қор қайтарымы деп аталады.
3. Шекті өнім МР (marginal product) – ауыспалы фактор бірліктерінің қолдануын
көбейтуден алынған жиынтық өнімнің өсімі. MP
L
=ΔTP/ΔL; MP
K
= ΔTP/ΔK
1. Жиынтық, орташа және шекті өнімдердің графиктері 50 суретте көрсетілген.
TP TP
max
Графикте жиынтық, орташа және шекті өнімнің көрсеткіштері арасында өзара қатынас бар
екендігі көрінеді.
2. шекті өнім орташа өнімнен асқан жағдайда, орташа өнім көбееді (МР>АР);
3. орташа өнім шекті өнімнен асқанда, орташа өнім азаяды (МР<РР);
4. орташа өнім шекті өнімнің қисық сызығының қиылысу нүктесінде өзінің ең жоғары
маңызына жетеді (МР = АР).
Егер шекті өнім нольге тең болса, жиынтық өнім өзінің ең жоғары маңызына жетеді.
Жоғарыда қаралған факторлардың ауысу мысалын бір фактор ауыспалы, ал екінші тұрақты
болатын ахуалға көшіруге болады: ауыспалы фактордың қайтарымы түседі, яғни ауыспалы
фактордың шекті өнімі де қысқарады (оны жұмыскерлер мен станоктар мысалында көрсетуге
болады). Ауыспалы фактор шекті өнімінің қысқаруы
