Шешуі: 1) 14,6 г х H2N-CH2CO-NH-CH2COOH +

H₂N-CH₂CO-NH-CH₂COOH + H₂O → H₂N-CH₂COOH + H₂N-CH₂CH₂COOH

x = 14,6 ∙ 75/ 146 = 7,5 г

2) _{7,5 г у}

2 H₂N-CH₂COOH + Са → (H₂N-CH₂COO)₂Са + Н₂

у= 22,4 ∙ 7,5/ 150 = 1,12 л.

Дұрыс жауабы -В
20. Натриймен әрекеттесіп газ бөлетін, дегидраттау кезінде пентен-2 түзетін зат

A) бутанол-2

B) 2-метилпропанол

C) пентанол-2

D) 2,2-диметилпропанол

E) 3-метилбутанол-2

СH₃-СH₂-СH₂-СHOH-СH₃ СH₃-СH₂-СH=СH-СH₃ + Н₂О

Спирттер металл натриймен әрекеттесіп, сутек газын бөледі:

2СH₃-СH₂-СH₂-СHOH-СH₃+2Na → 2СH₃-СH₂-СH₂-СHONa-СH₃+H₂↑

Дұрыс жауабы – С

H)

Сілтілік жер металдарына химиялық элементтердің периодтық жүйесіндегі ІІ А топ элементтері жатады. Бұлай аталу себебі бұл металдардың гидроксидтері сілтілік қасиет көрсетеді, ал оксидтері қиын балқитындығы жағынан ертеде «жер» деп аталған ауыр металдардың оксидтерінің қасиеттеріне ұқсас болғандықтан.

Дұрыс жауабы – А
2. Тұз түзбейтін оксид(тер)

A) P₂O₅

B) CO

C) CO₂

E) SO₂

F) SO₃

G) NO

Дұрыс жауабы – В,G

3. Концентрлі азот қышқылында енжарланатын метал(дар)

A) мыс

C) сынап

E) алюминий

F) темір

G) күміс

Кейбір металдар концентрлі азот және күкірт қышқылдарында ерімейді. Олардың бетін берік қорғаныш қабықша (оксидтік қабықша) қаптауының әсерінен онан әрі қышқылмен әрекеттесуден сақтайды, металл енжарланады (пассивтеледі). Сондықтан аталған қышқылдарды осындай металдан жасалған ыдыстарда сақтауға, тасымалдауға болады.

Дұрыс жауабы – D,E,F
4. Массасы 31,9 г мыс (II) оксиді мен темір (ІІІ) оксидінің қоспасын термиялық тотықсыздандырғанда 9 г су түзілгендігі белгілі болса, қоспадағы темірдің зат мөлшері

A) 0,3 моль

B) 0,4 моль

C) 0,2 моль

D) 4 моль

E) 0,8 моль

F) 0,6 моль

G) 0,5 моль

H) 2 моль

Шешуі: Мыс (ІІ) оксиді мен темір (ІІІ) оксидтерінің сутекпен тотықсыздану реакцияларын жазу. Теңдеулер жүйесін құрып, қоспаның құрамын анықтау.

, 18х=80у, х=4,44у

,

54(31,9-х)=160(9-у)

у=3,548, х=4,44∙3,548=15,75 г CuO

m(Fe₂O₃)=31,9-15,75=16,15 г.

Қоспадағы темірдің зат мөлшерін табу үшін

160 г Fe₂O₃---------------- 2 моль Fe

16,15 г-------------- х моль,

Дұрыс жауабы – H

A) 4 моль/л

B) 3 моль/л

C) 5,5 моль/л

D) 2 моль/л

E) 1 моль/л

F) 5 моль/л

G) 2,5 моль/л

H) 3,5 моль/л

Шешуі:

Алдымен 50 мл ертіндідегі сілтінің зат мөлшерін тауып аламыз:

1000 мл -------------- 2 моль NaOH

50 мл ----------------- х моль

Бұдан ν (NaOH) =0,1 моль

Енді бейтараптану реакция теңдеуі бойынша есептеу жүргіземіз:

Теңдеу бойынша сілтінің бір молін бейтараптауға бір моль қышқыл жұмсалатындықтан, 0,1 моль сілтіге 0,1 моль қышқыл жұмсалатыны белгілі. Тұз қышқылының 0,1 молі 25 мл ерітіндіде жүр, бізге 1000 мл ерітіндідегі тұз қышқылының мөлшері керек. Тұз қышқылы ерітіндісінің концентрациясын есептейміз:

25 мл -------------------- 0,1 моль

1000 мл ------------------- х моль

ν (HCl) = 4 моль

Дұрыс жауабы - A

A) циклопентан

B) 1,6 дихлоргексан

C) циклопентан

D) циклогексан

E) метилциклопропан

F) 1,2- дихлоргексан

G) бензол

H) диметилбензол

Шешуі:

Бастапқы берілген гексаннан тізбекті реакция аяқталғанда толуол алыну керек, яғни ашық тізбекті көмірсутектен циклді құрылысты көмірсутек. Алканнан циклоалкан алу үшін оның дигалогентуындыларына металл мырыш немесе натриймен әсер ету керек. Ол үшін галоген атомдары шеткі көміртектерде орналасқан алканның дигалоген туындысы керек, ол 1,6 дихлоргексан болады. 1,6-дихлоргександы мырышпен қосып циклогексан алады. Циклогександы өршіткі қатысында дегидрлеп бензол алады. Бензолдан катализатор қатысында алкилдеп метилбензол (толуол) алынады.

Дұрыс жауабы – B,D,G
7. Екіншілік амин(дер)

<sub>A)

B)

C)

D)

E)

F)

G)</sub>

H)

Дұрыс жауабы –A, B,G

A) 230 г

C) 86 г

E) 120 г

G) 450 г

Бұл есеп глюкозаның ашу процесі теңдеуі бойынша бір жолмен шығарылады. Глюкозаның спирттік ашу реакция теңдеуін құру:

Бөлінген газдың көлемі 112 л, ол көмірқышқыл газы. Пропорция құрып есепті шығару:

180 г ------------------- 44,8 л СО₂

Х г -------------------112 л

m( = 180 г∙112 л / 44,8 л = 450 г

Дұрыс жауабы – G

9. Молекулаларында тек σ - байланыстар түзіледі

D) NO

H) HCl

Дұрыс жауабы – F,H

A) H PO , NaOH, H O

B) HI, HCl, KOH

C) Fe(OH) , HClO , HCl

D) HClO , KOH, H O

E) H SO , NaOH, KCl

F) H PO , KOH, H O

G) AgCl, Mg(OH) ,H S