Мазмұны Кіріспе І тарау. Аминдер



бет3/14
Дата25.11.2022
өлшемі1,51 Mb.
#159739
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Байланысты:
Дип.-Ароматик-аминдер

1.3.Физикалық қасиеттері.
Қарапайым аминдер — метиламин, диметиламин және триметиламин — суда жақсы еритін, аммиактың иісі тәрізді газдар. Жеңіл басқа аминдер — аммиактың иісінде иісі бар сұйық заттар. Күрделірек аминдер — балықтыкіндей жағымсыз иісті сұйық заттар. Ауыр аминдер—суда ерімейтін, иісі жоқ қатты заттар.
Көміртек атомдары бірдей жағдайда біріншіліктің қайнау температурасы жоғары ең төмені үшіншіліктік аминдер. Мысалы, диэтиламин 56° С-де қайнайды, бутиламин 76° С, Н-гексиламин (біріншілік) 129°С-де, дипропиламин (екіншілік) 110,7°С-де, ал триметиламин (үшіншілік) 89,5° С-де қайнайды. Ең жабайы аминдер аммиактай емес ауада жанады.





1.4.Химиялық қасиеттері
Химиялық жағынан аминдердің аммиакпен көп ұқсастықтары бар: нуклеофильдік заттарға ұқсап әр түрлі реакцияларға кіріседі. 1.Аминдердің судағы ерітінділерінің айқын түрде негіздік сипаттары бар; оның себебін аммонийдің гидрототықтарының толық ионданған алкилмен алмасқан туындыларының түзілуінен деп түсінуге болады:






2. Аминдер минералдық қышқылдармен алкилмен алмасқан аммоний тұздарын береді:



Аминдердің негізгі қасиеттерінің себебі — азот атомыың бос (үлеске түспеген) электрондарының протон қосып алғыштық қабілеттілігі
Аминдердің негізділігі аммиактікінен жоғары, оның себебі, радикалдардың индукциялық эффекті азот атомындағы электрондық тығыздықты күшейтеді және азоттың электрондарының активтілігін де күшейтіңкірейді (электрондар протонды берігірек ұстайды).
3.Аминдердің алкилденгіштік қабілеті бар.



4.Аминдерді ацилирлеуге болады, жекелеп айтқанда ацетилдендіруге болады. Сірке ангидриді мен немесе хлорлы ацетилмен ацетилдендіруге болады:



Ацилирлеу реакциясы — әдеттегі нуклеофильдік қосып алу орын басу реакциясы:





5.Азотты қышқыл әрекеті біріншілік аминдерді спирттерге екіншіліктерін нитрозоаминдерге, әкеліп тірейді, ал үшіншілік аминдермен реакцияласпайды:




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет