Ойлау Орындаған: Нұрғожа С
жүктеу/скачать 0,53 Mb.
|
Ойлау Н.Сымбат
- Бұл бет үшін навигация:
- Ой қорытынды
- Индуктивті ой қорытындысы
| Ойлау денегiмiз - сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының байланыс-қатынастарының мида жалпылай және жанама түрде сөз арқылы бейнеленуi.
Ойлау формалары Ұғым Пікір
Ой қорытындысы ҰҒЫМ
Ұғым-ойдың шын дүниедегі заттар мен құбылыстардың жалпы және мәнді сипаттарын бейнелейтін формасы. Мысалы, жақтаулардан құралған төрт аяғы бар затты көрсек, бұл заттың не үшін жасалғанын түсінеміз. Бізде үстел денег ұғим туады. Ұғимда жеке, нақты белгілері, мысалы, үстелдің түсі, оның мөлшері, жәшіктерінің бар-жеғы есепке алынбауы керек. Ұғым дара және жалпы болып бөлінеді. Мысалы: Орал қаласы, Қ.Мырзалиев дара ұғым бокса, кітап, адам жалпы ұғым болады.
Мәселен, біз екі пікір айтсақ, 4- ші сынып оқушылары бәрі озат, Иманов осы мектептің 4-ші сынып оқушысы. Біз бірінші және екінші пікірлерге сүйене отырып, қорытынды жасаймыз. Демек, Иманов – озат оқушы. Ой қорытынды - бір немесе бірнеше пікір қоспасынан шыққан жаңа пікір түріндегі ойлау форматы. Дедукциялық ой қорытынды немесе силлогизм біреуі міндетті түрде жалпы пікір болатын екі пікірден үшінші пікір шығаратын ой қорытынды. Мысалы: Барлық оқушылардың күнделігі бар. Дәурен оқушы. Яғни, Дәуреннің де күнделігі бар. Индуктивті ой қорытындысы дегеніміз – бұл пікір туғызу әдісі, мұнда бір қатар жеке фактілердің негізінде қорытынды жасалынады, жалпы пікір айтылады. Мәселен, үй жануарлары деген ұғымды меңгерумен байланысты оқушы сиырды, жылқының, қойдың пайдалы екенін түсінеді. Аналогия – ұқсастық бойынша ой қорытындыла-рын жасау. Мәселен, И.Ньютон бүкіл әлемдік тар-тылыс заңын топқанда, ой қорытындысының осы түріне сүйенген. Ол жер үстіндегі денелердің қоз-ғалуы, әсіресе құлауы мен аспан денелерінің қозға-луы арасындағы ұқсастықты түсіндіруде анало-гияны келтіреді. жүктеу/скачать 0,53 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|