Омарқожаұлы Н. Шуркин А. И. Мал шаруашылығы негіздері
жүктеу/скачать 3,77 Mb. Pdf көрінісі
|
Мал шаруашылығы негіздері by Омарқожаұлы Н., Шуркин А.И. (z-lib.org)
| Сүрлем сапасын бағалау
. Шаруашылық тәсілімен сүрлемнің сақталу сапасын түрі, түсі мен иісі секілді органолептикалық кӛрсеткіштерімен және қышқылдығымен бағалайды. Сапалы сақталған сүрлем түрі мен түсі салынған дақыл түрі (консистенциясы) мен түсін (жүгері сүрлемі - кӛк, сарғыш- кӛк, жасыл түсті болса, күнбағыс сүрлемі - сарғыш-кӛк, сарғыш түсті болуға тиіс) 120 сақтап, жағымды да хош иісті, жеміс немесе жаңа піскен нан иісті болуы тиіс. Түсінің қоңырланып, қарая бастауы, иісінің жағымсыздығы сүрлемнің бұзылғандығының белгісі болып табылады. рН кӛрсеткіші 4-4,2-ге жетпеген сүрлемде түрлі микро- биологиялық процесс, ең алдымен copy күші зор кӛгерткіштер мен ашытқылар жетіліп, сүрлемді кӛгертіп, бұзады. Малға жегізерде сүрлем сапасын А.И.Михин тәсілі бойынша түсі, иісі, құрылымы мен қышқылдығы бойынша 12-баллдық шкаламен бағаланады: түсіне 0-3 балл, иісіне - 0-4 балл, қышқылдығына (рН бойынша) - 0-5 балл беріліп, соммасында 10-12 балл жинаған сүрлем - ӛте жаксы. 7-9 балл жинаған сүрлем – жақсы, 4-6 балл жинаған сүрлем – орта, 2-3 балл жинаған сүрлем – нашар сапалы, 2 балл жинамағаны – малға жегізуге жарамсыз болып есептелінеді. Сапалы сүрлемді ірі сауын сиырға тәулігіне 25-35 кг-нан беруге болады. Оны қамтамасыз ету үшін әр сиыр басына жылына 35-40 ц сүрлем дайындайды. Дайындалған сүрлемнің мӛлшерін оны салған ордың аумағын 1 кубметрдегі сүрлем салмағына кӛбейтіп шығарады. Ор (траншея) аумағын келесі формулалармен есептейді: а) сүрлем салынған ор дӛңгелек болса, оның кӛлемін енімен (Е) ӛлшенген диаметрі мен тереңдігі немесе биіктігімен (Б) ортасының шығыңқы, сопақ не дӛңестігін ескере отырып – (Е : 2) 2 х 3,14 Б; ә) тӛрт бұрышты орлар (траншеялар) үшін олардың кӛлемін астыңғы (E 1 және үстіңгі (Е 2 ) ені, астыңғы (Ұ 1 ) және үстіңгі (Ұ 2 ) ұзындығы мен тереңдігі (биіктігі - Б) ӛлшемімен - [(Е 1 + Е 2 ,): 2] х [(Ұ 1 , + Ұ 2 ): 2] х Б жер бетінде дӛңестеліп жиналған сүрлем биіктігін жапқан қабатың санамағандағы асырмасының екіден бір бӛлігін қосып табады. Табылған ор (траншея) кубтық метр аумағын: - әр түрлі дақылдардан салынған сүрлем үшін - 560- 600 кг-ға; - күнбағыс, табиғи шалғын кӛгінен салынған сүрлем үшін - 500 кг-ға; - жүгері, тамыр-түйнек жемістілер пәлегінен салынған сүрлем үшін - 550 кг-ға кӛбейтіп, салынған сүрлем массасын (салмағын) шығарады. жүктеу/скачать 3,77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|