Лекциялар жинағы шымкент -2021 Қ азақстан республикасының білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 1,12 Mb.
|
ЕЖЖТ лекция баспа (Восстановлен) (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Компьютерлік желілердің қысқаша даму тарихы
| ЛЕКЦИЯ № 1. КОМПЬЮТЕРЛІК ЖЕЛІЛЕР
Кіріспе. Компьютерлік желілердің қысқаша даму тарихы Компьютерлік желілердің жіктелуі. Локальды және глобальды желілер Кіріспе. Компьютерлік желілердің қысқаша даму тарихы Компьютердің адам өмірінде пайда болғанына көп болған жоқ, бірақ кез-келген адам компьютерлік технология - біздің болашағымыз деп үлкен сенімділікпен айта алады. Компьютер алғашында пайда болғанда шаммен жұмыс істейтін және өте көп орынды алатын үлкен құрылғы болатын, оны орналастыру үшін бір бөлме де аздық ететін. Мұндай машинаны өңдеп шығару қазіргі кездегі машиналармен салыстырғанда аз өндірілетін. Уақыт өте келе, біртіндеп ғылыми ойлар және ғалымдардың мүмкіндіктері дамып, кішкене көлемді компьютерлер шындыққа жанаса бастады. Дербес компьютердің даму процесі күннен-күнге даму үстінде, болашақта компьютерлер кез-келген мекеменің ауыстырымсыз және қажетті атрибуты болып табылады. Ақпараттық технологияның интенсивті дамуының себебі болып ақпараттың сапалы да, тез өңделуінің жоғарылауы болып табылады. Компьютерлер халық қызметі мен білімі ортасына программалық жабдықталуын қамтамасыз ететін ортаға жақсы енді. Әрине, бұл біріншіден халық шаруашылығының әртүрлі салаларына ене алатын электронды есептеуіш техникасының дамуымен байланысты. Компьютерлерді желіде байланыстыру еңбектің өнімділігін жоғарылатуға мүмкіндік берді. Компьютерлер өндірістік қажеттіліктер үшін және білім алу үшін қолданылады. Компьютерлік желілердің қысқаша даму тарихы Интернет тарихына көз жүгіртетін болсақ ақпараттарды компьютер көмегімен қабылдау және таратудың алғашқы эксперименттрі 1950 жылдардан басталды және олар лабораториялық сипатта болды. 1958 жылы АҚШ ұлттық емес масштабта алғашқы ғаламдық желіні құру туралы шешім қабылдады. Бұл шешім СССР ұшырған алғашқы жердің жасанды серігіне АҚШ-тың реакциясы болды. Мұндай ғаламдық компьютерлік желі ретінде Пентагон құрастырған ракеталарды ұшыруды алдын-ала хабарлайтын ғаламдық желіні (NORAD- North American Aerospace Defense Command) айтуға болады. NORAD жүйесінің станциялары Канаданың солтүстігі Аляскадан бастап Гренландияға дейін, ал жерасты басқару орталығы Колорадо-Спрингс қаласына таяу жерде орналасты. Басқару орталығы 1964 жылдан бастап жұмыс істей бастады. Осы уақыттан бастап алғашқы ведомствалық ғаламдық желі іске қосылды деп айтуға болады. 60 жылдардың ортасынан бастап бұл желіге авиациялық, метериологиялық, басқа әскери және азаматтық қызметтер қосыла бастады. Бұл желінің жұмысын арнайы ұйым - АҚШ-тың қорғаныс министрлігіндегі перспективалық жобаердің басқармасы (DARPA- Defense Advanced Research Project Agency) басқарды. Бұл орталықтандырылған желінің негізгі кемшілігі ретінде желі жұмысының тұрақсыздығы болды, өйткені түйіндердің бірінде ақаулық болса, онан кейінгі барлық сектор істен шығатын еді. Америка құрама штатының қорғаныс министiрлiгiнiң болашаққа жоспар құру агенттiгi (DARPA) – тұңғыш компьютерлiк желiлердi ойлап тапқан және сол себептен ARPAnet деген атқа ие болы. 29 қазан 1969 жыл желiнiң туған күнi деп саналды SRI – Стенфорд университетiнiң UCLA – Лос-Анжелестегi Калифорния унверситетi UCSB – Cанта Барбарадағы Колифорния университетi UTAN – Юта штатының университетi Сурет 1. Төрт түйiннен тұратын ARPAnet-тiң құжаттық сызбасы Интернеттің 2-ші рет дүниеге келуі 1983 жылмен байланысты, себебі компьютерлік байланыстың программалық жабдықтауында революциялық өзгерістер болды. Ғаламдық компьтерлік желі жұмысының тұрақтануына TCP/IP хаттамасының енуі болды. 1983 жылдың қыркүйегінде ARPANET желісі NCP протоколынан TCP/IP протоколына көшірілді, бұл протокол қазіргі кезге дейін желілерді біріктіру үшін қолданылуда. 1983 жылы «Интернет» термині ARPANET желісіне байланысты айтылатын болды.1984 жылы домендік аттар жүйесі (DNS) жасап шығарылды. Осы уақыттан бастап DARPA желіні басқару жұмыстарын ұлттық ғылыми қорға (NSF) жүктеді. АҚШ-та бұл қор біздің еліміздегі Ғылым Академиясының қызметін атқарады. 1984 жылы АҚШ-тың Ұлттық Ғылым қоры (NSF) кішігірім желілерден тұратын (сол кездегі белгілі CSNET, Usenet және Bitnet желілерін қосқанда) кеңейтілген NSFNet аралық желісін құрды. Желі ARPANET принциптеріне негізделген, бірақ өткізу қабілеті әлдеқайда жоғары (56 кбит/с). NSFNet желісі бастапқыда ғылыми мекемелердің зерттеу әлеуетін біріктіруді мақсат етті. Сол 1984 жылы АҚШ Ұлттық Ғылым қоры бес суперкомпьютерлік орталықты құруды қаржыландыруды бастады: Принстон университетіндегі Джон фон Нейман орталығы Сан-Диего суперкомпьютерлік орталығы (ағылш.) (SDSC), Сан-Диегодағы Калифорния университетінің (UCSD) Иллинойс университетінің Ұлттық суперкомпьютерлік қосымшалар орталығы (NCSA) Теория орталығы (ағылш.) Корнелл университеті Питтсбург суперкомпьютерлік орталығы (ағылш.) (PSC) — Карнеги — Меллон университеті, Питтсбург университеті және Westinghouse компаниясының бірлескен жобасы NSFNet желісі бұл орталықтарды ғылыми-зерттеу ұйымдарымен байланыстыруы керек еді. Бастапқыда NSFNet желісі Иллинойс университетінің Ұлттық суперкомпьютерлік қосымшалар орталығы мен Корнелл университетінің теория орталығын байланыстырды. Бірақ жұмыстың алғашқы жылында NSFNet-ке шамамен 10 000 компьютер қосылды, көп ұзамай NSFNet-ке "Интернет"атағы берілді. 1990 жылы ARPANET желісі NSFNet бәсекелестігінен толықтай айырылып, жұмысын тоқтатты. 1992 жылдың қаңтарына қарай NSFNet-тің айлық трафигі 12 миллиард деректер пакетінен (1 трлн байт) асты. Желіге 7500-ге жуық шағын желілер қосылды, олардың 2500-ге жуығы АҚШ-тан тыс жерде болды. 1994 жылы желтоқсанда NSFNet тірек арналары T3 стандартына толығымен ауыстырылды, ол 44,736 Мбит/с жылдамдықты қамтамасыз етеді, сол жылы 1994 айлық NSFNet трафигі 10 трлн Байттан асты, желіге 4 мың ұйым және АҚШ, Канада және Еуропада 50 мыңға жуық желі қосылды. Алайда, көп ұзамай Америка үкіметі NSFNet арналарының көп бөлігін қоғамдық коммерциялық пайдалануға беру туралы шешім қабылдады. 1995 жылы 30 Сәуірде NSFNet желісі ресми түрде таратылып, ғылыми-зерттеу желісінің рөліне оралды. Танымалдықтың төмендеуіне қарамастан, NSFNet өмір сүруді жалғастыруда және суперкомпьютерлердің ғылыми әлеуеті мен есептеу қуатын біріктірудің бастапқы мақсатына қызмет етеді. Қазіргі уақытта NSFNet-те әйгілі Internet2 жобасы дамып келеді, ол өте жоғары жылдамдықта сандық байланыс орнатады. Әлемнің көптеген университеттері Internet2-ге қосылған. жүктеу/скачать 1,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|