В. Степанов бастаған орыс елшілерінің Тәуекел ханға келген жылы:
A) 1573 ж.
B) 1694 ж.
C)1595ж.
D) 1582 ж.
E) 1594 ж.
Кіші жүз бен Орта жүз жерінің көп бөлігін азат еткен шайқас:
Аңырақай.
Бұланты.
Ордабасы.
Күлтөбе.
Қарақұм.
Сібір хандығының астанасы:
Искер.
Қазан.
Орда-Базар.
Астрахан.
Сарайшық.
1573 жылы Қазақ хандығына келген орыс елшілігін бастаған:
Т.Чебуков.
С. Мальцев.
В. Степанов.
Б. Доможиров.
А. Тевкелев.
Тәуекел ханның Құл-Мұхаммед бастаған елшілерінің Мәскеуге Федор патшаға достық келісім жасау үшін барған жылы:
A) 1569
B) 1595
C) 1573
D) 1694
E)1594
1640 жылы салынған бекініс:
Железинск.
Өскемен.
Омбы.
Гурьев.
Өскемен.
Жоңғар хандығының құрылуы:
A) 1628 ж.
B)1635ж.
C) 1643 ж.
D) 1653 ж.
E) 1665 ж.
Сауда қатынасын дамыту мақсатында Иран(Парсы), Византиямен байланыс орнатуға ұмтылған түрік қағаны:
Үшлік
Білге
Иштеми
Сұлу
Мұқан
Мәтінде сипатталған шайқасты анықтаңыз.
«Қаған арабтарға қарсы Орта Азиядағы халықтардың күресін пайдаланып, оларды қолдап, жәрдем беруге тырысты...
Қаған арабтарды біржолата талқандау үшін 737 жылы ондағы қарлұқтармен бірлесе отырып, арабтарға соққы берді. Алайда жеңіске қуанған тохарлықтар мен түргеш әскерлері ертерек тарап кеткен еді. Мұны пайдаланған арабтар шағын әскерімен қалған Сұлу қағанға күтпеген жерден шабуыл жасап, жеңіліске ұшыратты:
Навакеттегі шайқас
Атлахтағы шайқас
Тохарстандағышайқас
Самарқандағы шайқас
Бұхарадағы шайқас
Батыс Түрік қағанатында ел, халық деген ұғымды білдірді:
Бұдұн
Тархан
Тат
Шад
Елтебер
Жужандар Түрік қағанатынан түпкілікті жеңілді:
Мұқанқағанкезінде
Иштеми қаған кезінде
Қара-Еске қаған кезінде
Тобо қаған кезінде
Бумын қаған кезінде
751 ж. Атлах шайқасындағы арабтардың жеңіске жетуі әсер етті:
Түргеш қағанатының өркендеуіне
Түрік қағанатының ыдырауына
Қарлұқ қағанатының құлауына
Қазақстандаисламдінініңтаралуына
Отырықшы қала мәдениетінің құлдырауына
682 жылы Шығыс Түрік қағанаты өз мемлекетін қалпына келтірді:
Моңғолияда
Жетісу
Қытай
Солтүстік Кавказ
Қара теңіз жағалауы
Ерте орта ғасырларда Жетісу жерінде теңге шығару ісін дамытқан бірлестік:
Наймандар
Қимақтар
Түргештер
Керейлер
Қыпшақтар
Түргеш қағанатының батыс бағыттағы басты жауы:
Қытайлар
Арабтар
Моңғолдар
Қимақтар
Шығыс Түріктер
Шығыс Түрік қағанатын қуатты мемлекетке айналдырған қаған:
Бумын
Мұқан
Қара Еске
Қапаған
Тардуш
Батыс Түрік қағанатындағы «тархан» сөзінің мағынасы:
Мұрагерлер
Қарапайым халықтар
Құлдар
Сотістерінатқарушылар
Салық жинаушылар
748 жылы Түргештердің астанасы Суяб қаласын басып алған:
Кушан империясы
Ұйғыр қағанаты
Қытайимпериясы
Тибет патшалығы
Шығыс Түрік қағанаты
Түрік қағанаты мен Византия империясының одақтасу нәтижесі:
Оңтүстік Қазақстандағы қала мәдениетінің құлдырауы
ҰлыЖібекжолыдамуыныңкүшеюі
Орта Азиядан келетін керуен салығының азаюы
Халық санының өсуі
Ғылымның дамуы
Салық жинаушылар
Түрік қағанаты екіге бөлінді:
VI ғ. І жартысында
VIIғ. басында
VIII ғ. басында
VI ғ. ІІ жартысында
V ғ. ортасында
552 жылы түріктер талқандаған қағандық:
Жужан
Эфталит
Соғды
Кушан
Тохар
Арабтар мен түргештер қытайларлы Жетісудан біржола қуған кезең:
VII ғ. басы
VI ғ. ортасы
VI ғ. аяғы
VIIIғ. ортасы
VIII ғ. аяғы
973-1050 жылдары өмір сүрген энциклопедист ғалым:
ӘбуРайханәл-Бируни
Махмұд Қашқари
Исқақ әл-Фараби
Сүлеймен Бақырғани
Әбу Насыр әл-Фараби
Қожа Ахмет Йассауи өмір сүрді:
ХІІғасырда
ІХ ғасырда
Х ғасырда
ХІІІ ғасырда
ХІ ғасырда
Ұлы Жібек жолының Алакөл(Жетісу) жанымен Шығысқа өтетін қақпасы:
Қытай
Тарбағатай
Жоңғар
Сарқан
Алтай
«Күлтегін» және «Тоныкөк» жазулары:
Көне сурет туындылары
Ислам діні ескерткіштері
Сардоба ғимараттары
Будда дінінің жәдігерлері
Көнетүріктікәдебишығармалар
Түріктердің жазба әдебиеті дүниеге келген уақыт:
V ғасыр
VI ғасыр
XI ғасыр
VIIIғасыр
X ғасыр
Дың және Сардоба ғимаратының ұқсастығы:
Ислам дінін насихаттауға арналған
Мұнаралары биік болды
Атақты адамдар басына тұрғызылды
Құрылысыкиізүйгеұқсас
Қорған қызметін атқарды
Орта ғасырларда Қазақстанда қалалардың өркендеп, көркеюіне әсер еткен фактор:
ҰлыЖібекжолыныңжандануы
Моңғолдардың келуі
Түрік қағанатының орнауы
Батыс елдерінің шабуылы
Көшпелі мал шаруашылығының дамуы
М.Қашқари «Түрік тілдерінің сөздігі» еңбегін жазды:
Х ғасырда
ХІІІ ғасырда
ІХ ғасырда
ХІІ ғасырда
ХІғасырда
«Ақиқат сыйы» еңбегінің авторы:
Қожа Ахмет Йассауи
АхметИгүнеки
Сүлеймен Бақырғани
Қадырғали Жалаири
Әбу Насыр әл-Фараби
Жібек жолының халықаралық қатынас жағынан дами бастаған кезеңі:
Б.з.б. І ғ. басы
Б.з.б. І ғ. соңы
Б.з.б.ІІғ. ортасы
Б.з. ІІ ғ. ортасы
Б.з.б. ІІІ ғ. басы
Дың ескерткішінің сардобадан айырмашылығы:
Қаза тапқанадамбасынасалынды
Қорған рөлін атқарды
Будда храмы болды
Айырмашылығы болған жоқ
Шаруашылық мақсатында салынды
«Хұсрау мен Шырын» еңбегінің авторы Кутбтың шыққан тегі:
Араб
Ұйғыр
Парсы
Қыпшақ
Шағатай
ХІІ ғасырда өмір сүрген сопылық ілімінің насихатшысы :
Қ.А.Йассауи
М.Хусеин
Ж.Баласағұн
М.Х.Дулати
А.Игүнеки
Ж.Баласағұни «Құтадғу білік» еңбегін жазды:
Х ғасырда
ХІІІ ғасырда
ІХ ғасырда
ХІғасырда
ХІІ ғасырда
Мәтінде сипатталған тарихи дастандардың түріктерде ненің дамығандығын көрсетеді.
Бұлар нағыз тарихи дастандар. Мұнда Түрік қағанатының құрылуы мен дәуірлеуі, ақырында күйреуі жайында айтылады. Дастандардағы тарихи суреттер әдеби-көркемдік тәсілдермен өрнектелген...Мәселен, «Өлімнен ұят күшті» немесе «Жұқаны таптау оңай» деген сияқты тіркестерді кезіктіруге болады:
Ауыз әдебиетіне қарағанда жазба өнерінің ерекше дамығандығын
Қала мәдениеті, отырықшы өмір мен сауданың ерекше дамығандығын
Рухани өмірінде Ислам мен шамандық діндердің қатар дамығандығын
Жазба өнері пайда болғанға дейін ауызша әдебитілдіңдамығандығын
Жазба әдебиет пен ауыз әдебиетінің бір уақытта пайда болып дамығандығын
Х-ХІІ ғасырлар аралығында жататын тарихи ескерткіштер:
Ақыртас, Білеулі ғимараты
Дәуітбек, Алаша хандар кесенелері
Дың ескерткіштері, сардобалар
Көккесене, Ахмет Йассауи кесенесі
АйшаБибі,Бабаджақатынкесенелері
Түріктердің өнеріне қатысты мәтінді оқып, не туралы айтылғанын анықтаңыз.
«Олар мазмұны жағынан екі топқа бөлінеді: біріншісі – салт алттылар, қаумалап аң аулау, көшіп-қону, жекпе-жек бейнеленген көріністер, екіншісінде тағы аңдардың бейнелері көп беріледі. Салт атты жауынгерлер бейнесі – түрік қағанаттарының әскери-саяси сипатын танытады. Олардың қолында ту бейнеленген»:
Терракоталар
Көркем керамика
Балбал тастар
Ұсақ пластика
Жартастағысуреттер
Орта ғасырлардағы Жетісу жеріндегі қала:
Жанкент
Талғар
Сығанақ
Отырар
Жент
Қазақстандағы түрік дәуірінде кең тараған балбал мүсіндері негізінен жасалды:
Қыштан
Мыстан
Тастан
Темірден
Ағаштан
Ахмет Йассауидің жолын қуған шәкірттерінің бірі:
Әбу Райхан әл-Бируни
Әбу Насыр әл-Фараби
Жүсіп Баласағұн
Арыстан баб
СүлейменБақырғани
VI-IX ғасырда отырықшылық мәдениет орталығы болған Отырар, Йасы, Сығанақ қалалары орналасқан аймақ:
Жетісу
Батыс Қазақстан
ОңтүстікҚазақстан
Алтай
Сарыарқа
Жетісу жерінде орналасқан ортағасырлық қала:
Сауран
Сығанақ
Имақия
Баласағұн
Сарайшық
Орта ғасырда егіншілік өркендеген өңір:
Нарын
Шу
Қарақұм
Сарыарқа
Тарбағатай
Тараз маңында орналасқан кесене:
Бабаджа-қатын
Рабиға-сұлтан Бегім
Қорқыт Ата
Әбілқайыр хан
Жошы хан
Әбу Насыр әл-Фараби туған қала:
Суяб
Сығанақ
Тараз
Отырар
Сауран
Қарлұқ қағанатының орталығы болған қала:
Суяб
Талхиз
Жаңакент
Ашнас
Иқан
Аварлардың басқаша атауы:
Кушандар
Түркілер
Эфталиттер
Тохарлар
Жужандар
Түргеш қағанатының ордасы болған қалалар:
Суяб, Сығанақ
Навакет, Суяб
Тараз, Баласағұн
Суяб, Күңгіт
Күңгіт, Испиджаб
VII ғасырдың басында ұзақ уақытқа созылған тартыстан тұралап, ыдыраған ел:
Шығыс Түрік қағанаты
Қарлұқ қағанаты
Батыс Түрік қағанаты
Оғыз мемлекеті
Түрікқағанаты
Батыс Түрік қағанатының негізгі екі тайпасы:
Дулужәне нушеби
Соғды және дулат
Дулат және қоңырат
Ташлық және бұлақ
Бөрі және дулу
Ақ Орданың Алтын Ордадан біржола бөліне бастаған уақыты:
ХІІІ ғ-ң ІІ ширегі
ХІІІ ғ-дан бастап
XV ғ-ң ІІ ширегі
XIVғ-ңІІширегі
XIV ғ-ң І ширегі
Орда Ежен билік құрған мемлекет:
Алтын Орда
АқОрда
Моғолстан
Әбілқайыр хандығы
Ноғай Ордасы
Ақ Орданың аумағы Жошының осы балаларының иелігін қамтыды:
Орда ЕженменШайбаниханның
Үгедей мен Шағатай
Мөнке мен Төле
Ерзен мен Мүбарак
Мүбарак пен Өзбек
Әмір Темір мен Тоқтамыстың арасындағы қайшылықтың себебі:
Моғолстан тағына талас
Сарайшық қаласына таласуы
Тоқтамыстыңтәуелдіболуданбастартуы
Түй-Қожаның қайтыс болуы
Қажы-Тархан қаласына талас
Ақ Орда билеушісі болған Барақтың мақсаты:
Темірдің ұрпағы Ұлықбектің қол астына өту
Алтын Орда мемлекетін қайта құру
Сырдариябойындағықалалардықайтару
Мауереннахрды өзіне қарату
Ақ Орданы әлсірету
561. Алтын Орданың негізін қалаған хан А) Шыңғыс
В) Берке С) Өзбек
D) Мөнке Е)Батый
562. Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін – деп жариялаған хан
А) Батый В) Берке С)Өзбек
D) Тохты Е) Мөңке
563. Алтын Орда тағында билігін нығайту үшін Тоқтамыстың Мәскеуді өртеген жылы
А) 1380 ж.
В) 1382ж.
С) 1383 ж.
D) 1385 ж.
Е) 1386 ж.
564. Алтын Ордада әскери билік кімнің қолында болған:
А) уәзірлердің В) басқақтардың С) бектердің
D) даругтердің Е)беклербектің
565 Алтын Ордада уәзірлер билік жүргізген сала: А) әскери іс
В) салық С) елшілік
D) кеңесші
Е)азаматтықіс
5666. ХШ ғасыр мен ХV ғасыр басында Шығыс Дешті қыпшақта өмір сүрген мемлекет
А) Алтын Орда В)АқОрда
С) Моғолстан
D) Ноғай Ордасы
Е) Әбілхайыр хандығы
Ақ Орданың астанасы А) Суяб
В)Сығанақ С) Үзгент
D) Шаш Е) Яксарт
Ақ Орданың күш-қуатын нығайтқан хан А) Ерзен
В) Мүбәрәк С)Ұрысхан
D) Тоқтамыс Е) Барақ
1379 ж. Тоқтамыстың Темір-Мәлікті жеңіп билікті қолына алған қаласы
А) Суяб В) Шаш С) Ашнас
D) Жент
Е)Сығанақ
Ақ Орданың орнына келген мемлекет: А)Әбілқайырхандығы.
В) Моғолстан.
С) Ноғай Ордасы.
D) Қазақ хандығы. Е) Алтын Орда.
Алтын Ордада тұратын моңғолдардың көбі
XIV ғ. қарай:
А) Моңғолияға қоныс аударды В) Отырықшы халыққа айналды С) Будда дінін қабылдады
Д) Толық түркіленіп, мұсылманға айналды Е) Христиан дінін қабылдады
Моңғол империясының әскери-әкімшілік аймағының сол қанаты:
А) Кекілташ В) Даруға С) Барунгар Д) Кул
Е) Жоңғар
Ақ Орда хандығының территориясы: А) Жетісу
В) Шағатай ұлысының жері С) Мауереннахр
Д) Шығыс Дешті Қыпшақ Е) Орта Азия
Мәтіндегі сипатталған Тоқтамыс Алтын Орда билігін өз қолына алуда пайдаланған тарихи оқиғаны анықтаныз:
«Бұл әлсіздікті пайдаланған Жошы ханның екінші ұрпаы Тоқтамыс Әмір Темірдің көмегімен Алтын Орданың билігін өз қолына алған. Билігін нығайту үшін Тоқтамыс Әмір Темірдің көмегімен Алтын Орданың билігін өз қолына алған. Билігін нығайту үшін Тоқтамыс 1382 ж. Мәскеуге жорық жасады. А) Алтын Орда мен Египет арасындағы ұзақ жылғы соғысты
В) Алтын Орда ханы Беркенің Кавказ жеріне соғыста қаза табуын
С) Алтын Орда әскерлерінің орыс әскерлерінен жеңілуін
Д) Әмір Темірдің Сарай Берке қаласын басып алуын Е) Ұрұс ханның Алтын Орда жеріне жорығын
1201 жылы Шыңғыс ханға қарсы шығу үшін құрылтайға жиналғандар:
XV ғасырда қалыптасқан саяси-тарихи жағдайлар қазақ халқының ... әсер етті.
Ұлттықмемлкетболыпқұрылуына
Сыртқы саясатының дамуына
Күшейуіне
Әлсіреуіне
Бірігуінің аяқталуына
«Қазақ сұлтандары хижраның 870 жылдары (1465-1466) билей бастады» деген мәлімет келтірілген тарихи шығарма:
МұхаммедХайдарДулати«Та’рих-и-Рашиди»
Оғызнама
Кодекс куманикус
Шежірелер жинағы
Тарих-и-Абулхаир-хани
Қазақ хандығының алғашқы территориясы:
Іле өзені
Жайық өзені
ШуменТаласөзендері маңы
Дешті Қыпшақ жері
Сарыарқа
Қазақ хандығы үшін саяси-эканомикалық және әскери-стратегиялық жағынан маңызы зор болған қалалар :
Сырбойындағы
Жетісу аймағындағы
Шу өзені бойындағы
Іле аймағындағы
Талас өзені бойындағы
XV ғасырдың аяғындағы Қазақ хандығының негізгі қарсыласы:
Көшім
Шайбанихан
Жүніс хан
Әмір Темір
Уайс хан
Қазақ хандығының құрылуы мен нығаюы мына жағдайды тоқтатты:
Қақтығыстарды
Тайпалардың қоныс аударуын
Ішкі феодалдық қырқыстар мен талас тартыстарды
Хандардың озбырлығын
Билік үшін талас тартысты
585. XV ғасырдың 70 жылдарында қазақ хандарының басып алған жерлері
А)Сырдария мен Қаратау өңірі В) Сібір хандығының жерін
С) Қазан хандығын
D) Астрахан жерін Е) Моғолстанды
586. Бұрындық хан билеген жылдар: A) 1479-1510 жж.
B) 1480-1505 жж.
C)1480-1511жж.
D) 1482-1511 жж.
E) 1483-1512 жж.
592. XVIІ ғасырдың басында Қазақ хандығында бір мезгілде билік құрған екі хан:
Есім, Тұрсын
Тәуекел, Шығай
Тәуке; Тұрсын
Жәңгір, Тәуке
Хақназар, Тәуекел
595. 1611 ж. Ташкент түбінде Есім ханмен ұрысқа түскен Бұқар ханы:
Абдоллах
Фахреддин
Абд ар Рашид D) Имамкули
E) Жүніс
XVI ғасырда билік еткен хандар: А) Керей, Жәнібек
В) Жәңгір, Абылай С) Шығай, Тәуке Д) Есім, Тұрсын
Е)Тахир,Хақназар
1598 жылы Тәуекел асқан ерлікпен қаза тапты: А) Түркістан маңында
В) Ташкент маңында С) Бұқаратүбінде
Д) Созақ маңында Е) Сауран түбінде