Негізгі орта білім беру деңгейінің «Өнер» білім саласы пәндерінің ОҚу бағдарламалары

30. Оқушылардың дайындық деңгейі пәндік, тұлғалық, жүйелік-әрекеттік нәтижелерімен бағаланады.

1. 
   бейнелеу өнерінің адам мен қоғам өміріндегі орны мен мәні туралы;
   
2. 
   бейнелеу өнерінің барлық кезеңдерде өмір сүргені туралы, әртүрлі дәуірлердегі өнердің бейнелі тілдерінің көптүрлілігі және әлемді тану ерекшеліктері туралы түсінігін;
   
3. 
   бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрлары, өнер тарихында портреттің, пейзаждың және натюрморттың негізгі даму кезеңдері туралы;
   
4. 
   бейнелеу өнеріндегі көркем мәнерлеудің негізгі құралдары (сызық, дақ, рең, түс, пішін, перспекти­ва), бейнені ырғақты ұйымдастыру ерекшеліктерін;
   
5. 
   әртүрлі көркемдік материалдар, көркемдік техникалар және олардың көркем бейне жасаудағы мәнін;
   
6. 
   cәндік-қолданбалы өнердің бейнелі тілінің бастаулары мен ерекшелігін;
   
7. 
   Қазақстанның бірнеше халықтық көркем қолөнерін білуі тиіс.
   

1. 
   нақты материалмен жазық немесе көлемді сәндік композициялар жасау процесінде фактураны, түсті, пішінді, көлемді, кеңістікті мәнерлі пайдаланудың практикалық дағдыларын;
   
2. 
   әлемдік және қазақстандық өнердегі портрет, пейзаж және натюрморт жанрларындағы көрнекті суретшілер мен өнер туындыларының аттарын;
   
3. 
   бояуларды (гуашь және акварель), бірнеше графикалық материалдарды (қарындаш, көмір) қолдану, мүсін жасау дағдыларын меңгеру, коллаж техникасын;
   
4. 
   заттың конструктивтік пішінін көру, зат және заттар тобын жазық және көлемді бейнелеу дағдыларын меңгеру; адам басының жалпы құрылу ережелерін білу; желілік және әуе перспективасының бастапқы ережелерін;
   
5. 
   натурадан, елестету және есте сақтау бойынша бейнелеу кезінде жарықтандыру пропорцияларын, сипатын, түстік байланыстарды мәнерлеу құралдары ретінде көру және қолдануын;
   
6. 
   әртүрлі халықтар мен кезеңдердің (мысалы, Ежелгі Египет, Ежелгі Греция, Қытай) сәндік өнерін стилистикалық ерекшеліктеріне қарай ажыратуды;
   
7. 
   сәндік-қолданбалы өнер туындыларындағы (халықтық, классикалық, қазіргі замандағы) конструктивтік, сәндік, бейнелеу элементтерін анықтау, сондай-ақ материалдың, пішін мен декордың тұтастығын көруін;
   
8. 
   бірыңғай стилистикамен біріктірілген заттай ортаның көркемдік-сәндік нысандарын (тұрмыс заттары, жиһаз, киім) жасауды;
   
9. 
   әртүрлі материалдармен натурадан, есте сақтау және елестету арқылы шығармашылық композициялық жұмыстар жасауды;
   
10. 
    өнер туындыларын белсенді қабылдау және өз түйсігінің әртүрлі деңгейлерін дәлелді түрде талдау, бейнелеу метафораларын түсіну және өнер туындысына тән әлемнің тұтас картинасын көруді меңгеруі тиіс.
    

1. 
   бейнелеу өнеріндегі жанрлық жүйе туралы және өнердің дамуын талдау және әлем танымын өзгерту, оны бейнелеу тәсілдерін түсіну үшін оның мәнін;
   
2. 
   бейнелеу өнеріндегі тақырыптық картинаның рөлі мен тарихы және оның жанрлық түрлері (тұрмыстық және тарихи жанр, өнердегі мифологиялық тақырыптар) туралы;
   
3. 
   туындының тұтастығы мен бейнелік құрылымы ретіндегі композиция туралы, туындының композициялық құрылымы, пішіннің рөлі, туынды көлемінің мәнерлілік мәні, тұтас және бөлшектің ара қатынасы, әрбір фрагменттің мәні және оның метафоралық мағынасы туралы;
   
4. 
   ірі тарихи оқиғалардың құрметіне ескерткіштер жасаудағы өнердің рөлі, суретші жасаған бейненің тарих оқиғаларын түсінуге тигізер әсері туралы;
   
5. 
   бейнелеу өнерінің барлық жанрларындағы шынайы өмірдің поэтикалық (метафоралық) іске асырылуы, картинадағы сюжет пен мазмұнның айырмашылығы туралы; кескіндемеде, графика мен мүсіндеу өнеріндегі құрастыру, бейнелеу және сәндік бастамалардың рөлі туралы; көркемдік сурет рөлін;
   
6. 
   өнерде стильдер мен бағыттардың болуы және суретшінің шығармашылық даралығының рөлі туралы;
   
7. 
   20 ғасырдағы Қазақстан және әлемдік бейнелеу өнерінің күрделі, қарама-қайшылықты және көркем оқиғаларға қанық жолы туралы;
   
8. 
   сәулет және дизайннің негізгі даму және тарихи кезеңдері, қазіргі конструктивті өнер үрдістерін білуі тиіс.
   

1. 
   суретшінің картинамен жұмыс істеу процесін, жұмыстың әрбір кезеңінің мәнін, эскиздер мен этюдтердің рөлін;
   
2. 
   суретшілер шығармашылығында ашылатын күнделікті өмірдің поэтикалық әсемдігін сезіну; адам өмірінің әрбір сәтінің маңыздылығын көрсетуде, адамның өз болмысы мен әлемнің сұлулығын түсінуі мен сезінуіндегі өнердің рөлін түсінуді;
   
3. 
   натурадан және көзге елестету арқылы адам мүсініндегі тепе-теңдіктер мен қозғалыстарды көрсете білудің бастапқы дағдыларын қолдануды;
   
4. 
   жас ерекшелігіне қарай қолжетімді деңгейде кескіндеу, графика және жапсыру материалдарын;
   
5. 
   шынайы өмірді қабылдауда жітілік пен белсенділік қалыптастыратын қоршаған күнделікті өмірді байқағыштық, бейнелі көру дағдыларын қолдануды;
   
6. 
   көркемдік-танымдық материал жинағын шамалайтын тақырыптық композициялар құрудағы шығармашылық тәжірибені қолдану, таңдап алынған тақырып бойынша авторлық көзқарас қалыптастыру және оны көрсете білу тәсілдерін іздеуді;
   
7. 
   нақты материалмен (батик және т.б.) жұмыс істеу дағдыларын қолдануды;
   
8. 
   сәулет және дизайн туындыларын талдау; конструктивтік өнерлердің әсем өнерлер қатарындағы орнын, олардың ортақ бастамалары мен ерекшелігін;
   
9. 
   конструктивтік өнер түрлерінің бейнелеу тілінің ерекшеліктерін, функционалдық және көркем-бейнелік бастамалардың тұтастығы мен олардың әлеуметтік рөлін;
   
10. 
    көлемдік-кеңістік композицияларын құрастыру, сәулет-дизайндік нысандарды (графикада және көлемде) үлгілеуді;
    
11. 
    өз шығармашылығында конструктивтік өнерлердегі көркемдік-өндірістік процестің негізгі кезеңдерін үлгілеуді;
    
12. 
    нақты ғимараттар мен заттай ортаны салу және жобалауда натурамен жұмыс істеу, есте сақтау және көзге елестету арқылы салуды;
    
13. 
    бұл ретте жаппай, көлемді және тереңдік-кеңістік композициясын іске асыра отырып, негізгі көлемдік-кеңістік нысандарын құрастыру; макеттік және графикалық композицияларда сызықтар, түс, көлемдер ырғағын, тектоника және фактура статикасы мен динамикасын қолдануды;
    
14. 
    дизайнде және сәулетте пішін жасау, көлемдерді пайдалану (қағаздан, картоннан, ермексаздан жасалған макеттер) дағдыларын қолдануды;
    
15. 
    натурадан және елестету арқылы графикалық материалдардың көмегімен архитектуралық бейнелер жасауды меңгеруі тиіс .
    

1. 
   Қазақстанның азаматтық теңдестік негіздерін қалыптастыру, өз Отаны үшін мақтаныш сезімдерін;
   
2. 
   әлемге оның табиғатпен, халықтармен, мәдениеттермен табиғи тұтастығы мен алуан түрлілігінде әлеуметтік бағдарланған көзқарасын;
   
3. 
   басқа халықтардың тарихы мен мәдениетіне құрметпен қарауын;
   
4. 
   эстетикалық қажеттіліктерін, құндылықтары мен сезімдерін;
   
5. 
   этикалық сезімдерін, эмоциялық-адамгершілік қайырымдылығын айқындауы тиіс.
   

1. 
   көркемдік іс-әрекеттің алуан түрлеріндегі (сурет, кескіндеме, мүсін, сәндік-қолданбалы қызмет, көркем құрастыру) қарапайым практикалық шеберліктер мен дағдыларды;
   
2. 
   шығармашылық жұмыс және басқа да практикалық іс-әрекет түрлерін орындау кезінде алынған білімдерін;
   
3. 
   практикалық тапсырмаларды шешудің аса тиімді тәсілдерін өз бетінше және саналы түрде таңдау шеберлігін;
   
4. 
   практикалық тапсырмаларды орындаудың дұрыстығын бағалау, талдау, жіктеу және әртүрлі тәсілдермен алынған ақпаратты саналы түрде пайдалану шеберлігін;
   
5. 
   жеке және топпен жұмыс істеу, әртүрлі көзқарастар мен мүдделерді ескере отырып ортақ шешім табу және дауларды шешу шеберлігін;
   
6. 
   қазіргі ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдануы тиіс.