2. Херфиндаль – Хиршман индексі – нарықта қызмет жасайтын барлық фирмалардың
нарықтық үлесін көрсетуге мүмкіндік беретін нарықтық шоғырлануының көрсеткіші.
Сондықтан Херфиндаль – Хиршман индексі олигополистік нарықты талдау үшін қолданады. Ол
әр фирма сатуларының үлестер төртбұрыштары сомасы ретінде есептеледі:
I
HH
= q
1
2
+q
2
2
+q
3
2
+ … +q
n
2
= ∑q
i
2
, мұнда q
i
– фирманың сату үлесі пайыздық білінуінде.
Индекстің мағынасы неғұрлым көп, нарықтағы шоғырлану соғұрлым жоғары және
фирмалардың нарықтық үлестерінің таратылуы (үлестіруі) соғұрлым бірдей болмайды. Егер
нарық монополиялық болса, Херфиндаль – Хиршман индексі 10000 тең, өйткені q
1
= 100. егер
нарықта 100 фирма болса,
I
HH
= 100. Херфиндаль – Хиршман индексі монополияға қарсы
саясаттағы тәжірибеде кең қолданады. АҚШ 1000 жетпейтін индекс шоғырланбаған деп
есептеледі, 1800 жуық – орташа шоғырланған, 1800 астам – жоғары монополияланған.
