Функционалды емес сұраныс – басқа факторлармен, ең алдымен пайдалылыққа сыртқы
ықпалдармен себептелген сұраныс. Бұл сұраныс 3 құрауышқа бөлінеді:
1.
Көпке қосылу әсері, көппен болу себебінен туған сұраныс, бұл тауарды басқалар
сатып алса, мен де олардан калмаймын деген тілек.
2. Сноб әсері, яғни «топтан ерекшелену» тілекпен себептелген сұраныс. Ол «көпке қосылу
әсеріне» қарсы бағытта әрекет жасайды.
3. Веблен әсерімен себептелген сұраныс, яғни жұртқа көрсету, мақтану үшін туындайтын
сұраныс.
Пайдалылықтың ординалистік (реттік) теориясы (Дж.Хикс, В.Парето, Е.Слуцкой,
Р.Аллен) тұтынушы мінез-құлқын зерделеуге басқа методологиялық амалды (тәсілді) ұсынады.
Ол тұтынушының өзі игілік пайдалылығының реттік салыстыруына негізделген. Тұтынушы
барлық игіліктерді белгілеген ретке, ең бағалыдан бағасызға дейін қойып, өзі таңдайды.
Тұтынушы реттік салыстыруында басшылыққа алатын заңдылықтарды анықтау үшін
ординалистер тұтынушылар ұнатуларының қалыптасу жалпы қағидаларын баяндайтын
аксиомаларды (ғылыми айқын шындық) әзірлеген:
