Абай уят туздшп аркылы иманы бар адамнын мшезш анык суретгейда. Демек, Абай ислам даншщ тербиелж релш жогары багалаган. А бан ды ислам дш1мен катар езге де дшдер кызыкгырып, будда даншщ он пары- зымен таныекан. Аталмыш парыздын да алга койган максаты адамды тузу жолга салу болгандыктан, улы ойшыл оларды ерекше кундылык рет1нде кабылдаса керек. Когамдагы келеназ кубылыстармен, елеуметпк эдалетпзшкпен курес- кен Абайга: 'Абай. 2
томдык шыгармалар жинагы. 2
-т. Алматы: Жазушы,
1986.
183
- 6
. 90
1) 0м1рд1 олпрме, кор кылма, сыйла; 2) Урлама, тонама, енбепннщ пайдасын эрммге типз; 3
) Арамдыктан сактан, ойелден аулак бол; 4) @т1р1к айтпа, шындыкты айтуга корыкпа, б1рак акикатпен айт; 5
) Жаныннан осек шыгарма, б 1
реудщ айтканын б!реуге айтпа; 6) Ант 1шпе; 7
) Бос сезге уакыг болме, орынды сойле, ойтпесе ундеме; 8) Мактам кума, кундеме, жакыныннын жаксылыгына куан; 9
) Журепнд! ашудан тазарт, душпанынды жек корме; 10
) Сежмазджтен кутыл, хакикатты угуга тырыс1 - деген будда нор- малары оз дуние танымындай болды. Бул парыздар ойшылдын шыгарма- ларынан айкын ангарылады. Сойтт, Абай дшнщ когамдык институт репндеп аткаратын функ- цияларынын арасынан торбие функциясын жогары кояды. Абайдын ш ы гарм ал ары н да демократиялык мемлекет куру идеясы непзделген. Онын демократиялык мемлекет! каз1рп когамдык гылымдар тЫмен айтканда азаматтык когам жэне кукыктык мемлекет. Абайдын пшршше, азаматтык когамда эдшетплж принцип! устем болуы керек,
