Лекция жоспары: Симметрия топтары. Бірлік және симметриялық эквивалентті бағыттар
жүктеу/скачать 383,86 Kb. Pdf көрінісі
|
Дәріс №12
| 4
,
) осьтеріне бағыттас бір бірлік бағытқа ие. Бұл кристаллдардың анизотропиялық физикалық қасиеттері жоғары категориядағы кристаллдардың анизотропиялық қасиеттеріне қарағанда жоғары. Әсіресе кристаллдың бас симметрия бойы және оған көлденең бағыттағы анизотропия қасиеті елеулі айқын көрінеді. Орта категориядағы кристаллдардың сыртқы көрінісі призма, пирамида және т.б. болады. Төменгі категориядағы кристаллдарда екінші ретті симметрия осінен жоғары симметрия осі болмайды, ал бірлік бағыттар бірнеше болады. Бұл кристаллдардың анизотроптық қасиеті өте жоғары болады, кристаллдың сыртқы көрінісі ең төменгі симметрияда болады. 3 категория 7 сингонияға бөлінеді (сингония грек тілінде бұрыш- сәйкестік-сходноугольность мағынасын береді). Бір сингонияға бірнеше топтар бірігеді, ол біріккен топтарда бірлік бағыт саны бірдей болып, ұқсас симметрия элементтері бір немесе
бірнеше болады.
Көпжақты кристаллдарды математикалық түрде сипаттау үшін, әрбір сингония өзінің қарапайым (элементар) параллелепипедпен сипатталады. Әрбір элементар параллелепипед (4 суретке қара) элементар ұяшығы бір-біріне тең а, в, с үш осьтік сызықпен және , , координата осьтер арасындағы бұрыштармен сипатталады. Кристаллографияда әр уақытта оң координата жүйесін қолданады, жалпы жағдайда тік бұрышты емес координата осі бойынша бір- біріне тең емес (а в
в) сызық қолданылады. а, в, с, , , шамалар кристаллдың метрикасы болып есептеледі және оларды кристалл торының параметрлері немесе периодтары деп аталады. Сонымен, сингония бойынша кристаллдарды классификациялау үшін кристаллографиялық координата жүйесін таңдау арқылы анықталады, яғни түрлерге бөлінеді екен, яғни кристаллдың элементар ұяшығын таңдау (анықтау) арқылы бөлінеді. Кристаллдарды мұндай классификацияға бөлудің себебі, симметрия элементтер түрі кристаллдың ішкі құрылымына тәуелді, ал әрбір кристаллдың ішкі құрылымы элементар ұяшыққа және олардың параметріне тәуелді.
жүктеу/скачать 383,86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|