Мақышев ж. К., Максимов п. В., ҚАдыров р. Т., Маханов а. С



Pdf көрінісі
бет127/144
Дата08.02.2022
өлшемі3,25 Mb.
#119363
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   144
Байланысты:
2 Өрттехникалық сараптама

Майлар мен өсімдік майы
Майлардың ішінде өсімдік майлары өздігінен жануға бейім. 
Қанықпаған химиялық байланысы бар және құрамында йод мөлшері көп 
(мақта, күнбағыс, джут және т.б.) бар қоспалар бар майлар аса қауіпті. Бұл 
қасиет жануар майларында аз байқалады. Табиғи кептіру майлары өсімдік 
майлары негізінде жасалады және өздігінен жануға бейім.
Мұнай өңдеу өнімдері болып табылатын минералды майлар құрамында 
қанықпаған қосылыстар жоқ, сондықтан олар өздігінен жануға бейім емес. 
Алайда, жұмсалған минералды майлар, егер олар жоғары температурада 
механизмдерде бола алса, термиялық өздігінен жануға белгілі бір үрдіске ие 
болады, яғни. пирофорлық күйге өтеді. Оттегі концентрациясының 
жоғарылауы жағдайында минералды майлар өздігінен тұтануы мүмкін.
Контейнердегі майлар немесе кептіру майлары өздігінен жанбайды. 
Бұл материалдардың өздігінен жануы үшін олардың ауамен байланысының 
дамыған беті қамтамасыз етілуі керек, яғни. олар кеуекті материалға 
қолданылуы керек, сонымен бірге қоршаған ортаға жылу берілісі шектеулі 
болатын беті бар. Майлар мен майлардың өздігінен жану қабілеті неғұрлым 
көп болса, соғұрлым майлы зат тығыздалады (белгілі бір шектерде, содан 
кейін өздігінен жану мүмкін емес).


124
Майланған материалдардың өздігінен жану мүмкіндігі ауа 
температурасының жоғарылауымен бірге жоғарылайды, сонымен қатар 
катализаторлар 
-
марганец, қорғасын, кобальт, тұзсыздандырғыштар деп 
аталатын тұздар, оларды тез кептіру үшін кептіру майларына қосылады [2].
Қазба көмірлер
Табиғи және өндірістік жағдайларда қоңыр және қара көмірлер 
өздігінен жануға ұшырайды. Көбінесе көмір шахталарында көмірдің 
өздігінен жануы орын алады. Көбінесе көмірді өздігінен жылыту және өзін
-
өзі тұтату, көмірді ұзақ уақыт сақтау кезінде қоймаларда байқалады. 
Террикониктер мен тау жыныстары өздігінен тұтанады, оның құрамында кем 
дегенде 10% органикалық компоненттер бар.
Көмірдің өздігінен жануының негізгі себептері 
-
олардың булар мен 
газдарды тотығу және адсорбциялау қабілеті.
Төмен температурада көмірдің тотығуы баяу болғанымен және аз жылу 
бар екеніне қарамастан (1 мл қосылған оттегіне 1,25 Дж), көмірдің үлкен 
жинақталуында өздігінен жану жүреді, оған қоршаған ортаға жылу беру 
қиынға соғады. Тотығу үрдістері ылғалмен катализденеді, сондықтан 
дымқыл көмірлер өздігінен жануға бейім. Екінші жағынан, ылғалдылықтың 
жоғарылауы жылу өткізгіштігін жоғарылатады және сәйкесінше қоршаған 
ортаға жылу беруді арттырады [2].


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   144




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет