаратты ықшам түрде бейнелеуде тізімдерден пайдаланады. Тізімдер екі түрге бөлінеді:

Тізімдерді құру тэгтерін қарастырайық. Оларға төмендегі тегтер жатады:

• 
  
  unsorted list
  
  • 
    
    ordered list
    
    1. 
       
    2. list item
       
    3. 
       
       
       
       

       definition list
       

       
       

       definition term
       

       
       

       definition description
       

  
  
  
  
  тэгі маркерленген тізім құрады. Тэг ішінде бірнеше
  • тэгтері қолданылуы тиісті. Тэг
  тэгімен жабылады.
  Мысалы:
  «Гамлет» трагедиясын кім жазған:
  
  • Шекспир
  
  
  • Монтень
  
  
  • Гомер
  
  
  • Рабле
  
  
  • Софокл
  
  

  Браузер терезесінде төмендегі маркерленген тізім көрінеді:

  
  

  «Гамлет» трагедиясын кім жазған:

  
  Шекспир
  Монтень
  Гомер
  Рабле
  Софокл
  
  
  
  тэгі нөмірленген тізім құрады. Тэг ішінде бірнеше
  1. тэгтері қолданылуы тиісті. Тэг
  тэгімен жабылады. Тэг төмендегі атрибуттарға ие:
  
  • 
    start – атрибуты нөмір қай саннан басталатынын анықтайды. Мән ретінде тек қана бүтін санды алады;
    
  • 
    type – атрибуты нөмірлеу силін анықтайды. Қабылдайтын мәндері:
    
    • 
      "A" – латын бас әріптері: A, B, C, …
      
    • 
      "a" – кіші латын әріптері: a, b, c, …
      
    • 
      "I" – үлкен рим цифрлары: I, II, III, …
      
    • 
      "i" – кіші рим цифрлары: i, ii, iii, …
      
    • 
      "1" – араб цифрлары: 1, 2, 3, …
      
  
  

  Егер type атрибуты берілмесе, онда нөмір араб цифрларымен жазылады.

  
  Мысалы:
  «Гамлет» трагедиясын кім жазған:
  
  1. Шекспир
  
  
  2. Монтень
  
  
  3. Гомер
  
  
  4. Рабле
  
  
  5. Софокл
  
  

  Браузер терезесінде төмендегі нөмірленген тізім көрінеді:

  
  
  
  
  1. 
     Шекспир
     
  2. 
     Монтень
     
  3. 
     Гомер
     
  4. 
     Рабле
     
  5. 
     Софокл
     
  
  
  
  
• тэгі тізім қатарын құрады. Тэг
  және
  тэгтері ішінде қолданылады. Тэгтің value атрибуты тек қана
  тэгінде қолданылады. Атрибут қатар нөмірінің басталу ретін көрсетеді. Тэг тэгімен жабылады.
  Мысалы:
  «Гамлет» трагедиясын кім жазған:
  
  3. Шекспир
  
  
  4. Монтень
  
  
  5. Гомер
  
  
  6. Рабле
  
  
  7. Софокл
  
  

  Браузер терезесінде төмендегі нөмірленген тізім көрінеді:

  
  
  
  
  3. 
     Шекспир
     
  4. 
     Монтень
     
  5. 
     Гомер
     
  6. 
     Рабле
     
  7. 
     Софокл
     
  
  
  
  және тэгтері HTML 4.0 тілі тэгтеріне жатпайды. Олар нөмірленген тізім құруда
  тэгінің орнына пайдаланылуы мүмкін.
  
  
  

  тэгі анықтамалар тізімін құрады. Анықтамалар термин (

  тэгі) және оның сипаттамасынан (

  тэгі) тұрады. Тэгтің compact атрибуты тізімді ықшам түрде бейнелейді. Атрибуттың мәні жоқ. Тэг

  тэгімен жабылады.
  Мысалы:
  

  
  

  HTML

  гипермәтінді белгілеу тілі
  

  WWW

  бүкіләлемдік өрмек
  

  
  
  
  
  тэгі анықтамалар тізімінің терминін анықтайды. Ол

  тэгінің ішінде қолданылады. Тэг жабылу тэгісіз жазылады.
  
  
  

  тэгі анықтамалар тізімінің сипаттамасын анықтайды. Ол

  тэгінің ішінде қолданылады. Тэг жабылу тегісіз жазылады.
  

  Пайдаланған әдебиеттер

  
  
  
  

  1. 
     Комягин В.Б., Печников В.Н. Создание Web-страниц и Web-сайтов. Учебное пособие. –М.: Триумф, 2003. –496 с.:ил.
     
  2. 
     Балапанов Е.Қ., Бөрібаев Б., Дүзбаева Р.М., Мамырбек Ғ.Б. Интернетке кіріспе: Бүкілдүниежүзілік өрмек: Әдістемелік құрал. –Алматы: ЖТИ, 2004. –28 б.
     
  3. 
     Ибрагимов У.М., Абдиева З.А. HTML & CSS. Электронный учебник / Свидетельство о гос. регистрации объекта интеллект. собст. №288 от 14.04.2009
     
  4. 
     Ибрагимов О.М. Web-бағдарламалауға кіріспе. Оқу құралы. –Шымкент: ОҚМУ, 2012. –128 бет.
     

  
  
  
  

  
  
  жүктеу/скачать 497 Kb.
  
  Достарыңызбен бөлісу: