Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері
|
Тақырыптар/ Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны
|
Оқыту мақсаты
|
1-тоқсан
|
Білім алушылар:
|
7.1
Химия пәніне кіріспе. Таза заттар және қоспалар
|
Химия пәні.
№1 практикалық жұмыс
"Қауіпсіздік техникасының ережелерімен және зертханалық құрал-жабдықтармен танысу"
|
7.1.1.1 химия ғылымының нені оқытатынын білу;
7.1.1.2 химиялық лабораторияда және кабинетте жұмыс жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін білу және түсіну
|
|
Элемент, қоспа және қосылыс.
№ 1 зертханалық тәжірибе "Заттар қоспалары мен олардың қосылыстарын салыстыру"
|
7.4.1.1 элементті (жай зат) бірдей атомдардың жиынтығы ретінде түсіну;
7.4.1.2 таза заттар атомдардың немесе молекулалардың бір түрінен түзілетінін білу;
7.4.1.3 элемент(жай зат), қоспа және қосылыс түсініктерін ажырата алу;
7.4.1.4 қосылыстардың және элементтердің физикалық қасиеттері туралы алған білімдерін қоспа құрамындағы таныс емес заттарды ажыратуға қолдана алу
|
|
Қоспаларды бөлу әдістері.
№ 2 зертханалық тәжірибе "Ластанған ас тұзын тазарту"
|
7.4.1.5 қоспалардың түрлерін және оларды бөлу әдістерін білу;
7.4.1.6 қоспаны бөлуге негізделген тәжірибені жоспарлау және өткізу
|
7.1 Заттардың агрегаттық күйінің өзгеруі
|
Физикалық және химиялық құбылыстар.
№ 3 зертханалық тәжірибе
"Химиялық реакциялардың белгілері"
|
7.1.1.3 физикалық және химиялық құбылыстарды ажырату
|
|
Заттардың агрегаттық күйлері
|
7.1.1.4 заттардың әртүрлі агрегаттық күйлерін білу және бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан қатты, сұйық, газ тәріздес заттардың құрылымын түсіндіру
|
|
Салқындау үдерісі
№ 4 зертханалық тәжірибе "Салқындау үдерісін зерттеу"
|
7.1.1.5 салқындау үдерісін зерделеу, салқындау қисығын салу және оны талдау, бөлшектердің кинетикалық теориясына сай, өз бақылауларын түсіндіру
|
|
Қыздыру үдерісі
№ 5 зертханалық тәжірибе
"Судың қайнау үдерісін зерттеу"
|
7.1.1.6 судың қайнау үдерісін зерделеу, қыздыру қисығын салу және оны талдау, бөлшектердің кинетикалық теориясын пайдалана отырып, өз бақылауларын түсіндіру
|
2-тоқсан
|
7.2 Атомдар Молекулалар Заттар
|
Атомдар мен молекулалар
|
7.1.2.1 атомдар мен молекулалардың айырмашылығын білу
|
|
Химиялық элементтер. Жай және күрделі заттар
|
7.1.2.2 әрбір элементтің химиялық таңбамен белгіленетіндігін және белгілі атом түрі екенін білу;
7.1.2.3 элементтерді металдар мен бейметалдарға жіктеу;
7.1.2.4 заттарды құрамына қарай жай және күрделіге жіктеу
|
|
Атомның құрамы мен құрылысы. Изотоптар
|
7.1.2.5 протон, электрон, нейтронды және олардың атомдағы орналасу тәртібін, массасын зарядын білу;
7.1.2.6 алғашқы 20 элементтің атом құрылысы (p+, n0, e-) мен атом ядросының құрамын білу;
7.1.2.7 изотоп түсінігін білу
|
7.2 Ауа. Жану реакциясы
|
Ауа. Ауаның құрамы
№6 зертханалық тәжірибе "Балауыз шамның жануы"
|
7.3.1.1ауа құрамын білу;
7.3.1.2 заттардың жану кезінде ауаның құрамына кіретін оттектің жұмсалатындығын білу;
7.3.1.3 атмосфералық ауаны ластанудан қорғаудың маңызын түсіну
|
|
Жану үдерісі
№ 2 практикалық жұмыс/көрсетілім
"Күкірттің, фосфордың, темірдің ауада және оттекте жануын салыстыру"
|
7.3.1.4 затты жағуға қажетті жағдайларды және жану реакциясының өнімдерін білу;
7.3.1.5 тез тұтанатын, жанғыш және жанбайтын заттарға мысалдар келтіру;
7.3.1.6 заттардың таза оттекте жақсырақ жанатындығын түсіну;
7.3.1.7 металдар мен бейметалдардың жануы кезінде оксидтер түзілетіндігін білу
|
3-тоқсан
|
7.3
Химиялық реакциялар
|
Табиғи қышқылдар мен негіздер. Индикаторлар.
№7 зертханалық тәжірибе "Ерітінділердің қышқылдық, сілтілік ортасын анықтау";
№8 зертханалық тәжірибе "Хлорсутек қышқылының бейтараптану реакциясы"
|
7.3.4.1 "қышқылдық" және "сабындылық" қасиеттер кейбір табиғи қышқылдар мен сілтілердің белгілері болуы мүмкін екендігін білу;
7.3.4.2 химиялық индикаторлар метилоранж, лакмус, фенолфталеинді және олардың әртүрлі ортадағы түстерінің өзгеруін білу;
7.3.4.3 рН шкаласы негізінде әмбебап индикаторды қолданып, сілтілер мен қышқылдарды анықтай алу;
7.3.4.4 "антацидтік заттарды" қолдану мысалында қышқылдардың бейтараптануын түсіну
|
|
Сұйылтылған қышқылдардың металдармен әрекеттесуі.
№9 зертханалық тәжірибе "Мырыштың сұйылтылған тұз қышқылымен әрекеттесуі";
№10 зертханалық тәжірибе "Сутекке сапалық реакция"
|
7.2.2.1 сұйылтылған қышқылдардың қолдану аяларын және олармен жұмыс жасау ережелерін атау;
7.2.2.2 сұйылтылған қышқылдардың әртүрлі металдармен реакцияларын зерттеу жәнесутек газының сапалық реакциясын жүзеге асыру
|
|
Сұйылтылған қышқылдардың карбонаттармен әрекеттесуі.
№ 3 практикалық жұмыс "Сұйылтылған қышқылдар мен карбонаттардың әрекеттесуі. Көмірқышқыл газына сапалық реакция"
|
7.2.2.3 кейбір карбонаттардың сұйылтылған қышқылдармен реакцияларын зерттеу және көмірқышқыл газының сапалық реакциясын жүзеге асыру
|
7.3 Химиялық элементтердің периодтық кестесі
|
Химиялық элементтердің периодтық кестелерін құру тарихы
|
7.2.1.1 И. ДҰберейнер, Дж. Ньюлендс,
Д.И. Менделеевтің еңбектерінің мысалында элементтердің жіктелуін білу және салыстыру
|
|
Периодтық кестенің құрылымы
|
7.2.1.2 периодтық кестенің құрылымын білу және сипаттау: топтар мен периодтар
|
7.3 Салыстырмалы атомдық масса және қарапайым формула
|
Салыстырмалы атомдық масса
|
7.1.2.8 Жердегі элементтердің басым бөлігі планеталардың қалыптасу кезінде пайда болған изотоптар қоспасы түрінде кездесетіндігін түсіну;
7.1.2.9 табиғи изотоптары бар химиялық элементтердің атомдық массалары бөлшек сан болатындығын түсіну;
7.1.2.10 салыстырмалы атомдық массаның анықтамасын білу
|
|
Валенттілік. Химиялық формулалар.
Қосылыстардың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық массасын есептеу
|
7.1.2.11 элементтердің атауларын, валенттілікті және олардың қосылыстардағы атомдық қатынастарын қолдана отырып, биэлементті химиялық қосылыстардың формулаларын дұрыс құра білу;
7.1.2.12 химиялық қосылыстың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық/ формулалық массасын есептеу
|
4-тоқсан
|
7.4 Адам ағзасындағы химиялық элементтер
|
Тағам құрамындағы қоректік заттар.
№ 4 практикалық жұмыс "Тағам құрамындағы қоректік заттарды анықтау"
|
7.5.1.1 тағам өнімдерін химиялық заттардың жиынтығы деп түсіну;
7.5.1.2 тағамдық өнімдердің бір қатарын: қант, крахмал, (көмірсулар), нәруыз, майларды білужәне анықтай алу
|
|
Адам ағзасындағы химиялық элементтер.
Тыныс алу үдерісі.
№11 зертханалық тәжірибе
"Тыныс алу үдерісін зерттеу"
|
7.5.1.3 адам ағзасына кіретін элементтерді (О, С, Н, N, Ca, P, K) білу;
7.5.1.4 тыныс алу үдерісін түсіндіру
|
7.4 Геологиялық химиялық қосылыстар
|
Пайдалы геологиялық химиялық қосылыстар. Кен құрамы
|
7.4.2.1 Жер қыртысында көптеген пайдалы химиялық қосылыстар барын түсіну;
7.4.2.2 кейбір минералдар мен пайдалы табиғи қосылыстардың кендерге жататынын білу;
7.4.2.3 металды алу үшін кенді өңдеу үдерісін сипаттау
|
|
Қазақстанның пайдалы қазбалары
Минералдарды өндірудің экологиялық аспектілері
|
7.4.2.4 Қазақстан қандай минералды және табиғи ресурстармен бай екендігін және олардың кен орындарын білу;
7.4.2.5 табиғи ресурстарды өндірудің қоршаған ортаға әсерін зерделеу
|
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі
|
Тақырып/ Ұзақ мерзімді
жоспар бөлімі мазмұны
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
8.1 Атомдағы электрондардың қозғалысы
|
Атомда электрондардың таралуы
|
8.1.3.1 атомда электрондар ядродан арақашықтығы артқан сайын біртіндеп энергетикалық деңгейлер бойынша таралатынын түсіну
|
|
Энергетикалық деңгейлер.
№ 1 зертханалық тәжірибе "Атомдар модельдерін жасау"
|
8.1.3.2 әрбір электрон қабатында электрон саны нақты максимал мәннен аспайтынын түсіну;
8.1.3.3 s және р орбиталдарының пішінін білу;
8.1.3.4 алғашқы 20 химиялық элементтің электрондық конфигурациясын және электронды графикалық формуларын жаза білу
|
|
Иондардың түзілуі
|
8.1.3.5 атомдар электрондарды қабылдай немесе жоғалта алатынын және осының нәтижесінде иондар түзілетінін түсіну
|
|
Қосылыстар формуласын құрастыру
|
8.1.3.6 "нольдік қосынды" әдісімен қосылыстардың формуласын құрастыру
|
8.1
Заттардың формулалары және химиялық реакция теңдеулері
|
Химиялық формулалар бойынша есептеулер
|
8.2.3.1 заттар құрамындағы элементтердің массалық үлесін табу, элементтердің массалық үлесі бойынша заттардың формуласын шығару
|
|
Химиялық реакция теңдеулерін құру. Зат масссасының сақталу заңы.
№ 1 көрсетілім "Зат массасының сақталу заңын дәлелдейтін тәжірибе";
№ 2 зертханалық тәжірибе "Әрекеттесуші заттардың қатынасы"
|
8.2.3.2 әрекеттесетін заттар қатынасын эксперименттік жолмен анықтау;
8.2.3.3 реакцияға қатысатын және түзілетін заттардың формуласын жаза отырып, химиялық реакциялар теңдеулерін құру;
8.2.3.4 заттар массасының сақталу заңын білу
|
|
Химиялық реакция типтері
|
8.2.2.1 бастапқы және түзілген заттардың саны мен құрамы бойынша химиялық реакцияларды жіктеу
|
|
Табиғаттағы және тірі ағзалар мен адам тіршілігіндегі химиялық реакциялар
|
8.2.2.2 табиғаттағы және тірі ағзалар мен адам тіршілігіндегі химиялық реакцияларды сипаттау
|
8.1
Металдар белсенділігін салыстыру
|
Металдардың оттекпен және сумен әрекеттесуі.
№ 2 көрсетілім "Белсенді металдардың салқын және ыстық сумен әрекеттесуі"
|
8.2.4.1 кейбір металдар басқаларға қараған-да тотығуға тезірек ұшырайтындығын білу;
8.2.4.2 белсенді металдардың салқын сумен, ыстық су немесе бумен әрекеттесуін сипаттау;
8.2.4.3 металдар коррозиясын туындатуға әсер ететін жағдайларды зерттеу
|
|
Металдардың қышқыл ерітінділерімен әрекеттесуі.
№ 3 зертханалық тәжірибе "Металдардың қышқылдар ерітінділерімен әрекеттесуі"
|
8.2.4.4 қышқыл ерітінділерімен әртүрлі металдардың реакцияларын зерттеу;
8.2.4.5 металдардың қышқылдармен әрекеттесуінің реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
Металдардың тұз ерітінділерімен реакциялары.
№ 3 көрсетілім "Тұз ерітінділерінен металдарды ығыстыру"
|
8.2.4.6 металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасау және жүргізу
|
|
Металдардың белсенділік қатары.
№ 1 практикалық жұмыс "Металдардың белсенділігін салыстыру"
|
8.2.4.7 эксперимент нәтижесі бойынша металдардың белсенділік қатарын құру және оны анықтама мәліметтерімен сәйкестендіру;
8.2.4.8 металдардың белсенділік қатарын қолданып металдардың таныс емес орынбасу реакцияларының жүру мүмкіндігін болжау
|
2-тоқсан
|
8.2
Зат мөлшері
|
Зат мөлшері. Моль. Авогадро саны. Заттардың молярлық массасы
|
8.1.1.1 зат мөлшерінің өлшем бірлігі ретінде –мольді білу және Авогадро санын білу;
8.1.1.2 қосылыстың молярлық массасын есептей алу
|
|
Масса, молярлық масса және зат мөлшері арасындағы байланыс
|
8.1.1.3 масса, зат мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептеу
|
8.2
Стехиометриялық есептеулер
|
Химиялық реакция теңдеулері бойынша есептер шығару
|
8.2.3.5 химиялық реакция теңдеулері бойынша заттың массасын, зат мөлшерін есептеу
|
|
Авагадро заңы. Молярлық көлем
|
8.2.3.6 Авогадро заңын білу және қалыпты және стандартты жағдайлардағы газдар көлемін есептеуде молярлық көлемді қолдану
|
|
Газдардың салыстырмалы тығыздығы.
Көлемдік қатынас заңы
|
8.2.3.7 газдардың салыстырмалы тығыздығын және заттың молярлық массасын салыстырмалы тығыздық бойынша есептеу;
8.2.3.8 газдардың қатысуымен жүретін реакциялар бойынша есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолдану
|
8.2
Химиялық реакциядағы энергиямен танысу
|
Отынның жануы және энергияның бөлінуі
|
8.3.1.1 заттың жану реакциясының өнімі көбінесе оксид екенін және құрамында көміртегі бар отын оттекте жанғанда, көмірқышқыл газы, иіс газы немесе көміртек түзілетінін түсіну;
8.3.1.2 парниктік эффекттің себептерін түсіндіру және шешу жолдарын ұсыну
|
|
Экзотермиялық және эндотермиялық реакциялар.
№ 4 зертханалық тәжірибе "Энергияның өзгеруімен жүретін химиялық реакциялар"
|
8.3.1.3 экзотермиялық реакциялар жылу бөле жүретінін, ал эндотермиялық реакциялар жылу сіңіре жүретінін білу;
8.3.1.4 әртүрлі жанғыш заттардың қоршаған ортаға әсер ету салдарын түсіну
|
|
Термохимиялық реакциялар
|
8.3.1.5 энергия өзгерісін бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан түсіндіру
|
8.2
Сутек. Оттек және озон
|
Сутек, алынуы, қасиеттері және қолданылуы.
№ 2 практикалық жұмыс "Сутекті алу және оның қасиеттерін тану"
|
8.4.2.1 сутекті алу және оның қасиеттері мен қолданылуын зерделеу
|
|
Оттек, алынуы, қасиеттері, қолданылуы.
№ 4 көрсетілім "Сутек пероксидінің ыдырауы";
№ 3 практикалық жұмыс "Оттекті алу және оның қасиеттерін тану"
|
8.4.2.2 ауа құрамындағы және жер қыртысындағы оттектің пайыздық мөлшерін білу;
8.4.2.3 оттекті алу және оның қасиеттері мен қолданылуын зерттеу
|
|
Оттек және озон
|
8.4.2.4 оттектің аллотропиялық түр өзгерістерінің құрамы мен қасиеттерін салыстыру;
8.4.2.5 Жер бетіндегі озон қабатының маңызын түсіндіру
|
3-тоқсан
|
8.3
Химиялық элементтердің периодтық жүйесі
|
Химиялық элементтердің периодтық жүйесінің құрылымы
|
8.2.1.1 топ, период, атом нөмірінің физикалық мәнін түсіндіру
|
|
Химиялық элемент атомдарының қасиеттері мен кейбір сипаттамаларының периодты түрде өзгеруі
|
8.2.1.2 бір топтағы элементтердің сыртқы электрондық деңгейінде электрондар санының бірдей болатындығын түсіну;
8.2.1.3 топтар мен периодтарда элементтер қасиеттерінің заңдылықпен өзгеретінін түсіндіру
|
|
Периодтық жүйедегі орны бойынша элементтің сипаттамасы
|
8.2.1.4 периодтық жүйедегі орны бойынша химиялық элементті сипаттау
|
|
Химиялық элементтердің табиғи ұяластары және олардың қасиеттері
|
8.2.1.5 химиялық қасиеттері ұқсас элементтердің бір топқа жататындығын дәлелдеу;
8.2.1.6 химиялық элементтердің табиғи ұяластарын білу және сілтілік металдар, галогендер, инертті элементтердің ұяластарына мысалдар келтіру
|
|
Металдар және бейметалдар
|
9.2.1.7 химиялық элементтің периодтық кестеде орналасуына сай қасиеттерін болжау
|
8.3
Химиялық байланыс түрлері
|
Электртерістілік. Ковалентті байланыс
|
8.1.4.1 электртерістілік ұғымы негізінде атомдар арасындағы ковалентті байланыстың түзілуін түсіндіру
|
|
Иондық байланыс
|
8.1.4.2 иондық байланыстың түзілу механизмін сипаттау және иондық қосылыстардың қасиеттерін болжау
|
|
Кристалдық тор түрлері,
байланыс типтері және заттардың қасиеттері арасындағы өзара байланыс
|
8.1.4.3 заттар қасиеттерінің кристалдық тор типтеріне тәуелділігін түсіндіру
|
8.3
Ерітінділер және ерігіштік
|
Заттардың суда еруі.
№ 5 зертханалық тәжірибе "Заттардың ерігіштігін зерттеу"
|
8.3.4.1 заттарды судағы ерігіштігі бойынша жіктеу;
8.3.4.2 ерітінділердің табиғаттағы және күнделікті өмірдегі маңызын түсіндіру
|
|
Заттардың ерігіштігі.
№ 4 практикалық жұмыс "Қатты заттардың ерігіштігіне температураның әсері"
|
8.3.4.3 заттың ерігіштігіне температураның әсерін түсіндіру;
8.3.4.4 буландыру техникасын қолдана отырып, заттың 100 г судағы ерігіштігін есептеу, алынған нәтижелерді анықтамалық мәндермен салыстыру
|
|
Еріген заттың массалық үлесі
|
8.3.4.5 еріген заттың массалық үлесі мен ерітіндінің белгілі массасы бойынша еріген заттың массасын есептеу
|
|
Ерітіндідегі заттардың молярлық концентрациясы.
№ 5 практикалық жұмыс "Пайыздық және молярлық концентрациялары берілген ерітінділерді дайындау"
|
8.3.4.6 ерітіндідегі заттың молярлық концентрациясын есептеу
|
4-тоқсан
|
8.4
Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары.
Генетикалық байланыс
|
Оксидтер.
№ 6 зертханалық тәжірибе "Оксидтердің
қасиеттерін зерттеу"
|
8.3.4.7 оксидтердің жіктелуін және қасиеттерін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
Қышқылдар.
№ 7 зертханалық тәжірибе "Қышқылдардың
қасиеттерін зерттеу"
|
8.3.4.8 қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
Негіздер.
№ 8 зертханалық тәжірибе "Негіздердің қасиеттерін зерттеу"
|
8.3.4.9 негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
Тұздар.
№ 9 зертханалық тәжірибе "Тұздардың қасиеттері және алынуы"
|
8.3.4.10 тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастыру
8.3.4.11 тұздардың қасиеттерін, жіктелуін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
Бейорганикалық қосылыстар арасындағы генетикалық байланыс
|
8.3.4.12 бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары арасындағы генетикалық байланысты зерттеу
|
8.4
Көміртек және оның қосылыстары
|
Көміртектің жалпы сипаттамасы
|
8.4.3.1 көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіру;
8.4.3.2 табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын сипаттау
|
|
Көміртектің аллотропиялық түр өзгерістері
|
8.4.3.3 көміртектің аллотропиялық түр өзгерістерінің құрылысын және қасиеттерін салыстыру;
8.4.3.4көміртектің аллотропиялық түр өзгерістерінің қолданылу аймағын зерттеу
|
|
Көміртектің қасиеттері.
№ 6 практикалық жұмыс "Көміртектің физикалық және химиялық қасиеттері".
Көміртектің оксидтері.
|
8.4.3.5 көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу;
8.4.3.6 көміртек жанған кезде көміртек диоксиді мен көміртек монооксидінің түзілу жағдайларын сипаттау және тірі ағзаларға иіс газының физиологиялық әсерін түсіндіру;
8.4.3.7 көмірқышқыл газын ала алу, оны анықтау және қасиеттерін зерттеу;
8.4.3.8 көміртектің табиғаттағы
|
|
№ 7 практикалық жұмыс "Көмірқышқыл газын алу және оның қасиеттерін зерттеу"
|
айналымын құру және түсіндіру
|
8.4 Су
|
Табиғаттағы су
|
8.4.2.6 судың табиғатта кең таралғандығын, бірегей қасиеттерін және оның өмір үшін маңызын түсіндіру;
8.4.2.7 судың табиғаттағы айналымын түсіндіру
|
|
Судың ластану себептері.
Судың кермектігі.
№ 10 зертханалық тәжірибе "Судың кермектігін анықтау"
|
8.4.2.8 судың ластануының қауіптілігі мен себебін анықтау, суды тазарту әдістерін түсіндіру;
8.4.2.9 судың "кермектігін" анықтау және оны жою тәсілдерін түсіндіру;
8.4.2.10 суды сусыз мыс (ІІ) сульфатын қолданып анықтау тәсілін білу
|
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі
|
Тақырыптар/ Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі мазмұны
|
Оқу мақсаттары
|
1-тоқсан
|
9.1
Электролиттік диссоциация
|
Электролиттер мен бейэлектролиттер.
№ 1 көрсетілім "Иондық және ковалентті полюсті байланысы бар заттардың электролиттік диссоциациясы"
|
9.4.1.1 электролиттер мен бейэлектролиттердің анықтамасын білу және мысалдар келтіру;
9.4.1.2 заттардың ерітінділері немесе балқымаларының электрөткізгіштігі химиялық байланыс түріне тәуелді екендігін түсіндіру
|
|
Электролиттік диссоциациялану теориясы
|
9.4.1.3 электролиттік диссоциация теориясының негізгі қағидаларын білу;
9.4.1.4 иондық және коваленттік полюсті байланысы бар заттардың электролиттік диссоциациялану механизмін түсіндіру
|
|
Қышқыл, негіз, тұздардың электролиттік диссоциациясы.
№ 1 зертханалық тәжірибе "Қышқыл, сілті ерітінділерінің рН анықтау"
|
9.4.1.5 ерітіндінің қышқылдығы мен сілтілігін ажырату;
9.4.1.6 қышқыл, сілті, орта және қышқылдық тұздардың электролиттік диссоциациялану теңдеулерін құрастыру
|
|
Диссоциациялану дәрежесі. Күшті және әлсіз электролиттер
|
9.4.1.7 күшті және әлсіз электролиттерге мысал келтіру және оларды ажырату, диссоциациялану дәрежесін анықтай білу
|
|
№ 1 практикалық жұмыс "Ион алмасу реакциялары"
|
9.2.2.1 алмасу реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде құрастыру;
9.2.2.2 ион алмасу реакцияларының жүру себептерін түсіндіру
|
|
Электролиттік диссоциациялану теориясы тұрғысынан қышқыл, негіз, тұздардың химиялық қасиеттері
|
9.3.4.1 қышқылдар, еритін және ерімейтін негіздер, орта тұздардың химиялық қасиеттерін көрсететін реакция теңдеулерін молекулалық және иондық түрде құрастыру;
9.3.4.2 қышқылдар және негіздер,орта тұздар-дың химиялық қасиеттерін тәжірибе жүзінде зерттеу және қорытынды жасау
|
|
Тұздар гидролизі.
№ 2 зертханалық тәжірибе
"Тұздар гидролизі"
|
9.3.4.3 орта тұз ерітіндісінің ортасын тәжірибе жүзінде анықтау;
9.3.4.4 орта тұз гидролизінің теңдеуін молекулалық және иондық түрде құрастыру;
9.3.4.5 орта тұз ерітіндіcінің реакция ортасын болжау
|
9.1
Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы
|
Катиондарға сапалық реакциялар.
№ 3 зертханалық тәжірибе "Li+, Na+, K+, Ca2+, Sr2+, Ba2+, Cu2+ катиондарын жалын түсінің боялуы бойынша анықтау";
№ 4 зертханалық тәжірибе "Fe2+, Fe3+, Cu2+ катиондарына сапалық реакциялар"
|
9.4.1.8 Li+, Na+, K+, Ca2+, Sr2+, Ba2+, Cu2+ металл катиондарын анықтау үшін жалын түсінің боялу реакциясын жүргізу және сипаттау;
9.4.1.9 Fe2+, Fe3+, Cu2+ катиондарын анықтау үшін сапалық реакция жүргізу
|
|
Аниондардың сапалық реакциялары.
№ 5 зертханалық тәжірибе "Сулы ерітіндідегі Сl–, Br–, I–, PO43–, SO42–, CO32–, NO3–, SiO32- аниондарын анықтау"
|
9.4.1.10 хлорид-, бромид-, йодид-, сульфат, карбонат-, фосфат-, нитрат-, силикат- иондарына сапалық реакцияларды тәжірибе жүзінде жүргізу және ион алмасу реакцияларын бақылап нәтижесін сипаттау
|
|
№ 2 практикалық жұмыс "Бейорганикалық қосылыстар құрамынының сапалық талдауы"
|
9.4.1.11 белгісіз заттардағы катион және аниондарды анықтау тәжірибесінің жоспарын құру және оны практикада жүзеге асыру
|
|
Есептер шығару "Әрекеттесуші заттардың біреуі артық мөлшерде берілген реакция теңдеулері бойынша есептеулер"
|
9.2.3.1 әрекеттесуші заттардың біреуі артық берілген реакция теңдеулері бойынша есептеулер жүргізу
|
9.1
Химиялық реакция жылдамдығы
|
Химиялық реакциялардың жылдамдығы.
Химиялық реакциялар жылдамдығына әсер ететін факторлар.
№ 2 көрсетілім "Әртүрлі реакциялар жылдамдығы";
№ 6 зертханалық тәжірибе "Реакция жылдамдығына температура, концентрация мен бөлшектер өлшемінің әсері"
|
9.3.2.1 реакция жылдамдығы ұғымын түсіндіру;
9.3.2.2 реакция жылдамдығына әсер ететін факторларды анықтау және оны бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан түсіндіру
|
|
Катализаторлар. Ингибиторлар.
№ 3 практикалық жұмыс "Реакция жылдамдығына катализатордың әсері"
|
9.3.2.3 катализатордың реагенттен айырмашылығын және реакция жылдамдығына әсерін түсіндіру;
9.3.2.4 реакция жылдамдығына ингибитордың әсерін түсіндіру
|
9.1
Қайтымды реакциялар
|
Қайтымды және қайтымсыз химиялық реакциялар. Химиялық тепе-теңдік.
№ 3 көрсетілім
"Қайтымды химиялық реакциялар";
№ 7 зертханалық тәжірибе
"Химиялық тепе-теңдіктің ығысуы"
|
9.3.3.1 қайтымды және қайтымсыз реакцияларды біл;
9.3.3.2 тепе-теңдікті динамикалық үдеріс ретінде сипаттау және Ле-Шателье-Браун принципі бойынша химиялық тепе-теңдіктің ығысуын болжау;
9.3.3.3 химиялық тепе-теңдік күйіне және химиялық реакция жылдамдығына жағдайлар өзгерісінің әсерін түсіну және ажырату;
9.3.3.4 химиялық тепе-теңдікті бөлшектердің кинетикалық теориясы тұрғысынан түсіндіру
|
2-тоқсан
|
9.2
Тотығу-тотықсыздану реакциялары
|
Тотығу дәрежесі.
Тотығу және тотықсыздану
|
9.2.2.3 тотығу дәрежесін табудың ережесін білу және қолдану;
9.2.2.4 тотығу және тотықсыздану үдерістері бір-бірімен байланысты екенін және бір мезгілде жүретіндігін түсіну
|
|
Тотығу-тотықсыздану реакциялары
|
9.2.2.5 тотығу-тотықсыздану реакцияларын тотығу дәрежесі өзгере жүретін реакциялар ретінде түсіну;
9.2.2.6 тотығу процесін электронды беру, ал тотықсыздану-электронды қосып алу деп түсіну
|
|
Электрондық баланс әдісі
|
9.2.2.7 электрондық баланс әдісімен тотығу-тотықсыздану реакцияларының коэффициенттерін қою
|
9.2
Металдар мен құймалар
|
Металдардың жалпы сипаттамасы.
№ 4 көрсетілім "Металдардың кристалдық тор модельдері"
|
9.1.4.1 металдық байланыс пен металдық кристалдық тор жайындағы білімдерін қолданып металдардың қасиетін түсіндіре алу;
9.1.4.2 металдарға тән физикалық және химиялық қасиеттерді сипаттау және металл атомдарының тек тотықсыздандырғыш қасиет көрсететінін түсіндіру
|
|
Металдар құймалары.
№ 5 көрсетілім "Металдар және құймалар"
|
9.1.4.3 құйма ұғымын және оның артықшылықтарын білу;
9.1.4.4 шойын мен болаттың құрамы мен қасиеттерін салыстыру;
9.4.2.5 Қазақстандағы металдардың кен орындарын атау және оларды өндіру үдерістерін, қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
|
|
Металдарды алу
|
9.4.2.6 кеннен металды алу үдерісін сипаттау
|
|
Есептер шығару "Реакция теңдеуі бойынша қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын, басқа заттың массасы белгілі жағдайда зат массасын есептеу"
|
9.2.3.2 қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын, басқа заттың массасы белгілі жағдайда реакция теңдеуі бойынша зат массасын есептеу
|
9.2
1 (I), 2 (II) және 13 (III) топ элементтері және олардың қосылыстары
|
1 (I)-топ элементтері және олардың қосылыстары.
№ 6 көрсетілім "Натрийдің сумен әрекеттесуі"
|
9.2.1.1 атом құрылысы негізінде сілтілік металдардыңжалпы қасиеттерін түсіндіру;
9.2.1.2 сілтілік металдардың оксидтері мен гидроксидтерінің негіздік қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
2 (ІІ)-топ металдары және олардың қосылыстары.
№ 8 зертханалық тәжірибе "Кальцийдің сумен және қышқыл ерітіндісімен әрекеттесуі"
|
9.2.1.3 1 (І)- ші және 2 (ІІ)топ металдарының жалпы қасиеттерін салыстыру және реакция теңдеулерін құрастыру;
9.2.1.4 кальций оксиді мен гидроксидінің негіздік қасиеттерін түсіндіру және қолданылуын сипаттау
|
|
13 (ІІІ)-топ металдары. Алюминий және оның қосылыстары.
№ 7 көрсетілім "Алюминий мен оның құймалары";
№ 9 зертханалық тәжірибе "Алюминийдің қышқыл және сілті ерітінділерімен әрекеттесуі"
|
9.2.1.5 атом құрылысы негізінде алюминийдің қасиеттерін түсіндіру, оның маңызды қосылыстары мен құймаларынның қолдану аймағын атау;
9.2.1.6 алюминий, оның оксиді мен гидроксидінің екідайлы қасиеттерін зерттеу
|
|
№ 4 практикалық жұмыс "Металдар" тақырыбына эксперименттік есептер шығару
|
9.2.1.7 1 (I), 2 (IІ), 13 (IІІ) –топ металдарының жай және күрделі заттармен әрекеттесуіне байланысты тәжірибені жоспарлау және жүргізу
|
3-тоқсан
|
9.3
17 (VII), 16 (VI), 15 (VI), 14 (IV)-топ элементтері және олардың қосылыстары
|
Галогендер
|
9.1.4.5 галоген молекулаларының электрондық формулаларын құрастыру және кристалдық тор түрі мен байланыс типін анықтау;
9.2.1.8 топта галогендер қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын болжау
|
|
Хлор
|
9.2.1.9 хлордың химиялық қасиеттерін сипаттау: металдармен, сутекпен және галогенидтермен әрекеттесуі
|
|
Хлорсутек қышқылы.
№ 10 зертханалық тәжірибе "Хлорсутек ерітіндісінің химиялық қасиеттерін зерттеу"
|
9.2.1.10 хлорсутек қышқылы ерітіндісінің химиялық қасиеттерін зерттеу және қолдану аясын білу
|
|
16 (VI)-топ элементтері. Күкірт.
№ 8 көрсетілім
"Күкірттің аллотропиялық түр өзгерістері"
|
9.2.1.11 16 (VI)-топ элементтерінің жалпы қасиетін сипаттау;
9.2.1.12 күкірттің аллотропиялық түр өзгерістерінің физикалық қасиеттерін салыстыру және күкірттің химиялық қасиеттерін көрсететін реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
Күкірттің қосылыстары
|
9.2.1.13 күкірттің (IV) және (VI) оксидтерінің физикалық жәнехимиялық қасиеттерін салыстыру және күкірт диоксидінің физиологиялық әсерін түсіндіру;
9.4.2.1 қышқылдық жаңбырдың пайда болу себебі мен экологияға тигізетін әсерін түсіндіру;
|
|
Күкірт қышқылы және оның тұздары.
№ 5 практикалық жұмыс "Сұйылтылған күкірт қышқылы ерітіндісі және оның тұздарының химиялық қасиеттерін зерттеу"
|
9.2.1.14 күкірт қышқылы ерітіндісі мен оның тұздарының физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу
|
|
Есеп шығару. Теориялық мүмкіндікпен салыстырғандағы реакция өнімі шығымының массалық/көлемдік үлестеріне есептеулер"
|
9.2.3.3 теориялық мүмкіндікпен салыстырғандағы реакция өнімінің шығымын есептеу
|
|
Азот.№ 11 зертханалық тәжірибе "Азот молекуласының моделі"
|
9.2.1.15 азоттың қасиеттерін және табиғаттағы азот айналымын түсіндіру
|
|
Аммиак.
№ 12 зертханалық тәжірибе "Аммиак молекуласының моделі"
|
9.1.4.6 аммиактың молекулалық, электрондық және құрылымдық формуласын түсіндіру
|
|
Аммиактың қасиеттері, алынуы мен қолданылуы.
№ 6 практикалық жұмыс "Аммиактың алынуы және оның қасиеттерін зерттеу".
Аммиак өндірісі
|
9.2.1.16 аммиакты ты алуды қасиеттерін мен қолданылуын түсіндіру;
9.2.1.17 аммиакты аммоний тұзы ерітіндісі мен сілті ерітіндісін әрекеттестіру жолымен алуды білу және газ тәрізді аммиак пен оның ерітіндісінің қасиеттерін зерттеу;
9.3.3.5 аммиак өндірісінің үдерісін сипаттау
|
|
Азот қышқылы.
№ 13 зертханалық тәжірибе
"Азот қышқылының басқа қышқылдармен ортақ қасиеттері"
|
9.1.4.7 азот қышқылының молекулалық, формулаларын білу және атомдар арасындағы химиялық байланыстардың түзілуін түсіндіру;
9.2.1.18 азоттан азот қышқылын алудың реакция теңдеуін құрастыру;
9.2.1.19 азот қышқылының басқа қышқылдар-мен жалпы ортақ қасиеттерін зерттеу
|
|
Азот қышқылы мен нитраттардың өзіне тән қасиеттері
|
9.2.1.20 сұйылтылғанжәне концентрлі азот қышқылының металмен әрекеттесуінің ерекшелігін сипаттау және реакция теңдеулерін құрастыру;
9.2.1.21 нитраттың термиялық айрылуының ерекшелігін түсіндіру, реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
Фосфор және оның қосылыстары
|
9.2.1.22 фосфордың аллотропиялық түр өзгерістерін салыстыру;
9.4.2.2 фосфор қосылыстарының Қазақстандағы кен орындарын атау;
9.2.1.23 фосфор және оның қосылыстарының жалпы химиялық қасиеттерін түсіндіру
|
|
Минералды тыңайтқыштар.
№ 9 көрсетілім "Минералды тыңайтқыштар"
|
9.4.2.3 минералды тыңайтқыштардың жіктелуін және олардың құрамына кіретін қоректік элементтерді атау;
9.4.2.4 азот және фосфор тыңайтқыштарының қоршаған ортаға әсерін зерделеу
|
|
Кремний және оның қосылыстары.
№ 10 көрсетілім
"Алмаз, кремний, кремний диоксиді мен кремний карбидінің кристалдық торының модельдері"
|
9.2.1.24 кремнийдің қолданылу аймағын және оның жартылай өткізгіш ретінде қолданылуын түсіндіру;
9.1.4.8 кремний, оның диоксиді мен карбидіндегі химиялық байланыс түрін және кристалдық тор түрін сипаттау;
9.2.1.25 кремний мен оның қосылыстарының негізгі химиялық қасиеттерін сипаттау және реакция теңдеулерін құрастыру
|
9.3
Адам ағзасындағы химиялық элементтер
|
Адам ағзасының химиялық құрамы.
Макроэлементтер, микроэлементтер және олардың маңызы
|
9.5.1.1 адам ағзасының құрамына кіретін элементтерді атау және олардың маңызын түсіндіру (О, С, Н, N, Ca, P, K, S, Cl, Mg, Fe);
9.5.1.2 Қазақстанның тұрғындарының типтік тамақтану рационын зерттеу және теңгерімді тамақтану рационын құрастыру
|
|
Ағзадағы кейбір элементтерді анықтау.
№ 14 зертханалық тәжірибе "Сүйек құрамындағы кальцийді анықтау";
№ 15 зертханалық тәжірибе
"Тамақ өнімдерінің құрамындағы көміртекті анықтау"
|
9.5.1.3 адам ағзасындағы кальций мен темірдің ролін түсіндіру;
9.5.1.4 тамақ өнімдерінің құрамындағы көміртекті анықтау
|
|
Ауыр металдармен қоршаған ортаның ластануы
|
9.5.1.5 қоршаған ортаның ауыр металдармен ластану көздерін атау және олардың ағзаларға әсерін түсіндіру
|
4-тоқсан
|
9.4 Органикалық химияға кіріспе
|
Органикалық заттардың ерекшеліктері
|
9.4.3.1 органикалық қосылыстардың көптүрлілігінің себебін түсіндіру
|
|
Органикалық қосылыстардың жіктелуі.
№ 11 көрсетілім "Метан, этан, этен, этин, этанол, этаналь,этан қышқылы, глюкоза, аминоэтан қышқылы модельдері"
|
9.4.3.2 көмірсутектердің және олардың туындылары: спирттер, альдегидтер, карбон қышқылдары, көмірсулар, аминқышқылдарының жіктелуін білу;
9.4.3.3 функционалдық топ түсінігін, берілген класс қосылысының химиялық қасиеттерін анықтайтын топ ретінде түсіндіру
|
|
Органикалық қосылыс-тардың гомологтық қатарлары.
№ 12 көрсетілім "Алкандардың алғашқы бес өкілінің және сызықты құрылымды спирттердің модельдері"
|
9.4.3.4 гомолог ұғымын және гомологтық айырмашылықты білу
|
|
Органикалық қосылыстардың номенклатурасы
|
9.4.3.5 органикалық қосылыстардың негізгі кластары: алкандар, алкендер, алкиндер, арендер, спирттер,альдегидтер, карбон қышқылдары, аминқышқылдары үшін IUPAC номенклатурасын қолдану
|
|
Органикалық қосылыстардың изомериясы.
№ 13 көрсетілім "Пентан изомерлерінің модельдері"
|
9.4.3.6 изомерия құбылысын білу және көмірсутектер құрылымдық изомерлерінің формулаларын құрастыру
|
|
Есеп шығару "Элементтердің массалық үлестері мен салыстырмалы тығыздық бойынша газ тектес заттардың молекулалық формуласын табу"
|
9.2.3.4 газтектес заттардың молекулалық формуласын салыстырмалы тығыздық пен элементтердің массалық үлестері арқылы анықтау
|
9.4
Көмірсутектер. Отын
|
Алкандар
|
9.4.3.7 алкандардың химиялық қасиеттерін сипаттау және оны реакция теңдеулерімен дәлелдеу;
9.4.3.8 еріткіштерді алу үшін алкандарды хлорлаудың маңызы мен бұл еріткіштердің қауіптілік дәрежесін түсіндіру
|
|
Алкендер.
№ 14 көрсетілім "Этиленнің жануы, бром суы мен калий перманганаты ерітінділерін түссіздендіруі"
|
9.4.3.9 қанықпағандық ұғымын сипаттау;
9.4.3.10 этен мысалында алкендердің химиялық қасиеттерін (жану, гидрлеу, гидратация, галогендеу, сапалық реакциялар) оқып үйрену, химиялық реакция теңдеулерімен дәлелдеу;
9.4.3.11 полиэтилен мысалында полимерлену реакциясының механизмі мен полимерлердің құрылымының ерекшеліктерін түсіндіру;
9.4.3.12 пластиктің ыдырау мерзімінің ұзақтық мәселесін түсіну және оқып білу, қоршаған ортада пластик материалдардың көбеюінің зардабын білу
|
|
Алкиндер
|
9.4.3.13 этин мысалында алкиндердің химия-лық қасиеттерін (жану, гидрлеу, гидратация, галогендеу, сапалық реакциялар) оқып үйрену, химиялық реакция теңдеулерімен дәлелдеу
|
|
Ароматты көмірсутектер. Бензол
|
9.4.3.14 бензолдың алынуы, қасиеттері және қолданылуын сипаттау
|
|
Көмірсутекті отындар.
№ 15 көрсетілім "Отын түрлері"
|
9.4.3.15 құрамында көміртек бар қосылыстардың отын ретінде пайдалану мүмкін екендігін білу және альтернативті отын түрлерін зерттеу, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін атау;
9.4.3.16 Қазақсатандағы көмірдің, мұнайдың, табиғи газдың кен орындарын атау және оларды өндірудің қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
|
|
Мұнай.
№ 16 көрсетілім "Мұнай және мұнай өнімдері"
|
9.4.3.17 мұнай фракцияларын және шикі мұнайды айдау өнімдерінің қолдану аймақтарын атау
|
9.4
Оттекті және азотты органикалық қосылыстар
|
Оттекті органикалық заттар. Спирттер
|
9.4.3.18 оттекті органикалық заттардың жіктелуін білу;
9.4.3.19 спирттердің жіктелуін, метанол мен этанолдың қолданылуын, этанолдың алынуын білу және қасиеттерін түсіндіру;
9.4.3.20 метанол мен этанолдың адам ағзасына физиологиялық әсерін түсіндіру;
9.4.3.21 этиленгликоль мен глицериннің физикалық қасиеттері мен қолданылуын білу
|
|
Карбон қышқылдары.
№ 16 зертханалық тәжірибе "Сірке қышқылының қасиеттерін зерттеу"
|
9.4.3.22 карбон қышқылдарының құрамын білу және сірке қышқылының химиялық қасиеттері мен қолданылуын сипаттау
|
|
Күрделі эфирлер мен майлар
|
9.4.3.23 күрделі эфирлер мен майлардың ерекшеліктері мен майлардың қызметін түсіндіру
|
|
Сабын мен синтетикалық жуғыш заттар
|
9.4.3.24 сабынның алынуы мен оның қолданылуын білу;
9.4.3.25 синтетикалық жуғыш заттардың қоршаған ортаға әсерін түсіндіру
|
|
Көмірсулар
|
9.4.3.26 көмірсулардың жіктелуін, биологиялық маңызы мен қызметін түсіндіру
|
|
Амин қышқылдары.
Нәруыздар.
№ 17 зертханалық тәжірибе
"Нәруыздардың денатурациясы"
|
9.4.3.27 нәруыздағы a- аминқышқылдар арасында пептидтік байланыстың түзілуін түсіндіру;
9.4.3.28 нәруыз денатурациясының реакциясын зерттеу;
9.4.3.29 нәруыздың биологиялық маңызы мен қызметін түсіндіру
|
