Мәдениет семиотикасы ұҒымының ТҮсініктері
жүктеу/скачать 0,75 Mb. Pdf көрінісі
|
мәдениет10
| Семиотика түрлері:
Чарльз Сандерс Пирс белгіні «біреулерге арналған нәрсе» деп анықтады және семиотикаға қосқан үлкен үлесінің бірі белгілерді үш негізгі түрге жіктеу болды: 1. белгіге сілтеме, ол өзінің референтіне ұқсайды (мысалы, жол белгісі) құлаған тау жыныстары); 2. референтпен байланысты индекс (түтін оттың белгісі болғандықтан); 3. тек кана шартты белгілермен (сөздермен немесе жол сигналдарымен) сілтеме жасаумен байланысты символ. Пирс сонымен қатар белгі ешқашан белгілі бір мағынаға ие бола алмайтындығын көрсетті, өйткені мағынасы үнемі білікті болуы керек. Семиотика 3 топқа бөлінеді : Бірінші топ таңбалық – иконы. Бұл таңба мен таңбалық объект арақатынасы. Мысалы: «портрет»нақты адамды бейнелеу. Екіншісі таңбалық – индексы. Кеңістік пен уақыт аралығындағы таңба мен белгіленетін объект. Оған мысал келтірер болсақ: «түтін» оттың белгісі, «жол көрсеткіштер». Үшінші топ таңбалық – символ. Таңба мен объектің арасындағы конвенционалды келісім. Бұл таңбалық – символға келісім, салт – дәстүр немесе жай ғана кездейсоқтық жатады Семиотика деңгейлері Ғылыми еңбектерде Семиотиканың үш денгейде жіктелетіні көрсетілген: 1. Таңбалар арасындағы, сөз тізбегіндегі қарым-қатынасты білдіретін синтактика ; 2. Таңба мен сол арқылы белгіленген заттың арасындағы қарым- қатынасты білдіретін семантика ; 3. Таңба мен оны пайдаланушылардың арасындағы қарым- қатынасты білдіретін прагматика . Мәдениет семиотикасы туралы сөз қозғағанда біз мәдениеттің таңбалық сипатын , мәні мен ақпарат беруші жүйесін айтамыз . Бір мәдениетті түсіну дегеніміз - оның семиотикасын түсіну , оның таңбалық сипаттагы құпияларын ашып оқу. Семиотика нақты тарихи жайттардан бөлек таңбаларды зерттемейді . Семиотика қорытындылаушы жүйе . Семиотика және семантиканы зерттеу әр кезеңдерде Ч. Пирс, Ч. Моррис, Э. Кассирер, К. Лангер, М. Фуко,Б. Рассел, Р. Барт, В. Тэрнер, К. Леви - Стросс, А.Ф. Лосев , сияқты т.б. ғалымдардың еңбектерінде қамтылады . Мәдениеттің рәміздік функцияларын зерттеу - бірқатар ғалымдардың: этнология , мәдениеттану , философия , лингвистика , археология және тағы басқаларының да өзекті тақырыптары болып табылады . Рәміз , белгі және олардың мәдениеттегі маңызды мәселесімен М.А. Бахтин,В.Я. Пропп, П.А. Флоренский, т.б айналысты . КСРО-да семиотиканы В. Иванов , Т.В. Гамкрелидзелер және т.б өңдеді . Рәмізді мәдениеттанулық категория ретінде Ю.М. Лотман , В.Я. Пропп, В.Ч. Антоновтар қарастырған . Мәдениеттегі белгі теориясын және белгілік жүйелерді Тарту - Мәскеу мектебінің өкілдері: Ю.М. Лотман, Б.А. Успенский , В.Н. Топоров, Т.В. Цивьян, Ю.К. Лекомцев, А.М Пятигорский және басқалары дайындаған еді. Семиотика маңызы Семиотикалық дәстүр коммуникацияның маңызды бөлігі ретінде белгілер мен белгілерді зерттеуді зерттейді. Семиотика лингвистикадан айырмашылығы тілдік емес белгілер жүйесін де зерттейді. жүктеу/скачать 0,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|