Нуклеопротеиндер. Нуклеин қышқылдары



бет2/3
Дата25.09.2023
өлшемі33,4 Mb.
#182307
1   2   3
Байланысты:
Нуклеопротеиндер. Нуклеин қышқылдары 2222

Чаргафф ережесı


сандық арақатынастарды азотты түптıң түрлı үлгıлерıнıң арасында ДНК суреттеушı эмпиризмдıк айқында жүйесı. Эрвин Чаргаффтың биохимик тобының жұмысының нәтижесıнде 1949-1951 ж. болды. Чаргаффтың биохимиктар тобының жұмыстарына дейıн " тетрануклеотиттı " теория, кейıннен ДНҚ бөлек төрт түрлı азотты негıзден(аденин, тимин, гуанин және цитозин) тұрады. Чаргаффқа және қызметкерлергıне ДНҚ нуклеотидтарын бөлıп алу арқылы, қағаздың хроматографиясының және өзге нуклеотидының арасындағы нақты сандық арақатынастарын анықтады. Олар бıрталай эквимолярлықтан ерекшелендıы, мұны күтуге болатын едı, егер барлық төрт негıздıң тең пропорцияларда көрсетıлгенде. Чаргафф сәйкесıнше, аденин(А), тимин(Т), гуанин(Г) және цитозин(Ц).

ДНҚ молекуласының құрылымы


ДНК - екıншıлıк курылысы. 1953 жылы Дж. Уот-сон жене Ф. Крик ДНК-нын кенıстıктегı курылы-сынын моделıн усынды. Осы модельге сайкес, ДНК молекуласынын пıшıнı спираль терıздı бıр-бıрıмен бурала ортак осьтıн айналасында ширатылан, екı полинуклеотидтıк тıзбектерден турады. Кос спираль онта ширатылан, онданы полинуклеотидтıк тıз-бектер антипараллелдı (
1
2
ДНК бıрıншлıк курылысы
- полинуклеотидтıк тıзбекте
- фосфаттардын орналасу ретı
дезоксирибонуклеозидмоно
(дНМФ).
Полинуклеотидтıк тıзбектегı ербıр фосфат тобы, молекула сонынданы 5' фосфор калды ынан баскасы,
екı кершı дезоксирибозалардын 3' жэне 5' комıртек атомдары катысуымен екı эфирлıк байланысты
тузуге катысады, сондыктан мономерлер арасынданы байланысты 3'5' -фосфодиофирлıк байланыс деп
атайды.
3
4
ДНК ушıншıлıк курылысы (ДНК-нын супер спи-ральдануы). ДНК эрбıр молекуласы жеке-жеке
хромосомата жинакталган. Адамнын диплоидты жасушаларында 46-хромосомнан бар. Жасушаданы барлык хромосомдарданы ДНК жалпы узындыны 1,74 нм, бıрак бул ДНК диаметрı миллион есе
аз ядрода жинакталан. ДНК молекуласын жа- суша ядросында орналастыру ушıн оте мукият уйымдаскан курылым кажет. Сондыктан, ДНК-ты компактизациялау жоне супер спиральдау, ДНК
курылысындагы белгıлı бıр ретпен рекеттесушı неруыздардын комегıмен журедı.
Гистондар - аргинин жоне лизиннıн калдыктары коп болатын, молекулалык массасы 11-21 кД наруыз
Гистондар, оздерıнıн он зарядтары болгандыктан, ДНК молекуласы сырткы бетıнде орналаскан, терıс зарядталан фосфат топтарымен ионды байланыс
тузе алады. Гистондардын 5 турı бар. 4 гистон Н2А.
H2B, Н3 жоне Н4 октамерлı неруыздык комплекс тузедı. (H2A,
Н2В, Н3, Н4), оларды «нуклеосомалы кор» деп атайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет