О-65 Орақбаев Аслан Мұқатайұлы Толеш Темирлан Нурлыбекұлы
жүктеу/скачать 13,65 Mb. Pdf көрінісі
|
Mumkindik x Asik
| Әдеттің стимулы
Т іс пастасы тоқтаусыз сатылуы үшін оны күнделікті қолдану керей дейтін стимул қажет болды. Сондықтан ол тіс туралы жазылған медициналық кітаптарды ақтарып отырып бір кітаптың ішінен тісті қаптап тұратын табиғи сілекейлі қабаттың бар екенін оқиды. Сол қабыршыққа тамақтың қалдықтары жабысып тісті сарғайтады. Кейін сол жерде бактериялар пайда болып тістің шіріп, құрт түсуіне себеп болады. Хопкинс осы қабыршықты стимул яғни, тіс пастасына деген сұранысты қуаттайтын «қоздырғыш» ретінде қолданды. Оның жарнамасының бірінде: «Тіліңмен тісіңді жалағанда тістің ауруына, кариеске себеп болатын қабыршық бар екенін сезесің» деп жазылған. Негізінде ғылыми тұрғыда бұл қабыршық кариестің пайда болуына апармайды, негізінде кариесті тудыратын тамақтың қалдықтары. Алайда Хопкинс «қабыршық» сөзін оны сезу оңай болғандықтан қолданған. Сол сияқты күнделікті істейтін ісімізде стимулдың бар екенін көреміз. Мысалы, қарын ашқанда тамақ жейміз. Ал тәбеті қатты адамға қарны ашпай- ақ iqup 75 иісінің өзі немесе тамаққа қарау тамақ ішуге деген ынтасын күшейтетін стимул болмақ. Біздің жаcап жүрген әдеттеріміздің қоздырғышы немесе стимулы бар. Тіпті темекі шегу сияқты зиянды әдеттердің өзіндік стимулдары бар. Ағзадағы никотиннің жетіспеуі адамды темекі шегуге итермелейтін қоздырғыш. Ол сезім болмаса да темекіні көру немесе шылым шеккіштердің қасында отыру темекі шегуге қызығушылықты оятатын қоздырғыш болмақ. Хопкинс әдеттің толық қалыптасып, күнделікті әдетке айналуы үшін стимулмен бірге басқа да фактордың қажет екенін білетін. Тұтынушыны тіс пастасын қолданғаннан кейін тағы да қолдана түсуге қызықтыратын бір сыйлық секілді нәрсенің міндетті түрде болуы керек деген ой түйді. Нью-Мексико университетінің зерттеушілері жүйелі түрде спортпен шұғылдануға әдеттенген 226 адамға зерттеу жүргізген. Олар аптасына кем дегенде 3 рет жаттығады. Зерттеуге қатысушылардың біразы спортпен шұғылдануға әдеттеніп кеткенін, спортпен айналысқанда өздерін жақсы сезінетінін айтқан. Осылайша олар эндорфинді қалайтын, тіпті күтетін дәрежеге жеткен. Ал эндорфин дегеніміз – адам ағзасындағы ауруды жеңілдетіп, рахаттық сезімін сыйлайтын гормон. МҮМКІНДІК 76 Басқалары болса спортпен шұғылдану жетістік сезімін сыйлайтынын айтқан. Олар жетістік пен жеңісті жүйелі түрде сезінуді қалайтын дәрежеге жеткен. Екі жағдайда да жақсы нәтижеге қол жеткізу – спортпен айналысудың әдетке айналуынан пайда болған. |