Негіздері
- сурет. Сҥйектің шеміршек орнына дамуы (histology.narod.ru)
жүктеу/скачать 8,4 Mb. Pdf көрінісі
|
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet.
- Бұл бет үшін навигация:
- Перихондрлық сҥйектену
- Эпифиздің шекаралық аумағында екі зона пайда болады
- Эндохондрлық сҥйектену
| 120 - сурет. Сҥйектің шеміршек орнына дамуы (histology.narod.ru)
1 — эпифиз, ондағы сақталған гиалинді шеміршек және дамып жатқан сүйек; 2 — диафиз, бұл жерде сүйектену екі жолмен жүріп жатыр - перихондрлық (шеміршек маңында) және эндохондрлық (шеміршек ішінде). Перихондрлық сҥйектену 3 — шеміршек маңындағы сүйекті манжет. Дамыған тамырларды бойлай шеміршек үстіндегі остеобластардан қалыптасады (сүйек қабығына айналады (11). Манжет шеміршектің қоректенуін бұзып, оның ӛзгеруіне алып келеді. Диафизде шеміршек минералданады, ал остеокластар оларды ыдыратады. Эпифиздің шекаралық аумағында екі зона пайда болады: 4 — кӛпіршекті шеміршек зонасы; шеміршек жасушалары — ісінген, кӛпіршекті пішінді; 5 — бағаналы шеміршек зонасы; бұл жерде жасушалар бӛлініп кӛбейеді және сүйектің ұзындығын бойлай колона түзеді. Эндохондрлық сҥйектену 7 — сүйекті трабекула: остеобластардан түзіледі; соңғысы мезенхимадан дамиды, ыдырап жатқан шеміршекке сүйек қабығы жағынан енеді. 8 —трабекула арасындағы минералданған шеміршек бӛліктері. Манжетка арқылы ыдырайтын шеміршек ішіне, шала жіктелген дәнекер ұлпалық жасушалармен бірге қан тамырлары ӛтеді. Осы жасушалардан кейбіреулері остеокластарға ("сүйек ыдыратушы" жасушаларға) айналады. Остеокластардың мӛлшері 100 мкм жететін гидролиздеуші ферменттерге бай, кӛп ядролы ірі клеткалар. Остеокластардың бӛлетін ферменттері коллагендік талшықтар мен аморфтық жасуша аралық затты бұзып, кейінірек минералдық заттардың кристалдарын да жойып жібереді. 239 Остеокластар шеміршекті "ыдыратып" тамырларымен бірге бойлап, қозғалып үлкен қуыстар кұрайды. Сүйек шыбықтарының арасында қан тамырлары болады, шала жіктелген дәнекер ұлпасы остеобластар мен шала жіктелген элементтерге бай алғашқы сүйек майын түзеді, кейін ол тұрақты сүйек майына айналады (121,122-суреттер). Диафизде пайда болған сүйектену нүктесі эпифиздерге қарай тез таралады. Эпифизді диафизден бӛліп тұратын эпифиздік сызықты (ӛсудің шеміршек пластинкасын) және эпифизді толықтай қамтитын эпифиздің ӛз сүйектену нүктесі пайда болады. Адамның кейбір жіліктерінің эпифиздік сызығының шеміршегі 23—25 жасқа дейін сүйекке айналмайды. Эпифиздік сызықтың шеміршегі сүйектің ұзарып ӛсуін қамтамасыз етеді. Кейін эпифиздік сызықтың зонасындағы сүйек ұлпасының түзілу процесі тежеледі, шеміршек сүйекке айналады да сүйектің ұзарып ӛсуі тоқтайды. жүктеу/скачать 8,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|