Массалардың әрекеттесу заңының тұжырымдамасы: химиялық реакцияның жылдамдығы әрекеттесуші заттардың стехнометриялық коэффициентіне тең дәрежемен алынған константаның көбейтіндісіне тура пропорционал.
Мысалы: аА+вВ сС+dD реакциясы үшін тура реакцияның жылдамдығы , ал кері реакцияның жылдамдығы , мұндағы - берілген t-дағы пропорционалдық коэффициенттер, - бастапқы әрекеттесуші заттардың концентрациялары (берілген уақыт мезетінде) , - реакция өнімділігінің концентрациялары
Егер реакция (1) V-const және T-const жағдайында өтсе
( )
мұнда -реакцияның гельмгольц энергиясының өзгерісі, -тепе-теңдік константасы, - реагенттердің бастапқы (тепе—теңдік емес) концентрациялары.
(2) және ( ) теңдеулері химиялық реакцияның изотерма теңдеуі немесе Вант-Гофф изотермиясының теңдеуі деп аталады.
Идеал газдар арасындағы реакция (1) V=const және T=const жағдайы өтсе, онда Гельмголц энергиясының өзгерісін ( ) дәл осылай табуға болады
Егер барлық реагенттер стандартты күйде, яғни парциал қысымдары 1-ге тең ( ) немесе концентрациялары 1-ге тең ( ) деп алынса, онда ( ) теңдеудің екінші қосылғыштары 0-ге айналады.
Сонда
және шамаларының жоғарғы жағындағы «0» индексі реагенттің берілген Т-да стандартты күйде алынғанын көрсетеді, оларды Гиббс немесе Гельмгольц энергияларының «стандартты өзгерісі» деп атайды.
Сонымен, және мәндерін реакцияның изотерма теңдеуі бойынша анықтау арқылы химиялық реакцияның берілген t-дағы бағытын алдын ала анықтауға, ал мен -тің стандартты өзгерісін білу
теңдеулер бойынша берілген t-дағы химиялық реакцияның тепе-теңдік константасын анықтауға болады.
