Оң сыртқы әсерлер
- бұл мәмілеге қатысушы экономикалык
субъектілердің үшінші тұлғаларға қолайлы әсер етуі, бұл ӛнім
бағаларда кӛрсетілмеген пайдалылық.
Оң сыртқы әсерлер кезінде шекті қоғамдық пайдалылық
шекті жеке пайдалылықтан асып түседі.
MSB = МРВ + МЕВ,
мұнда MSB - бұл шекті коғамдық пайда;
МРВ - бұл шекті жеке пайда;
МЕВ - бұл шекті сыртқы пайда.
Оң сыртқы әсерлер шығарудың жеткіліксіз кӛлемінде
жасалады. Ӛндірістің тиімді кӛлемін (Q*) қамтамасыз ету үшін,
үшінші тұлғаның арқасында оң сыртқы әсерлер алатын және ӛз
салымын оның тұтынуына енгізетін осындай механизм қажет.
Оң сыртқы әсерлерді реттеудің мемлекеттік саясаты
жасалады:
1)
мемлекеттік кәсіпорындарды қаражаттандыру (13.3, а-
сурет);
2)
ӛндірушілерді қаражаттандыру (13.3, b-сурет).
135
13.3-сурет - Оң сыртқы әсерлер
Сыртқы әсерлерді шешу факторы шекті қоғамдық шығындар
және шекті қоғамдық пайда теңдігінің жетістігінде болады:
MSC=MSB
Ӛзін-ӛзі тексеруге арналған сұрақтар:
1.
Қоғамдық игіліктер деп нені түсіну керек?
2.
Қоғамдық игіліктердің негізгі қасиеттерін атаңыз.
3.
Таза жеке игіліктің қоғамдық игіліктен айырмашылығы
неде?
4.
Сыртқы эффектілер деген не?
5.
Неге сыртқы эффектілер тиімсіздікке әкеледі?
6.
Теріс сырткы эффектілердің салдары қандай?
7.
Мемлекет сыртқы эффектілерді қандай түрде реттейді?
8.
Оң сыртқы эффектінің мысалдарын келтіріңіз.
136
Достарыңызбен бөлісу: |