– 1. Жеке жер иеліктері билеушілері дербестікке ұмтылды 2. Қыпшақ көсемдері дербес мемлекет үшін күресті
ХІ ғ. басында өмір сүруін тоқтатқан ел – Қимақ
Қимақтардың орнына келген тайпа –Қыпшақ
Қаған жанындағы іс-басқарушылар саны – 11
Х ғ. басында Қимақ қағанатының шегарасында тыныштық орнағандығының дәлелі – Еділ бойынан, Орталық Азиядан келетін сауда жолдарының көптігі
« Сыртқы саясатта олар айтарлықтай батылдық танытты. ІХ ғасыр ортасына қарай олар шығыста Алтайдан, батыста Жайыққа дейінгі тайпаларды біріктірді.
....... Енисей қырғыздарының еліне баса-көктеп кіруі туралы деректер тарихтан белгілі. Олар оғыздармен бейбіт қарым-қатынас орнатты» . Мәтіндегі тайпаны ата – ҚИМАҚ «Х ғасырдың басында .... қағанаттың шегарасында тыныштық орнады. Әскери шабуылдар көбінесе көршілердің тату қарым-қатынасымен алмасты. Бұған Еділ бойынан, Орталық Азиядан ..... барған көптеген сауда жолдары дәлел бола алады. Ұлы Жібек жолы да Ертістегі ....... ордасына жеткен». Мәтіндегі мемлекетті ата - ҚИМАҚ
