Ұлы даланың ұлы ақыны-Абай! Джунусова Лəззат Есеп жəне аудит У2Б-тобының студенті Абай 1845 жылы 10 тамызда Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралы уезінің аға сұлтаны Құнанбайдың төрт әйелінің бірінен дүниеге келген
жүктеу/скачать 18,42 Kb.
|
эссе абай-2
|
Ұлы даланың ұлы ақыны-Абай! Джунусова Лəззат Есеп жəне аудит У2Б-тобының студенті Абай 1845 жылы 10 тамызда Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралы уезінің аға сұлтаны Құнанбайдың төрт әйелінің бірінен дүниеге келген. Абай отбасы ақсүйектер болған, атасы Өскенбай және үлкен атасы Ырғызбай олардың отбасында билеуші және билер болған. Ибрагимге жұбаныш пен отбасылық тәрбие беруде сәттілік болды, өйткені анасы Ұлжан да, Зере әже де өте дарынды және сүйкімді мінезді еді. Ананың оңай қолымен әкесінің есімін мейірімді Абай алмастырды, өйткені бала өзінің балалық шағында ерекше болатын ұқыптылық пен ойлаумен ерекшеленді. Бала кезінен басталған ауызша халықтық өнер мен үйде оқыту мектеп имам Ахмед-Риза медресесінде жалғасын тапты. Сонымен бірге Абай орыс мектебінде оқиды, бес жылдық оқуының соңына қарай өлең жаза бастайды. Бірақ ойдың дәуірін түсіну үшін ол сөздің жоғары мағынасында ойшыл болу керек. ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы Қазақстандағы осындай ойшылдардың бірі. Абай Құнанбаев болды. Абай Құнанбаев - ұлы ақын, қазақ халқының мақтанышы. Абай есімін оған бала кезінде анасы берген, ол «ойлы», «ақылды» дегенді білдіреді. Абай көп оқыды, халық ертегілері мен өлеңдерін тыңдады, шығыс тілдерін білді, шетелдік мәдениетке қызығушылық танытты. Ол дарынды композитор болатын. Өлеңдеріне 20-ға жуық әуен шығарды.Абай өлең жазуды ерте бастады, бірақ ұзақ уақыт бойы өзінің фамилиясымен шығармалар жарияламады. Абай көзі тірісінде бірде-бір кітап шығармаса да, бүкіл дала оның атын біліп, әндерін шырқады. Міне биыл Абай атамыздың 175 жылдығы толып отыр. Абайдың жалпы адамзаттық жүйесінде моральдық үлгі мен тілдердің маңызы зор. Ана тілі арқылы ойшының айтуынша, кең әлемге, адамгершілікке және кең көзқарастарға терезе ашылады, сізді басқа ұлттардың тілдерін үйренуге міндеттейді, өйткені адам ойшылы тек осылай ғана әлемдік рухтың ойшылдармен байланысын сезіне алады. Маған оның «Жаз» деген өлеңі ұнайды. Ол жаздағы дала өмірін суреттейді. Мұнда табиғат өздігінен болмайды, бірақ адаммен және оның өмірімен тығыз байланысты. Қанша құлшыныспен, жас әйелдердің киіз үйді қалай тігіп жатқандығы, қаздар мен үйректер қалай ұшып жатқандығы, қарт ерлер шатырдың көлеңкесінде шай ішіп, бір-бірімен әңгімелесетіні байқалады. Жайлаудың сипаттамасы өте әдемі берілген. Осы өлеңді оқығаннан кейін мен өзім Жайлауда қалып, таза ауамен тыныстап, хош иісті шай ішіп, түтін иіскім келді. Өзіңізді ең бақытты адам сияқты сезінесіз. Абай шығармасында «Хаклия» немесе «Қара сөз» туындылары ерекше орын алады - осы қырық бес біріктірілген - ұсақ, ұқыпты, көркем және стилистикалық, дайын фрагменттер. «Қара» термині «cos» (сөз) терминімен үйлесімде өте мағыналы емес: бұл римдік сөйлеу мен мәтіннен айырмашылығы - қайғы мен прозаның белгісі, сонымен қатар түркі дәстүрінен келе жатқан маңызды нәрсенің белгісі. Өткен жылы колледж бен университет басшылығының арқасында біз ұлы Абайдың туған жеріне «Жидебай-Бөрілі» мемлекеттік тарихи-мәдени және әдеби мемориалдық қорық-музейіне барып келдік. Мен Абайдың үйіне барып, оның өмірімен танысуға, оның қалай өмір сүргенін, балаларының және жақындарының тарихын білуге мүмкіндік алдым. Мен оның қабіріне басымды иіп, аяғы басқан жолмен жүріп өтіп, ұлы ақын мен жазушымызға жасаған жұмыстары мен болашақ ұрпаққа қалдырған білімі үшін алғыс айта алғаныма өте қуаныштымын. жүктеу/скачать 18,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|